Πώς η Ινδία εξισορρόπησε όλες τις πλευρές στη σύγκρουση Ρωσίας-Δύσης

AvinashMishraPhotography / pixabay
Αρνούμενη να καταδικάσει τη στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ινδία διαχειρίζεται μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική προς όφελός της


Του Αλεξέι Αρόρα - rt.com / Παρουσίαση Freepen.gr

Αφού η Ρωσία ξεκίνησε την ειδική στρατιωτική της επιχείρηση στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, η Δύση έσπευσε να την καταδικάσει και να επιβάλει περαιτέρω κυρώσεις. Τα Ηνωμένα Έθνη, οι συνεδριάσεις της ΕΕ, ακόμη και οι σύνοδοι κορυφής του ΝΑΤΟ έγιναν το στάδιο για τις δυτικές χώρες και τις σατραπίες τους να επαναλάβουν την υπόσχεσή τους για πίστη στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αλλά φυσικά υπήρχαν κάποιες χώρες που, αν και δεν τάχθηκαν στο πλευρό της Ρωσίας, δεν καταδίκασαν ούτε την στρατιωτική της επιχείρηση. Ενώ οι δυτικοί σχολιαστές, οι αναλυτές δεξαμενών σκέψης και οι γραφειοκράτες περίμεναν κάτι τέτοιο από την Κίνα, σοκαρίστηκαν κατά κάποιο τρόπο βλέποντας μια παρόμοια αντίδραση να έρχεται από την Ινδία.

Οι προτάσεις κατά της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και στη Γενική Συνέλευση είχαν αποχές από την Ινδία. Αυτό αντιμετωπίστηκε με σοκ, θυμό και αποστροφή από τους συνήθεις ύποπτους στη Δύση, οι οποίοι για κάποιο λόγο θεωρούν την Ινδία αμερικανική αποικία λόγω της αμοιβαίας δυσπιστίας τους για την Κίνα. Ωστόσο, φαίνεται πως αυτοί οι δυτικοί διανοούμενοι έχουν ξεχάσει την ιστορία τους.

Ινδία και μη ευθυγράμμιση

Η Ινδία ήταν ο ιδρυτής του Κινήματος των Αδεσμεύτων (NAM), μαζί με την Αίγυπτο του Νάσερ, την Γκάνα του Nkrumah, την Ινδονησία του Sukarno και τη Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Ιδρύθηκε το 1961 μετά τη Διάσκεψη του Μπαντούνγκ. Στόχος αυτής της οργάνωσης ήταν να αντισταθεί στο να συρθεί σε ανοιχτές συμμαχίες τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με την ΕΣΣΔ. Όμως, με τη συγγένεια της Αμερικής και της Βρετανίας για το Πακιστάν κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου –φτάνοντας στο σημείο να δεχτεί το Πακιστάν σε ένα επίδοξο ασιατικό ΝΑΤΟ που ονομάζεται CENTO– η Ινδία βρέθηκε αντιμέτωπη με ελάχιστη επιλογή από το να κλίνει προς την ΕΣΣΔ, μια συμμαχία που ενισχύθηκε περαιτέρω μετά που η Σινο-Σοβιετική διαίρεση είδε την Κίνα να βολεύεται με το Πακιστάν και τις ΗΠΑ.

Αυτή η σχέση είχε προμήθειες όπλων, κοινά δορυφορικά και διαστημικά προγράμματα, μεταφορές τεχνολογίας και ισχυρή εμπορική σχέση. Ίσως το αποκορύφωμα αυτής της σχέσης ήταν κατά τη διάρκεια του πολέμου της απελευθέρωσης του Μπαγκλαντές το 1971, όπου το σοβιετικό ναυτικό ήρθε σε βοήθεια της Ινδίας όταν οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί έστειλαν τα πολεμικά τους πλοία στον Κόλπο της Βεγγάλης για να εκφοβίσουν την Ινδία και να υποστηρίξουν το Πακιστάν, οδηγώντας τελικά τη Δύση μακριά από την περιοχή και βοηθώντας την Ινδία να απομακρύνει το Πακιστάν από το Μπαγκλαντές. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ΕΣΣΔ υποστήριξε επίσης την Ινδία στον ΟΗΕ για ζητήματα που σχετίζονται με το Κασμίρ.

