Ο Πούτιν είναι πάρα πολύ έξυπνος για να πέσει στην παγίδα να ορμήσει σαν «ταύρος σε υαλοπωλείο»

photo Kremlin.ru

Στη διένεξη που υπάρχει αυτόν τον καιρό γύρω από την Ουκρανία, η Ρωσία δεν ζητάει κάτι παράλογο. Απαιτεί απλώς από τις ΗΠΑ επίσημες διαβεβαιώσεις ότι η Ουκρανία και η Γεωργία δεν θα ενταχθούν ποτέ στο ΝΑΤΟ, και ότι σε κανένα από τα κράτη που γειτνιάζουν με τη Ρωσία δεν θα εγκατασταθούν επιθετικά όπλα που να απειλούν τη ρωσική εθνική ασφάλεια. Δεν πρόκειται για ζήτημα δικαιοσύνης ή εθνικού αυτοπροσδιορισμού ή οτιδήποτε σχετικό. Πρόκειται για το δικαίωμα μιας Μεγάλης Δύναμης (ως τέτοιες νοούνται τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) να κατοχυρώσει την εθνική της ασφάλεια σε βάθος δεκαετιών, πράγμα απολύτως φυσιολογικό όσο κι αν μπορεί να μας ξενίζει. 

Από: capital.gr - Stirlitz

Και οι ΗΠΑ να ήταν στη θέση της Ρωσίας το ίδιο ακριβώς θα επεδίωκαν. Δεν επρόκειτο ποτέ να ανεχθούν την προσχώρηση π.χ. του Μεξικού ή του Καναδά σε μία στρατιωτική συμμαχία η οποία θα στρεφόταν εναντίον τους, όπως δεν ανέχθηκαν την εγκατάσταση σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα το 1962. Ιστορικά η Ρωσία δεν μπορεί να αισθανθεί ασφαλής αν δεν ελέγχει τη Λευκορωσία και την Ουκρανία στα δυτικά και το Καζακστάν στην Κεντρική Ασία. Είναι αναμενόμενο να θέλει να έχει σ’ αυτές τις χώρες καθεστώτα που να διάκεινται φιλικά απέναντί της, και σε αντάλλαγμα να τους παρέχει προστασία έναντι κάθε εσωτερικής ή εξωτερικής απειλής. Ο Πούτιν θεωρεί ότι η συρρίκνωση της ρωσικής ισχύος που ξεκίνησε το 1991 πρέπει κάπου να σταματήσει, και η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς να τερματιστεί. Ουσιαστικά δεν έχει άλλη επιλογή. Ή ανακόπτει την επέλαση του ΝΑΤΟ, ή καταδικάζει τη Ρωσία σε επιταχυνόμενη στρατηγική περιθωριοποίηση μέχρι κάποια στιγμή να την ακρωτηριάσει η Κίνα. 

Οι ΗΠΑ (και κατ’ επέκταση το ΝΑΤΟ) δεν έχουν κανένα ζωτικό στρατηγικό συμφέρον στην Ουκρανία (ούτε είχαν ποτέ) το οποίο να δικαιολογεί έστω και κατ’ ελάχιστο μία πολεμική αναμέτρηση με τη Ρωσία. Στα 45 χρόνια του Ψυχρού Πολέμου ουδέποτε αμφισβήτησαν τον έλεγχο της Μόσχας επί της Ουκρανίας, ούτε θεώρησαν ποτέ πως αυτός ο έλεγχος αποτελούσε απειλή για τις ίδιες. Ο μεγάλος αντίπαλος για την Αμερική στον 21ο αιώνα είναι η Κίνα, όχι η Ρωσία. Η Ρωσία όχι μόνο δεν θέλει να προκαλέσει οποιαδήποτε ζημιά στη Δύση σήμερα, αλλά αντιθέτως είναι ζωτικός εμπορικός εταίρος της αφού την εφοδιάζει με φυσικό αέριο. Αντιθέτως, το καθεστώς της Κίνας είναι ό,τι χειρότερο έχει εμφανιστεί στον πλανήτη τα τελευταία 80 χρόνια. 

Η τεράστια ανθρωπιστική και οικονομική ζημιά που προκάλεσε στην παγκόσμια κοινότητα με το βιολογικό όπλο του covid-19 που εξαπέλυσε, μιλά από μόνη της για το ποιον της. Μπορεί η Κίνα σήμερα να εμφανίζεται ως σύμμαχος των Ρώσων, αλλά η εικόνα αυτή είναι παραπλανητική. Η Κίνα έχει δεκαπλάσιο πληθυσμό και ΑΕΠ από τη Ρωσία και τρέφει βλέψεις για τα εδάφη της Ανατολικής Σιβηρίας, οι οποίες το 1969 έφεραν τις δύο χώρες στα πρόθυρα γενικευμένου πολέμου. Τα συμφέροντα της Ρωσίας και της Κίνας μακροπρόθεσμα είναι άκρως ανταγωνιστικά μεταξύ τους, συνεπώς η Αμερική χρειάζεται και πρέπει να έχει τη Ρωσία στο πλευρό της για τον σκληρό και παρατεταμένο αγώνα που πιθανότατα θα κληθεί να διεξάγει κάποια στιγμή με την κομμουνιστική Κίνα.

