Γράφει ο Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής - southfront.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Η Λευκορωσία από τη Δευτέρα, ως απάντηση στο μπλοκάρισμα της διαμετακόμισης λιπασμάτων ποτάσας μέσω του λιμανιού Klaipėda της Βαλτικής, κατέβασε το φράγμα έναντι των τρένων με λιθουανικά προϊόντα πετρελαίου και λιπάσματα, ειδικά εκείνων που πηγαίνουν στην Ουκρανία. Εδώ και αρκετές ημέρες, οικονομολόγοι και φορείς χάραξης πολιτικής στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, Βίλνιους, μετρούν πιθανές οικονομικές απώλειες λόγω του διαμετακομιστικού τους πολέμου με τη Λευκορωσία. Η τρέχουσα κρίση στις σχέσεις μεταξύ Μινσκ και Βίλνιους υποκινήθηκε από τον κυβερνώντα συνασπισμό της Λιθουανίας, ιδιαίτερα την πρωθυπουργό Ingrida Šimonytė και τον υπουργό Εξωτερικών Gabriel Landsbergis.
«Το βλέπουμε ως απειλές που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη – ανεξάρτητα από το αν οι απειλές μερικές φορές φαίνονται περίεργες ή ακατανόητες, έχουμε εμπειρία όταν αυτές οι απειλές έχουν εφαρμοστεί. Ας πούμε ότι αυτό συνέβη με την οργάνωση της παράνομης μετανάστευσης στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ήταν επίσης απειλή από το Μινσκ. Οργανώθηκε με τη βοήθεια του καθεστώτος του Μινσκ», είπε η Σιμόνιτε μετά από αναφορές για αντίποινα από τη Λευκορωσία.
Οι σχολιαστές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης απάντησαν με πικρία στην Πρωθυπουργό, με πολλούς να τονίζουν ότι οι εκκλήσεις της για αλλαγή εξουσίας και ατελείωτες κυρώσεις σε γειτονική χώρα είναι προφανώς απειλητικές και αντιφατικές.
Οι Λιθουανικοί Σιδηρόδρομοι έχουν ήδη λάβει επίσημη ειδοποίηση από τη Λευκορωσία πως τα προϊόντα πετρελαίου που ανήκουν στην Πολωνική ORLEN Lietuva και τα λιπάσματα από την λιθουανική εταιρεία Achema δε θα μπορούν πλέον να μεταφέρονται μέσω της Λευκορωσίας στους καταναλωτές στην Ουκρανία.
«Η Λευκορωσία επιφυλάσσεται του δικαιώματος να προβεί σε περαιτέρω οικονομικές ενέργειες, μεταξύ άλλων από κοινού με τους εταίρους», εξήγησε ο Anatoly Glaz, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λευκορωσίας.
Ο πρωθυπουργός της Λευκορωσίας Ρομάν Γκολόβτσενκο πρόσθεσε μάλιστα: «Δεν έχουμε χάσει τίποτα, ίσως και κερδίσαμε. Η οικονομία της Λιθουανίας έχει χαθεί».
Ωστόσο, ο Λιθουανός υπουργός Οικονομίας και Καινοτομίας Aušrinė Armonaitė δήλωσε: «Δε γνωρίζουμε ακριβώς ποια αντίποινα μπορεί να επιβάλει η Λευκορωσία».
Μία από τις επιλογές διαμετακόμισης που εξετάζονται είναι οι πολωνικοί σιδηρόδρομοι, αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα – η Πολωνία χρησιμοποιεί το ευρωπαϊκό δίκτυο σιδηροδρόμων. Αυτό σημαίνει ότι τα βαγόνια που πηγαίνουν στην Ουκρανία θα πρέπει να αλλάξουν δύο φορές, γεγονός που θα επηρεάσει τελικά το κόστος των αγαθών και την ανταγωνιστικότητά τους στην αγορά. Η δεύτερη επιλογή διέλευσης είναι μέσω Λετονίας και Ρωσίας, ωστόσο, αυτό δεν κοστίζει λιγότερο. Ένα άλλο σχέδιο είναι να μεταφερθούν τα εμπορεύματα από τον σιδηρόδρομο στον δρόμο και να παρακαμφθεί εντελώς η Λευκορωσία ή τουλάχιστον απλώς να διασχίσουν γρήγορα τη χώρα οδικώς. Ωστόσο, το Μινσκ μπορεί να κλείσει τα σύνορα στους οδηγούς που κατευθύνονται προς την Ουκρανία, καθιστώντας έτσι αυτή την επιλογή εύθραυστη και επικίνδυνη.