Ωστόσο, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η Ινδία δεν είχε ούτε έναν αξιόπιστο σημαντικό εταίρο στη διεθνή σκηνή. Η Ρωσία περνούσε τις δικές της κατακλυσμικές τραγωδίες υπό τον Γέλτσιν και φαινόταν πως οι Αμερικανοί θα ήταν ο σερίφης της πόλης. Η Ινδία έπρεπε να συμβιβαστεί με την πραγματικότητα. Η απελευθέρωση των ινδικών αγορών και η οικοδόμηση μιας ισχυρής τεχνολογικής βιομηχανίας οδήγησαν σε παγκόσμιες επενδύσεις, ειδικά αμερικανικές, να εισχωρούν στην Ινδία. Αλλά αυτό δεν σήμαινε ότι οι Αμερικανοί άρχιζαν μια περίοδο μήνα του μέλιτος με την Ινδία.

Ινδία και πολλαπλή ευθυγράμμιση

Υπό τον Bill Clinton και την Υπουργό Εξωτερικών του Madeleine Albright, η Ινδία ήταν μάρτυρας της συνεχιζόμενης ανοιχτής υποστήριξης της Αμερικής προς το Πακιστάν με τη μορφή κυρώσεων σε πυρηνικές δοκιμές (οι οποίες, για λόγους δικαιοσύνης, ίσχυαν και για το Πακιστάν για τη δοκιμή του) αλλά και για την υποστήριξη της Αμερικής στις απαιτήσεις του Πακιστάν στο Κασμίρ. Αυτό, σε συνδυασμό με τον ινδικό στρατό που βασίζεται στο ρωσικό αμυντικό εξοπλισμό, σήμαινε πως η Ινδία έπρεπε να αντισταθμίσει τα στοιχήματά της κατάλληλα.

Αυτό είναι όπου, πιστεύω, η Ινδία εγκατέλειψε την στάση της μη ευθυγράμμισης –δηλαδή, προσπαθώντας να αποφύγει να βρεθεί στο πλευρό μιας υπερδύναμης εναντίον μιας άλλης– και άρχισε την προσέγγισή της προς την πολυευθυγράμμιση δηλαδή να έχουμε διπλωματικές σχέσεις με χώρες σε ατομική βάση και να εργαζόμαστε για αμοιβαία συμφέροντα προσπαθώντας να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε τις διαφορές.

Έτσι, οι κυρώσεις της Αμερικής στην Ινδία καταργήθηκαν, μια πυρηνική συμφωνία υπογράφηκε, το ινδοαμερικανικό εμπόριο άνθισε και η Ινδία άρχισε να επιδίδεται στις αγορές αμερικανικών όπλων. Η Ινδία και οι ΗΠΑ έχουν παρόμοιες ανησυχίες για μια εμπόλεμη Κίνα στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού και η αναβίωση του QUAD (ο Τετραμερής Διάλογος για την Ασφάλεια μεταξύ Ινδίας, ΗΠΑ, Αυστραλίας και Ιαπωνίας) υπό τον Ντόναλντ Τραμπ σηματοδότησε περαιτέρω την προοδευτική σχέση μεταξύ των δύο. Η Ινδία άρχισε επίσης να καλλιεργεί καλύτερους δεσμούς με το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ, εστιάζοντας κυρίως στη βελτίωση των εμπορικών σχέσεων αλλά και στην αγορά περισσότερων γαλλικών όπλων, όπως η πρόσφατη συμφωνία για την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών Dassault Rafale. Σήμερα, οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι της Ινδίας είναι οι ΗΠΑ, η ΕΕ και η Κίνα.

Όμως, την ίδια στιγμή, η Ινδία διατηρούσε στενές σχέσεις με τη Μόσχα. Οι αμυντικές συμφωνίες για μαχητικά αεροσκάφη, η κοινή ανάπτυξη πυραύλων κρουζ όπως οι Brahmos, οι μεταφορές τεχνολογίας, η παραγωγή αρμάτων μάχης T90 και, πιο πρόσφατα, η αγορά συστημάτων αεράμυνας S400 και πιθανώς ακόμη και των S550, δείχνουν πως τουλάχιστον όσον αφορά την αμυντική συνεργασία , η σχέση της Ινδίας με τη Ρωσία δε γνώρισε σχεδόν κανένα πρόβλημα ταχύτητας. Επιπλέον, οι δύο είναι επίσης μέρος του οικονομικού μπλοκ BRICS και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, ο οποίος δείχνει περαιτέρω την εξισορροπητική πράξη του Νέου Δελχί και τη δέσμευσή του για πολυευθυγράμμιση.