Ο Μπάιντεν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να σπεύσει η Αμερική να βοηθήσει στρατιωτικά την Ουκρανία αν η τελευταία δεχθεί ρωσική επίθεση. Ούτε και καμία άλλη χώρα του ΝΑΤΟ πρόκειται να το κάνει, διότι αφενός δεν δεσμεύονται νομικά και αφετέρου οι περισσότερες απ’ αυτές έχουν αφοπλιστεί ουσιαστικά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι Αμερικανοί δεν είναι τόσο ανόητοι ώστε να θέλουν να ξεκινήσουν τώρα τον ολέθριο πόλεμο που ο πλανήτης κατάφερε με τόσο κόπο και αγωνία να αποφύγει την περίοδο 1945-89. Επομένως, αν τραβήξουν στα άκρα το σχοινί και δεν καταλήξουν σε συμφωνία με τη Ρωσία που να ικανοποιεί και τα δύο μέρη, αυτό θα σημαίνει ότι παίζουν σκόπιμα «βρώμικο παιγνίδι» σε βάρος της Ουκρανίας θυσιάζοντάς την για να επιτύχουν δικούς τους στρατηγικούς σκοπούς. Το ποιοι ακριβώς μπορεί να είναι αυτοί οι σκοποί δεν είναι ακόμη σαφές. Μπορεί να είναι η βίαιη ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, το «μάντρωμα» των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ –που τα τελευταία χρόνια είχαν χαλαρώσει και ερωτοτροπούσαν εμπορικά με τη Μόσχα– και ο εξαναγκασμός τους να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες, η πρόκληση παγκόσμιου χάους για κάποιον άδηλο ακόμη λόγο, ή το να κρατηθεί η Ρωσία απασχολημένη και καθηλωμένη ενώ θα λαμβάνουν χώρα σοβαρές εξελίξεις σε άλλες περιοχές (ίσως στο Ιράν, ίσως στην Ταϊβάν, ίσως κάπου αλλού). Πιθανώς να πρόκειται και για συνδυασμό των παραπάνω.  

Αν η Ρωσία δεν λάβει τις διαβεβαιώσεις που ζητάει για την κατοχύρωση της ασφάλειάς της, είναι απολύτως σίγουρο πως θα αντιδράσει. Αν επιλέξει να αντιδράσει στρατιωτικά (πράγμα που δεν πιστεύω πως θα κάνει) η δράση θα ξεκινήσει όσο το έδαφος είναι ακόμα παγωμένο, κατά πάσα πιθανότητα μετά τη λήξη των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων της Κίνας στις 20 Φεβρουαρίου, και θα πρέπει να τερματιστεί το αργότερο μέχρι τα μέσα Μαρτίου διότι τότε ξεκινά η περίοδος της τήξης των πάγων στην Ανατολική Ουκρανία και το έδαφος εκτός των οδών καλύπτεται από απύθμενη λάσπη που δυσχεραίνει τρομερά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η περίοδος της λάσπης τελειώνει περί τα μέσα Μαΐου. 

Αν η Ρωσία αποφασίσει να εισβάλει, θα είναι υποχρεωμένη να φτάσει με τα στρατεύματά της μέχρι τον ποταμό Δνείπερο σε όλο το μήκος του, να προσαρτήσει δηλαδή ολόκληρη την Ανατολική Ουκρανία, διότι διαφορετικά θα έχει κάνει μία τρύπα στο νερό σε ό,τι αφορά την κατοχύρωση της εθνικής ασφάλειάς της. Αυτό όμως θα σημαίνει μεταξύ άλλων την κατάληψη του Χαρκόβου, δηλαδή της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας, και ότι το Κίεβο θα βρεθεί ξαφνικά στην παραμεθόριο! Θα είναι δηλαδή σαν να χάσει η Ελλάδα τη Μακεδονία και τη Θράκη μαζί με τη Θεσσαλονίκη, και να σταματήσει ο εχθρός στα προάστια της Αθήνας. 

Δεν νομίζω ότι η πρώτη επιλογή του Πούτιν είναι να εισβάλει στρατιωτικά στην Ουκρανία. Αυτή είναι η έσχατη και η χειρότερη επιλογή που έχει μπροστά του διότι θα του προκαλέσει πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα θα του λύσει. Μία ρωσική εισβολή στην Ανατολική Ουκρανία αφ’ ενός θα έχει πάρα πολλά ανθρώπινα θύματα και από τις δύο πλευρές και τεράστιες υλικές καταστροφές, και αφ’ ετέρου θα καταλήξει στο να ενταχθούν δια της βίας στη Ρωσία πολλά εκατομμύρια Ουκρανών, με συνέπεια να καταστεί αγεφύρωτο και αβυσσαλέο το ήδη μεγάλο χάσμα που χωρίζει Ρώσους και Ουκρανούς από τα δυσάρεστα γεγονότα που έχουν συμβεί μεταξύ τους τα τελευταία 100 χρόνια. 

Επιπλέον, θα κλονιστεί η απήχηση που έχει ο Πούτιν στον ρωσικό λαό, και θα προκληθούν στη Ρωσία απίστευτα προβλήματα για πολλές δεκαετίες. Θα απομονωθεί διπλωματικά, πολιτικά και πολιτισμικά, και είναι βέβαιο ότι θα υποστεί, μεταξύ άλλων, και τεράστια οικονομική ζημιά αφού θα χάσει σχεδόν στο σύνολό της την ευρωπαϊκή αγορά στην οποία σήμερα εξάγει φυσικό αέριο. Θεωρώ ότι ο Πούτιν είναι πάρα πολύ έξυπνος για να πέσει στην παγίδα να ορμήσει σαν «ταύρος σε υαλοπωλείο» όπως τον σπρώχνουν να κάνει οι Αμερικανοί. Πιστεύω ότι θα επιλέξει να αντιδράσει με ασύμμετρο τρόπο και θα εξαντλήσει κάθε είδους έμμεση απάντηση που μπορεί να δώσει ώστε να πετύχει το αποτέλεσμα που θέλει χωρίς να καταφύγει σε στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία. Άλλωστε η έμμεση στρατηγική είναι πάντοτε πολύ καλύτερη και οικονομικότερη από την άμεση, και αποφέρει μεγαλύτερες επιτυχίες.