Lucas Leiroz, ερευνητής στις Κοινωνικές Επιστήμες στο Rural Federal University of Rio de Janeiro, γεωπολιτικός σύμβουλος / southfront.org - Παρουσίαση Freepen.gr
Προφανώς, οι ευρωπαϊκές χώρες κατανοούν ότι η πορεία προς την ειρήνη στην Ουκρανία απαιτεί τη διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας. Τα στοιχεία δείχνουν πως τον Ιούλιο οι έξι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις απείχαν από τη σύναψη νέων στρατιωτικών συμφωνιών με το Κίεβο. Ήταν ο πρώτος μήνας χωρίς δεσμεύσεις ευρωπαϊκής βοήθειας στην Ουκρανία από την έναρξη της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης, τον Φεβρουάριο. Στην πραγματικότητα, αυτό δείχνει ότι η δυτική υποστήριξη μειώνεται, αφήνοντας μόνο το Κίεβο να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει ή όχι τη σύγκρουση.
Τα νέα ανακοινώθηκαν από το Kiel Institute for the World Economy – πιο συγκεκριμένα μέσω του Ukraine Support Tracker, που λειτουργεί εντός του Ινστιτούτου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι ευρωπαϊκές αρχές δεν μπορούν να συμβαδίσουν με την ταχύτητα με την οποία οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Πολωνία στέλνουν στρατιωτική βοήθεια. Αυτή η κατάσταση οδήγησε σε αργή μείωση της προσφοράς χρημάτων, όπλων και εξοπλισμού, με αποτέλεσμα την απόλυτη απουσία συμβολαίων υποστήριξης τον Ιούλιο.
Η πτώση σημειώνεται από τον Απρίλιο. Κοιτάζοντας από μια ρεαλιστική σκοπιά, είναι πιθανό η ρωσική πρόοδος να αποθάρρυνε τους Ευρωπαίους ηγέτες από το να διατηρήσουν υψηλές δαπάνες για τη σύγκρουση, θεωρώντας την απλώς «χαμένη». Επίσης, η αποθάρρυνση μπορεί να εντάθηκε ιδιαίτερα μετά τη ρωσική νίκη στη μάχη του Azovstal τον Μάιο, όταν οι δυτικοί αναλυτές άρχισαν τελικά να παραδέχονται ότι το Κίεβο χάνει τη σύγκρουση.
Περισσότερο από τον γεωπολιτικό ρεαλισμό, υπάρχει επίσης ο άμεσος ρεαλιστικός παράγοντας: η Ευρώπη δεν μπορεί να υποσχεθεί στο Κίεβο περισσότερα από όσα υπόσχεται επί του παρόντος απλώς και μόνο επειδή δεν μπορεί να δώσει στο Κίεβο περισσότερα από όσα κάνει σήμερα. Οι Αμερικανοί, οι Βρετανοί και οι Πολωνοί καταφέρνουν να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους επειδή έχουν λάβει την κατάσταση στην Ουκρανία ως εθνική έκτακτη ανάγκη και κινητοποιούν τις παραγωγικές τους δυνάμεις για να ανταποκριθούν σε αυτό το αίτημα. Ωστόσο, η ΕΕ έχει πολλές άλλες προτεραιότητες που καθιστούν αδύνατη την παροχή περισσότερης βοήθειας στο Κίεβο. Με άλλα λόγια: ό,τι κι αν συμβαίνει στο μέτωπο, η Ευρώπη δεν υπόσχεται στο Κίεβο περισσότερη βοήθεια απλώς και μόνο επειδή δεν μπορεί πλέον να βοηθήσει.
Προφανώς, η κατάσταση δεν θα οδηγήσει σε απότομη διακοπή της βοήθειας, αλλά σε σταδιακή πτώση. Σίγουρα, το τέλος της στήριξης δεν θα είναι οριστικό ή γραμμικό, έχοντας προσδοκίες για μέτριες επαναλήψεις και νέες διακοπές ξανά. Για παράδειγμα, στις αρχές Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση μεταξύ των ευρωπαϊκών αρχών στην Κοπεγχάγη για να συζητηθούν εκ νέου οι στρατηγικές βοήθειας. Αποφασίστηκε να σταλεί ποσό 1,5 δισ. ευρώ. Αν και η πράξη σημαίνει κατά κάποιο τρόπο πως οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να «νοιάζονται» για την Ουκρανία, ο αριθμός είναι πολύ μικρότερος από τα πακέτα προηγούμενων συνεδρίων.