Με αυτόν τον τρόπο, αν και το Βίλνιους πιστεύει πως πιέζει τη Λευκορωσία, στην πραγματικότητα βρίσκεται στο δρόμο της πλήρους παράλυσης του δικού του συστήματος μεταφορών και βιομηχανίας. Η προκλητική συμπεριφορά της Λιθουανίας προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση όταν σημειώνεται η δεινή οικονομική κατάσταση στη χώρα. Η δράση του Βίλνιους μπορεί να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση που θα επηρεάσει ολόκληρη την οικονομία της υπερβολικά «περήφανης» χώρας, ειδικά αν σκεφτούμε την ατελείωτη «ανεμελιά» της προς το Πεκίνο στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Ουάσιγκτον.
«Αν κάνουμε πίσω, τότε οποιαδήποτε χώρα θα γονατίσει και θα ζητήσει συγγνώμη για οποιαδήποτε άλλη παραβίαση στα μάτια της Κίνας. Τώρα εναπόκειται σε εμάς να αποφασίσουμε εάν η κινεζική διάταξη θα είναι σε ισχύ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε όλο τον κόσμο ή αν θα είναι διαφορετική», δήλωσε η Viktorija Čmilytė- Nielsen, Πρόεδρος του Seimas (Κοινοβουλίου) της Δημοκρατίας της Λιθουανία.
Το Δεκέμβριο του 2021, η Κίνα επέβαλε τελωνειακό αποκλεισμό στις εξαγωγές της Λιθουανίας εν μέσω της οξυμένης διαμάχης μεταξύ Πεκίνου και Βίλνιους σχετικά με την απόφαση του κράτους της Βαλτικής να επιτρέψει στην Ταϊβάν να ανοίξει de facto πρεσβεία. Αν και η Λιθουανία συναλλάσσεται σε μεγάλο βαθμό με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξακολουθεί να εξάγει αγαθά αξίας 300 εκατομμυρίων ευρώ στην Κίνα το 2020, καθιστώντας την τον 22ο μεγαλύτερο προορισμό εξαγωγών.
Αν και αυτό είναι ασήμαντο, ειδικά όταν θυμόμαστε ότι 120 χώρες από τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ έχουν την Κίνα ως τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο τους, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι ο κυβερνών συνασπισμός της Λιθουανίας δίνει προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση της ατζέντας της Αγγλικής Συμμαχίας (ΗΠΑ και ΗΒ) εναντίον της Ρωσίας και των γειτονικών εταίρων της μετά του κράτους και των πολιτών τους. Η Κίνα το 2020 ξεπέρασε τις ΗΠΑ και έγινε ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος της ΕΕ για πρώτη φορά, ωστόσο, παρά την τάση αυτή, το Βίλνιους επέλεξε να μην επωφεληθεί για να βελτιώσει την αδύναμη οικονομική του κατάσταση.
Άλλες οικονομικά αδύναμες χώρες της ΕΕ, όπως η Ελλάδα, έχουν εκμεταλλευτεί το εμπόριο με την Κίνα για να βρουν το δρόμο τους για έξοδο από μια καταστροφική ύφεση που διαρκεί μια δεκαετία. Ωστόσο, φαίνεται ότι η Λιθουανία, αντί να χρησιμοποιεί κάθε πλεονέκτημα των Μεγάλων Δυνάμεων για να βοηθήσει στην ενίσχυση του προβληματικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης, την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και τον τερματισμό της μαζικής μετανάστευσης που οδηγεί σε διαρροή εγκεφάλων, δίνει προτεραιότητα στα γεωπολιτικά συμφέροντα της Αγγλικής Συμμαχίας (ΗΠΑ και ΗΒ).
Αντίθετα, αντί να προκαλεί μόνο τη μακρινή χώρα της Ανατολικής Ασίας, την Κίνα, η Λιθουανία ανοίγει μέτωπα τώρα με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, οι οποίες με τη σειρά τους απλώς επηρεάζουν αρνητικά τη δική της οικονομία για άλλη μια φορά, και έτσι ο κύκλος επαναλαμβάνεται.