Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτές οι κυρώσεις δεν επηρεάζουν μόνο τη Ρωσία, αλλά έχουν επίσης αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή και αμερικανική οικονομία. Σύμφωνα με τον πρώην αξιωματούχο του βρετανικού υπουργείου Οικονομικών, Andrew Milligan, οι κυρώσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε ελαφρώς χαμηλότερα εταιρικά κέρδη στις ΗΠΑ, με αναμενόμενη ανάπτυξη μόνο 0,25% έως 0,5%, χαμηλότερη από ό,τι θα ήταν αν δεν επιβάλλονταν κυρώσεις.
Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι επίσης απρόθυμες να θέσουν σε κίνδυνο την ύπαρξή τους με το να μην έχουν συναλλαγές με τη Ρωσία και βρίσκουν εναλλακτικές μεθόδους για να παρακάμψουν τις κυρώσεις.
Ένας εμπειρογνώμονας της ναυτιλιακής βιομηχανίας με έδρα την Αθήνα, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε ότι τα ελληνόκτητα πλοία θα μπορούσαν να αρχίσουν να απενεργοποιούν τα εποχούμενα αυτοματοποιημένα συστήματα ταυτοποίησής τους (AIS) για να διασφαλίσουν ότι οι αρχές δεν γνωρίζουν για το πού βρίσκονται ενώ πλέουν στη θάλασσα.
Υπενθυμίζεται ότι το 2020, η Ουάσιγκτον ανάγκασε τους πλοιοκτήτες με έδρα την Ελλάδα να παραδώσουν το φορτίο τους με ιρανικά καύσιμα στην αμερικανική κυβέρνηση διαφορετικά θα αντιμετώπιζαν κυρώσεις. Σύμφωνα με αναφορές των ΜΜΕ εκείνη την εποχή, οι πλοιοκτήτες «τρόμαξαν» από την απειλή των αμερικανικών κυρώσεων, καθώς θα τους στερούσαν δυνητικά την πρόσβαση σε τράπεζες των ΗΠΑ και καταθέσεις σε δολάρια.
Για το λόγο αυτό, ο εμπειρογνώμονας της ναυτιλιακής βιομηχανίας είπε πως η λεγόμενη σκοτεινή δραστηριότητα, η οποία είναι όταν ένα σκάφος λειτουργεί ενώ εμποδίζει ή απενεργοποιεί τις εκπομπές AIS του να ληφθούν από άλλα πλοία ή ναυτιλιακές αρχές, «εξετάζεται από ορισμένους Έλληνες πλοιοκτήτες». Η σκοτεινή δραστηριότητα χρησιμοποιείται συχνά για λαθρεμπόριο, εγκληματικές επιχειρήσεις, διευκόλυνση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων και διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής, αλλά και από τον ιδιωτικό τομέα για αποφυγή κυρώσεων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το διεθνές ναυτικό δίκαιο ορίζει ότι όλα τα εμπορικά πλοία πρέπει να ενεργοποιούν το AIS όταν βρίσκονται στη θάλασσα.
Η Μαρία Αγγελικούση, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Ομίλου Angelicoussis με έδρα την Αθήνα, είπε πως η σύγκρουση «είχε μεγάλη επίδραση» στην αγορά των δεξαμενόπλοιων, προσθέτοντας: «Υπάρχει μεγάλος δισταγμός μεταξύ των πλοιοκτητών να στείλουν οποιοδήποτε ρωσικό πετρέλαιο ή προϊόντα. Υπάρχει αυτοκύρωση».
Ο Όμιλος Angelicoussis Group είναι ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους ιδιωτικών πλοίων στον κόσμο και ο στόλος του περιλαμβάνει πετρελαιοφόρα. Για το λόγο αυτό, υπάρχει πολύ περισσότερος έλεγχος και εποπτεία στον Όμιλο Αγγελικούση. Παρόλα αυτά, ο εμπειρογνώμονας της ναυτιλιακής βιομηχανίας με έδρα την Αθήνα τόνισε ότι «είναι αδύνατο να υπάρχει εποπτεία σε κάθε πλοίο στη θάλασσα, ειδικά εκείνων πολύ μικρότερων εταιρειών που είναι απελπισμένα πρόθυμες να συμμετάσχουν στη λεγόμενη σκοτεινή δραστηριότητα, ώστε οι συναλλαγές με τη Ρωσία να μην εμποδίζονται και επομένως να μην τίθενται σε κίνδυνο οι εταιρείες τους».
«Το AIS δεν είναι πανέξυπνο και έχει πολλά τρωτά σημεία, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας δεδομένων θέσης πλοίου AIS», είπε ο ειδικός. «Η διαφάνεια σχετικά με την τοποθεσία ενός πλοίου απαιτεί βέλτιστες επιδόσεις και επίμονη παρακολούθηση, και με περίπου 50.000 γνωστά πλοία στη θάλασσα, υπάρχουν πιθανώς χιλιάδες άλλα που εμπλέκονται σε σκοτεινή δραστηριότητα».
Ωστόσο, η ναυτιλία δεν είναι ο μόνος κλάδος στην Ελλάδα που έπρεπε να εξετάσει μεθόδους παράκαμψης των κυρώσεων. Οι Έλληνες επιχειρηματίες που ασχολούνται με τις εισαγωγές λιπασμάτων από τη Ρωσία προσπαθούν να βρουν μεθόδους άρσης κυρώσεων για να αγοράσουν το προϊόν με ρούβλια. Αν και αυτό μπορεί να αποδειχθεί φαινομενικά δύσκολο, ένας εισαγωγέας είπε, και πάλι υπό τον όρο της ανωνυμίας, λόγω των φόβων για πιθανές επιπτώσεις, πως επειδή κινδυνεύουν με κυρώσεις από τις ΗΠΑ, πρέπει να συναλλάσσονται μέσω τρίτων.
«Με τις ελληνο-ινδικές σχέσεις να φτάνουν στα ύψη όλων των εποχών και λαμβάνοντας υπόψη τα ρούβλια και τις ρουπίες στις συναλλαγές χρηματοδότησης του εμπορίου, η Ινδία πιθανότατα θα γίνει τρίτο μέρος ή διαμεσολαβητής μεταξύ ελληνικών και ρωσικών εταιρειών που εξακολουθούν να θέλουν να δραστηριοποιούνται παρά τις κυρώσεις», ο εισαγωγέας είπε.
Εξήγησε: «Καθώς η ελληνική οικονομία γίνεται όλο και πιο ασταθής παρά την ανάπτυξη πέρυσι και τις προβλέψεις ότι το 2022 θα ήταν μια καλή χρονιά, αυτό έχει αντιστραφεί και αναθεωρηθεί μετά την επιβολή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Αν και αυτό επηρεάζει την ελληνική οικονομία, θα μπορούσε να δει κάποιες ελληνικές γεωργικές εταιρείες να κοιτάζουν όχι μόνο προς την Ινδία, αλλά ίσως ακόμη και την Κίνα, η οποία έχει πολύ καλές οικονομικές σχέσεις με την Ελλάδα. Ινδικές και κινεζικές εταιρείες θα μπορούσαν να αγοράσουν ρωσικά λιπάσματα για ρούβλια και να τα πουλήσουν στην Ελλάδα για ευρώ. Αυτό είναι κάτι που θα διερευνήσουμε».
Αν και οι κυρώσεις έχουν σίγουρα καταστήσει τη Ρωσία δύσκολη χώρα για επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις θα δουν ένα αναθεωρημένο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που βλέπει ένα ασθενέστερο και λιγότερο σεβαστό δολάριο και μια αύξηση στο εμπόριο μεταξύ νομισμάτων. Προς το παρόν, ωστόσο, οι δυτικοί έμποροι, εισαγωγείς και εξαγωγείς θα πρέπει να βρουν εναλλακτικές μεθόδους για να παρακάμψουν τις κυρώσεις, όπως η χρήση μεσαζώντων ή η επικίνδυνη συμπεριφορά στη θάλασσα.