Σχολιάζοντας το θέμα, ο Christoph Trebesch, επικεφαλής της ομάδας που συντάσσει το Ukraine Support Tracker, δήλωσε: «Παρόλο που ο πόλεμος εισέρχεται σε μια κρίσιμη φάση, οι νέες πρωτοβουλίες βοήθειας έχουν στερέψει. (…) Όταν συγκρίνετε την ταχύτητα με την οποία βγήκε το βιβλιάριο επιταγών και το μέγεθος των χρημάτων που παραδόθηκαν, σε σύγκριση με αυτό που προσφέρεται για την Ουκρανία, είναι μικρό σε σύγκριση (…) θα έλεγα [η τρέχουσα ευρωπαϊκή υποστήριξη είναι] παραδόξως λίγη λαμβάνοντας υπόψη τι διακυβεύεται (…)».
Ο Trebesch πιστεύει πως η σωστή ευρωπαϊκή στάση θα ήταν να επενδύσουμε στην ουκρανική σύγκρουση το ίδιο ποσό χρημάτων που επενδύθηκαν για να ξεπεραστούν προηγούμενα γεγονότα, όπως η κρίση της ευρωζώνης και η νέα πανδημία του κορωνοϊού. Η γνώμη του Trebesch επαναλαμβάνει αυτή πολλών άλλων ακτιβιστών υπέρ του Κιέβου, οι οποίοι πιστεύουν ότι μια ρωσική νίκη θα ήταν απόλυτη καταστροφή για ολόκληρη την Ευρώπη και θα οδηγούσε στην κατάρρευση του μπλοκ, γι' αυτό θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια τώρα για να αποτραπεί η Μόσχα από την επίτευξη των στόχων της.
Και παρόλο που ο πολιτικός ρεαλισμός αυξάνεται μεταξύ των Ευρωπαίων, πολλές αρχές εξακολουθούν να σκέφτονται όπως ο Trebesch. Για παράδειγμα, ο Λετονός υπουργός Άμυνας Άρτις Πάμπρικς ρώτησε: «Αν θέλουμε ο πόλεμος να τελειώσει το συντομότερο δυνατό, πρέπει να αναρωτηθούν, αν κάνουν αρκετά;».
Στην πραγματικότητα, ο ρεαλισμός μπορεί να υπερνικήσει ιδεολογικά ή ανθρωπιστικά επιχειρήματα. Η ΕΕ έχει σίγουρα άλλες προτεραιότητες να αντιμετωπίσει. Η ίδια η σύγκρουση φέρνει μαζί της πολλά προβλήματα, όπως η κρίση του ενεργειακού εφοδιασμού και των τροφίμων. Η σκέψη για λύσεις σε προβλήματα που επηρεάζουν τους Ευρωπαίους θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα από την σκέψη για στρατηγικές για την αντιστροφή του στρατιωτικού σεναρίου.
Επιπλέον, το επιχείρημα ότι η τρέχουσα κρίση πρέπει να λάβει τα ίδια επενδυτικά κεφάλαια από προηγούμενες κρίσεις είναι αβάσιμο. Η πανδημία έχει σκοτώσει χιλιάδες Ευρωπαίους, απαιτώντας άμεση κρατική παρέμβαση. Η σύγκρουση στην Ουκρανία, όσο κι αν ανησυχεί την ΕΕ, είναι θέμα εξωτερικού και δεν μπορεί να αποτελεί προτεραιότητα τώρα. Εάν οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Πολωνία κρατούν την Ουκρανία ως προτεραιότητα, είναι επειδή αυτές οι χώρες διατηρούν έναν γεωπολιτικό και ιδεολογικό ανταγωνισμό ενάντια στη Ρωσία, κάτι που δε συμβαίνει στην Ευρώπη.