Αυτός είναι λοιπόν εν πολλοίς ο λόγος που η ουδέτερη στάση του Νέου Δελχί απέναντι σε αυτήν τη σύγκρουση δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη για τη Δύση, όχι ότι η Δύση πήρε ποτέ το μέρος της Ινδίας σε σχέση με ζητήματα όπως το Πακιστάν. Αλλά οι προαναφερθέντες λόγοι δεν ήταν οι μόνοι για τους οποίους το Νέο Δελχί επέλεξε να απόσχει, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες στο παιχνίδι. .

Πώς πλήρωσε μερίσματα η εξωτερική πολιτική της Ινδίας

Ένας από τους κορυφαίους προορισμούς για Ινδούς φοιτητές για σπουδές ιατρικής στο εξωτερικό είναι η Ουκρανία και άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Έτσι, φυσικά, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, η πρώτη προτεραιότητα της Ινδίας ήταν να εκκενώσει τους πολίτες της που είχαν εγκλωβιστεί σε μια εμπόλεμη ζώνη. Η Ινδία είχε σημαντική επιτυχία στο παρελθόν με τέτοιες αποστολές εκκένωσης (Κουβέιτ, Υεμένη, Λιβύη, κ.λπ.), όχι μόνο για τους δικούς της αλλά μερικές φορές και για πολίτες γειτονικών χωρών όπως το Νεπάλ. Η αποχή στα Ηνωμένα Έθνη είχε σκοπό να σηματοδοτήσει την ουδετερότητα, ώστε να επιτραπεί και στις δύο πλευρές στον πόλεμο να παράσχουν ασφαλή διέλευση στους Ινδούς υπηκόους που εκκενώθηκαν.

Εδώ βοήθησε η πολυσχιδής εξωτερική πολιτική της Ινδίας. Οι χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία διατηρούν όλες εγκάρδιες σχέσεις με το Νέο Δελχί. Έσπευσαν να βοηθήσουν στη φιλοξενία Ινδών φοιτητών στην επικράτειά τους, με την Πολωνία να απλώνει το χέρι της τόσο πολύ ώστε να άρει τους περιορισμούς έκδοσης βίζας για τους Ινδούς. Ομοίως, πολλοί Ινδοί φοιτητές απομακρύνθηκαν επίσης με τη βοήθεια της Μόσχας και του ρωσικού στρατού. Ωστόσο, υπήρχαν αμέτρητες αναφορές για παρενόχληση από την πλευρά του ουκρανικού στρατού και των νεοναζί, όχι μόνο εναντίον Ινδών, αλλά και κατά Αφρικανών. Τελικά όλοι οι Ινδοί φοιτητές κατάφεραν να δραπετεύσουν επειδή η Ινδία ήταν σε θέση να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με όλες τις πλευρές.

Ένας άλλος τομέας στον οποίο βοήθησε η εξωτερική πολιτική της ήταν η αγορά πετρελαίου. Λόγω των κυρώσεων στη Ρωσία, η αγορά πετρελαίου έγινε πιο δύσκολη και επιδεινώθηκε περαιτέρω από το Brent Crude που έφτασε σχεδόν τα 140 $/βαρέλι στις 8 Μαρτίου). Η Ινδία έπρεπε να διαφοροποιήσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο και επίσης να αναζητήσει φθηνότερες πηγές καυσίμων. Τελικά, επειδή η Ινδία διατήρησε ουδετερότητα στον ΟΗΕ και εγκάρδιες σχέσεις με τη Ρωσία για δεκαετίες, η Ρωσία προσέφερε αρχικά στην Ινδία έκπτωση 20% στις τιμές του πετρελαίου, την οποία η κρατική εταιρεία Indian Oil Corporation άρπαξε με χαρά. Τώρα, οι αναφορές δείχνουν ότι η Ρωσία πρόσφερε στην Ινδία πετρέλαιο με έκπτωση 35 $/βαρέλι στις προπολεμικές τιμές (άρα, περίπου 65 $/βαρέλι) και σε έναν προτεινόμενο μηχανισμό ρουπίας-ρουβλίου, τον οποίο συζήτησε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ κατά την τελευταία του επίσκεψη στο Νέο Δελχί.

Αν και η αρχική συμφωνία αφορούσε μόνο τρία εκατομμύρια βαρέλια (η ημερήσια κατανάλωση της Ινδίας είναι περίπου 4,5 εκατομμύρια βαρέλια η ίδια), βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για μελλοντικές συμφωνίες και συμβάσεις που θα διαπραγματευθούν με ευνοϊκότερους όρους και για τις δύο πλευρές. Άλλες εταιρείες, όπως η Hindustan Petroleum και η Nayara Energy, φέρεται να έχουν αρχίσει επίσης να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο για αρχή. Υπάρχουν μάλιστα αναφορές πως η Ινδία θα μπορούσε να εισαγάγει περισσότερα από 15 εκατομμύρια βαρέλια συνολικά από τη Ρωσία φέτος, καθώς έχει ήδη εισαγάγει κοντά στα 13 εκατομμύρια βαρέλια μόνο το πρώτο τρίμηνο.

Η συνέχιση αυτής της σχέσης θα μπορούσε να δώσει στις ινδικές βιομηχανίες ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, λόγω του χαμηλότερου κόστους εισροών και της πρόσβασης των Ινδών πολιτών σε φθηνότερα καύσιμα, καθώς το παγκόσμιο κόστος και ο πληθωρισμός εκτοξεύονται στα ύψη. Αυτή η εξέλιξη έρχεται καθώς η Ινδία εξετάζει τον μηχανισμό ρουπίας-ρουβλίου για το σύνολο του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών, ενώ η Ρωσία έχει προσφέρει ακόμη και μια εναλλακτική λύση στο σύστημα τραπεζικών μεταφορών SWIFT για τη διεξαγωγή συναλλαγών, κάτι που θα μπορούσε να ξεκινήσει το τέλος της οικονομικής μονοπολικότητας του δολαρίου ΗΠΑ και των αμερικανικών οικονομικών.

Ενώ συνέβησαν όλα αυτά, η Δύση ήταν κατανοητά θυμωμένη. Η συνεχής αποικιακή συγκατάβαση επιταχύνθηκε σε υψηλό πυρετό. Ανενημέρωτοι αρθρογράφοι του δυτικού Τύπου επιτέθηκαν στην Ινδία ότι «διολίσθησε στον αυταρχισμό» επειδή αγόραζε ρωσική ενέργεια, αγνοώντας πως η ΕΕ αγόραζε επίσης ρωσική ενέργεια. Η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών Λιζ Τρας πίεσε αρχικά επίσης την Ινδία να καταδικάσει τη Ρωσία, ενώ μόλις πέντε μήνες νωρίτερα είχε αρνηθεί να καταδικάσει την τρομοκρατία από το Πακιστάν σε ινδικό έδαφος, στα ινδικά μέσα ενημέρωσης, στην Ινδία!

Υπήρξαν ακόμη και περίεργες παρατηρήσεις από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν, ο οποίος είπε πως η Ινδία «έτρεμε» σε σχέση με αυτήν την κρίση. Όμως, εκτός από τέτοιες παρατηρήσεις, στις οποίες είμαι βέβαιος πως οι περισσότεροι Ινδοί και οι Ινδοί αναλυτές εξωτερικής πολιτικής πρέπει να έχουν συνηθίσει μέχρι τώρα, δεν υπήρξε καμία συγκεκριμένη δράση από τη Δύση εναντίον της Ινδίας (ακόμα). Ενώ οι κυρώσεις της CAATSA είναι ακόμη στο τραπέζι για την αγορά ρωσικών όπλων από την Ινδία.

Εν ολίγοις, διατηρώντας εγκάρδιες σχέσεις με όλες σχεδόν τις πλευρές της σύγκρουσης, η Ινδία μπόρεσε όχι μόνο να εκκενώσει τους πολίτες της σε μεγάλο βαθμό με ασφάλεια, αλλά μπόρεσε επίσης να ξεκινήσει αγορές ρωσικού αργού πετρελαίου με έκπτωση και να συνεχίσει την ανάπτυξη του μηχανισμού ρουπίας-ρουβλίου, ενώ δεν υπέστη κανένα σημαντικό πλήγμα από τη Δύση (αλλά αντίθετα βρίσκει ανοιχτή υποστήριξη για τους πολίτες της από χώρες της ΕΕ όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία). Αυτό δείχνει ότι η Ινδία βρίσκεται στο σωστό δρόμο για να προχωρήσει, ως συμβαλλόμενο μέρος τόσο στο BRICS όσο και στο QUAD, και μπορεί να εξασφαλίσει τα δικά της συμφέροντα με τους δικούς της όρους.
Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail