Εδώ και λίγες μέρες ετοιμάζω μια γενική εκτίμηση της κατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο στις απαρχές της νέας χρονιάς 2022.
Από: tribune.gr / Θρασύβουλος Ευτυχίδης
Διεθνολόγος, Οικονομολόγος
Δεν μπόρεσα όμως να μη σχολιάσω τις εξελίξεις στις σχέσεις των δύο υπερδυνάμεων και πάλι.
Εξελίξεις που έχουν συνέπειες σε όλους τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους εκτός των δύο.
Για να κατανοήσουμε λοιπόν το τι συμβαίνει στην Ουκρανία, θα χρειαστεί να πάρουμε λίγο τα πράγματα από την αρχή.
Όλα ξεκινάνε στις 21 Νοεμβρίου του 2013, όπου μετά την άρνηση της εκλεγμένης κυβέρνησης να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε. ξεσπούν φοιτητικές διαδηλώσεις.
Οι διαδηλώσεις που ξεσπούν ίσως και δικαιολογημένα στο Κίεβο, εναντίον του διεφθαρμένου μεν, εκλεγμένου δε «φιλορώσου» Προέδρου της χώρας Γιανουκόβιτς, τροφοδοτούνται και υποστηρίζονται ανοιχτά από τις ΗΠΑ και τις χώρες δορυφόρους τους στην Ευρώπη (Πολωνία, Λιθουανία, λοιπές Βαλτικές κλπ).
Για να κατανοήσουμε τι σημαίνει υποστηρίζονται, θα σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα, επιστημονικής φαντασίας.
Έστω λοιπόν στην Τουρκία ξεσπούν διαδηλώσεις εναντίον του Ερντογάν.
Οι φοιτητές και ο λαός βγαίνουν στο δρόμο, διαδηλώνουν στην πλατεία Ταξίμ και εμφανίζεται ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Δένδιας ως ομιλητής στο πλευρό των διαδηλωτών.
Φαντάζομαι ότι η αντίδρασή σας είναι, τι είναι αυτά που λες;
Αυτά λοιπόν τα απίθανα στην Ουκρανία συνέβησαν, με την ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ να βρίσκεται στο πλευρό των διαδηλωτών στην Πλατεία Ανεξαρτησίας, με Πολωνούς και Λιθουανούς πολιτικούς στο βήμα ν’ απευθύνονται στους διαδηλωτές.
Κανένας διεθνής οργανισμός δεν πρόσεξε, και κανένα κράτος της υπερευαίσθητης Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αντιλήφθηκε την εξωτερική επέμβαση στα εσωτερικά ενός κυρίαρχου κράτους.
Από 18–22 Φεβρουαρίου, η ένταση μετατράπηκε σε ένοπλη σύγκρουση.
Αλήθεια που βρήκαν τα όπλα οι διαδηλωτές;
Ακολούθησε ένα θολό επεισόδιο (κάποιοι πολύ βάσιμα μιλάνε για προβοκάτσια) με ελεύθερους σκοπευτές και 100 θύματα.
Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει ένα σαφές πόρισμα ποιος πυροβόλησε ποιον;
Ο Γιανουκόβιτς μάζεψε τα κλεμμένα και μπροστά στο σαφή κίνδυνο για τη ζωή του έφυγε.
Πρώτα προς την Κριμαία και από εκεί με ρωσικό ελικόπτερο στη Ρωσία, στο Ροστόφ στον Ντόν όπου ζει μέχρι και σήμερα.
Τα όσα ακολούθησαν είναι επίσης αξιοσημείωτα.
Σχηματίσθηκε μια κυβέρνηση την οποία κατά ένα περίεργο τρόπο έσπευσε να αγκαλιάσει αμέσως η Δύση αν και τα στελέχη της ήταν επίσης γνωστά διεφθαρμένα στοιχεία.
Κυβέρνηση που ελέγχοντας το Κίεβο και τις δυτικές επαρχίες, θα έπρεπε να ηρεμήσει την κατάσταση στα νότια και ανατολικά της χώρας όπου βρίσκεται η κύρια εκλογική βάση του Γιανουκόβιτς, πλειοψηφικά ρωσόφωνοι.
Ένας από τους πρώτους νόμους που κατατέθηκαν ήταν ο νόμος για την κατάργηση του περιφερειακού καθεστώτος της ρωσικής γλώσσας.
Κάπου εκεί αντιδράει η Ρωσία. Όχι με τακτικό στρατό, αλλά με τους κατάλληλους ανθρώπους – εθελοντές.
Είναι σαφές πλέον και στον τελευταίο αναλυτή όπως η αφεντιά μου, ότι η Ρωσία δεν θα επιτρέψει στο φιλοδυτικό Κίεβο να ελέγξει την Κριμαία και τη ναυτική βάση του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Στα τέλη Φεβρουαρίου του 2014 είναι σαφές ότι η Ρωσία θα επέμβει στην Κριμαία.
Προξενεί εντύπωση ότι οι ΗΠΑ και η Δύση ξαφνιάζονται με ότι ακολουθεί. Ή μήπως όχι;
Στις 16 και 17 Μαρτίου του 2014, πραγματοποιείται δημοψήφισμα στην Κριμαία όπου σύμφωνα με το αποτέλεσμα ένα 96% των κατοίκων της Αυτόνομης (στα όρια της Ουκρανίας) δημοκρατίας, ψηφίζει υπέρ της Ανεξαρτησίας.
Τη νύχτα της 17ης Μαρτίου τα «πράσινα ανθρωπάκια» καταλαμβάνουν την Κριμαία αναίμακτα.
Με την υπογραφή στις 18 Μαρτίου της «διακρατικής συμφωνίας ένωσης» η Ρωσία προσαρτά πλήρως την Κριμαία.
Η προσάρτηση της Κριμαίας είναι η κατ’ εμέ «αναμενόμενη αφορμή» για να ξεκινήσουν οι Δυτικές κυρώσεις προς τη Ρωσία που δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα, αν όχι καθόλου.
Στις 6 και 7 Απριλίου ξεκινά η εξέγερση στο Ντονμπάς.
Μεγάλες περιοχές των περιφερειών Λουγκάνσκ και Ντονιέτσκ περνούν στα χέρια των εξεγερμένων.
Κατά ένα περίεργο τρόπο αυτοί που ελέγχουν τις δυο πόλεις είναι επίσης άρτια εξοπλισμένοι με την τελευταία λέξη ρωσικού οπλισμού.
Η εξέγερση πηγαίνει να απλωθεί και στο Χάρκοβο, αλλά καταστέλλεται.
Στις 2 Μαΐου το Κίεβο ξεκινάει τη λεγόμενη «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση».
Την ίδια ημέρα στην Οδησσό, καίγονται ζωντανοί γύρω στους 50 – 100 άοπλων φιλορώσων και το φιλορωσικό ρεύμα στα νοτιοδυτικά παγώνει.
Μέχρι και σήμερα η επίσημη εκδοχή κατηγορεί τους νεκρούς.
Η φιλοδυτική μη νομιμοποιημένη με εκλογές κυβέρνηση αντιδρά σκληρά, χρησιμοποιώντας ότι έχει στον έλεγχό της από δυνάμεις καταστολής (στρατό, αστυνομία κλπ) αλλά και παραστρατιωτικές ακροδεξιές ομάδες (Δεξιός Τομέας κλπ) και ιδιωτικά χρηματοδοτούμενα από ολιγάρχες της χώρας τάγματα.
Κανένας και πάλι στην ευαίσθητη δύση δεν αναρωτιέται πώς και τι;
Στις 11 Μαΐου στις υπό έλεγχο από τους αυτονομιστές περιοχές, πραγματοποιείται «δημοψήφισμα» όπου σύμφωνα με το αμφισβητούμενο αποτέλεσμα το 90 περίπου τοις εκατό των κατοίκων ψηφίζουν υπερ της Ανεξαρτησίας των περιοχών.
Δημιουργούνται οι αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονιετσκ και του Λουγκανσκ.
Γνωστή ρωσική συνταγή που εφαρμόσθηκε στο πρόσφατο παρελθόν στην Αμπχαζία, Νότια Οσετία, Υπερδνειστερία.
Τον Ιούνιο του 14 ξεσπούν σκληρές μάχες, όπου στην αρχή οι αυτονομιστές αμύνονται ενώ από τα μέσα Αυγούστου περνούν σε αντεπίθεση στην περιοχή του Νοβοαζόφσκ.
Στις 5 Σεπτεμβρίου και ενώ οι αυτονομιστές βρίσκονται μόλις 14 χιλιόμετρα έξω από τη Μαριούπολη, υπογράφηκε ανακωχή και παύση του πυρός από 9 Δεκεμβρίου. (Πρώτη Συμφωνία του Μινσκ). Μετά από ένα μικρό διάλλειμα, οι μάχες όμως συνεχίσθηκαν σε άλλες κατευθύνσεις.
Τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο του 2015, οι «αυτονομιστές» με ευρεία χρήση πυροβολικού!!! και εκτοξευτών ρουκετών!!! συνέτριψαν τον Ουκρανικό Στρατό στον θύλακα του Ντεμπάλτσεβο.
Το σημαντικό, από τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ … και πάλι δεν καταγράφεται η ανάμειξη τακτικού ρωσικού στρατού!!!.
Η Ουκρανία σύρεται στην υπογραφή της 2ης Συμφωνίας του Μινσκ που ουσιαστικά διαμορφώνει τη σημερινή γραμμή αντιπαράθεσης.
Συμφωνία που ουσιαστικά είναι ανεφάρμοστη μια που υλοποίηση των όρων της, σημαίνει εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ουκρανίας.
Κανένας από τους πολιτικούς της χώρας δε θα μπορούσε να προχωρήσει στην υλοποίησή τους.
Ούτε καν ο νυν Πρόεδρος Ζελένσκι που εκλέγεται με ψήφους των ανατολικών περιοχών της χώρας με την υπόσχεση να σταματήσει τη σύγκρουση.
Από το 2014 και μέχρι σήμερα η Δύση εξαγοράζει κυριολεκτικά την Ουκρανία μέσω των δανείων που της χορηγεί, μέσω στρατηγικών τομέων της οικονομίας που θέτει στον έλεγχό της.
Ιδιαίτερη σχέση αναπτύσσει και ο γιός του νυν Προέδρου Μπάιντεν, αρχικά ως σύμβουλος του Υπουργείου Δικαιοσύνης και μετά ως Διοικητικό στέλεχος της Ουκρανικής εταιρείας φυσικού αερίου Burisma.
Στρατιωτικά, εξοπλίζει τη χώρα και στελέχη νατοϊκών χωρών εκπαιδεύουν το στρατό της.
Οι Ρώσοι μιλάνε βάσιμα για πλέον των 1000 στρατιωτικών, Αμερικανών, Βρεταννών, Τούρκων.
Οι Ουκρανοί συμμετέχουν σε κοινά γυμνάσια, σε νατοϊκές αποστολές.
Με εξαίρεση το αρθ.5 του Συμφώνου της Συμμαχίας είναι de facto μέλος του ΝΑΤΟ.
Το ΝΑΤΟ παγώνει τη σχέση του με τη Ρωσία που σύμφωνα με το Στρατηγικό του Δόγμα είναι ο εχθρός υπ’ αριθμόν ένα.
Είναι σαφής η προσπάθεια οικονομικού στραγγαλισμού με τις κυρώσεις.
Η προσάρτηση της Κριμαίας αποτελεί το τέλειο άλλοθι για κυρώσεις αλλά και ενεργειακή απομόνωση, που όμως δεν αποδίδει τα αναμενόμενα.
Βλέπετε η Ρωσία έχει καταφέρει ν αντέξει και μάλιστα ν αναπτυχθεί περαιτέρω.
Τα ενεργειακά συμβόλαια που χάνονται από τη Δύση, αναπληρώνονται με μεγαλύτερα από την Κίνα και την ασιατική αγορά.
Οι κυρώσεις αργά αλλά σταθερά τίθενται σε αμφισβήτηση από αυτούς που τις έχουν επιβάλλει μια που η ύπαρξή τους έχει και αντίστροφα αποτελέσματα.
Είναι προφανής η ανάγκη να περάσουμε σε ένα νέο επίπεδο πίεσης.
Πως θα γίνει αυτό; Μα σκληραίνοντας τον κλοιό.
Η Ρωσία πρέπει να αισθανθεί πραγματικά την απειλή.
Με ποιον τρόπο; Με την είσοδο της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ.
Με την ανάπτυξη επιθετικών πυραυλικών συστημάτων στα σύνορά της.
Πώς θα καμφθούν οι αντιδράσεις των εταίρων που στο Βουκουρέστι δεν θέλανε την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ;
Και εννοώ τη Γερμανία και τη Γαλλία και όχι φυσικά την Ελλάδα.
Άλλωστε η αποχώρηση Μέρκελ βολεύει.
Μα απλά δημιουργώντας μια πιθανή απειλή επίθεσης.
Φωνάζοντας για το λύκο που πλησιάζει το μανδρί. Προβοκάροντας μια αντίδραση.
Το βέβαιο είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει εκτεταμένη πολεμική σύγκρουση.
Κατά την άποψή μου ούτε καν τοπική σύρραξη.
Κανένας, ούτε καν ο Μπάυντεν είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο.
Η αποκλιμάκωση θα έρθει, αλλά αργά και χωρίς σημαντικές υποχωρήσεις. Καλή μας υπομονή.
Πλέον με τις διαμορφωμένες συνθήκες αυτό είναι κατανοητό απ’ όλους, απλά θα πρέπει να αποχωρήσουν εύσχημα και με ψηλά το κεφάλι.
Τα επεισόδια της κρίσης θα έχουν συνέχεια στη Γενεύη στις 9 και 10 Ιανουαρίου και στη Βιέννη στον ΟΑΣΕ.
Παρουσιάζει ενδιαφέρον η στάση που θα κρατήσει η Ρωσία εκεί. Ο ΟΑΣΕ είναι ένας οργανισμός που δημιουργήθηκε 30 χρόνια πριν ουσιαστικά και πρακτικά για να την ελέγχει.
Η κρίση δημιουργεί αλλαγές στο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό περιβάλλον που σύντομα θα γίνουν πιο εμφανείς σε όλα τα επίπεδα.
Η μόνη μου ανησυχία είναι ότι ίσως ξαναζήσουμε μια ακόμη εποχή ψυχρού πολέμου με νέους συνασπισμούς πολύ ισχυρότερους.
ΝΑΤΟ απέναντι σε μια Ευρασιατική Συμμαχία (Ρωσία, Κίνα).
Όπως φαίνεται κανένας δε μαθαίνει από τα λάθη του.
Με την υπογραφή στις 18 Μαρτίου της «διακρατικής συμφωνίας ένωσης» η Ρωσία προσαρτά πλήρως την Κριμαία.
Η προσάρτηση της Κριμαίας είναι η κατ’ εμέ «αναμενόμενη αφορμή» για να ξεκινήσουν οι Δυτικές κυρώσεις προς τη Ρωσία που δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα, αν όχι καθόλου.
Στις 6 και 7 Απριλίου ξεκινά η εξέγερση στο Ντονμπάς.
Μεγάλες περιοχές των περιφερειών Λουγκάνσκ και Ντονιέτσκ περνούν στα χέρια των εξεγερμένων.
Κατά ένα περίεργο τρόπο αυτοί που ελέγχουν τις δυο πόλεις είναι επίσης άρτια εξοπλισμένοι με την τελευταία λέξη ρωσικού οπλισμού.
Η εξέγερση πηγαίνει να απλωθεί και στο Χάρκοβο, αλλά καταστέλλεται.
Στις 2 Μαΐου το Κίεβο ξεκινάει τη λεγόμενη «Αντιτρομοκρατική Επιχείρηση».
Την ίδια ημέρα στην Οδησσό, καίγονται ζωντανοί γύρω στους 50 – 100 άοπλων φιλορώσων και το φιλορωσικό ρεύμα στα νοτιοδυτικά παγώνει.
Μέχρι και σήμερα η επίσημη εκδοχή κατηγορεί τους νεκρούς.
Η φιλοδυτική μη νομιμοποιημένη με εκλογές κυβέρνηση αντιδρά σκληρά, χρησιμοποιώντας ότι έχει στον έλεγχό της από δυνάμεις καταστολής (στρατό, αστυνομία κλπ) αλλά και παραστρατιωτικές ακροδεξιές ομάδες (Δεξιός Τομέας κλπ) και ιδιωτικά χρηματοδοτούμενα από ολιγάρχες της χώρας τάγματα.
Κανένας και πάλι στην ευαίσθητη δύση δεν αναρωτιέται πώς και τι;
Στις 11 Μαΐου στις υπό έλεγχο από τους αυτονομιστές περιοχές, πραγματοποιείται «δημοψήφισμα» όπου σύμφωνα με το αμφισβητούμενο αποτέλεσμα το 90 περίπου τοις εκατό των κατοίκων ψηφίζουν υπερ της Ανεξαρτησίας των περιοχών.
Δημιουργούνται οι αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονιετσκ και του Λουγκανσκ.
Γνωστή ρωσική συνταγή που εφαρμόσθηκε στο πρόσφατο παρελθόν στην Αμπχαζία, Νότια Οσετία, Υπερδνειστερία.
Τον Ιούνιο του 14 ξεσπούν σκληρές μάχες, όπου στην αρχή οι αυτονομιστές αμύνονται ενώ από τα μέσα Αυγούστου περνούν σε αντεπίθεση στην περιοχή του Νοβοαζόφσκ.
Στις 5 Σεπτεμβρίου και ενώ οι αυτονομιστές βρίσκονται μόλις 14 χιλιόμετρα έξω από τη Μαριούπολη, υπογράφηκε ανακωχή και παύση του πυρός από 9 Δεκεμβρίου. (Πρώτη Συμφωνία του Μινσκ). Μετά από ένα μικρό διάλλειμα, οι μάχες όμως συνεχίσθηκαν σε άλλες κατευθύνσεις.
Τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο του 2015, οι «αυτονομιστές» με ευρεία χρήση πυροβολικού!!! και εκτοξευτών ρουκετών!!! συνέτριψαν τον Ουκρανικό Στρατό στον θύλακα του Ντεμπάλτσεβο.
Το σημαντικό, από τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ … και πάλι δεν καταγράφεται η ανάμειξη τακτικού ρωσικού στρατού!!!.
Η Ουκρανία σύρεται στην υπογραφή της 2ης Συμφωνίας του Μινσκ που ουσιαστικά διαμορφώνει τη σημερινή γραμμή αντιπαράθεσης.
Συμφωνία που ουσιαστικά είναι ανεφάρμοστη μια που υλοποίηση των όρων της, σημαίνει εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ουκρανίας.
Κανένας από τους πολιτικούς της χώρας δε θα μπορούσε να προχωρήσει στην υλοποίησή τους.
Ούτε καν ο νυν Πρόεδρος Ζελένσκι που εκλέγεται με ψήφους των ανατολικών περιοχών της χώρας με την υπόσχεση να σταματήσει τη σύγκρουση.
Από το 2014 και μέχρι σήμερα η Δύση εξαγοράζει κυριολεκτικά την Ουκρανία μέσω των δανείων που της χορηγεί, μέσω στρατηγικών τομέων της οικονομίας που θέτει στον έλεγχό της.
Ιδιαίτερη σχέση αναπτύσσει και ο γιός του νυν Προέδρου Μπάιντεν, αρχικά ως σύμβουλος του Υπουργείου Δικαιοσύνης και μετά ως Διοικητικό στέλεχος της Ουκρανικής εταιρείας φυσικού αερίου Burisma.
Στρατιωτικά, εξοπλίζει τη χώρα και στελέχη νατοϊκών χωρών εκπαιδεύουν το στρατό της.
Οι Ρώσοι μιλάνε βάσιμα για πλέον των 1000 στρατιωτικών, Αμερικανών, Βρεταννών, Τούρκων.
Οι Ουκρανοί συμμετέχουν σε κοινά γυμνάσια, σε νατοϊκές αποστολές.
Με εξαίρεση το αρθ.5 του Συμφώνου της Συμμαχίας είναι de facto μέλος του ΝΑΤΟ.
Το ΝΑΤΟ παγώνει τη σχέση του με τη Ρωσία που σύμφωνα με το Στρατηγικό του Δόγμα είναι ο εχθρός υπ’ αριθμόν ένα.
Είναι σαφής η προσπάθεια οικονομικού στραγγαλισμού με τις κυρώσεις.
Η προσάρτηση της Κριμαίας αποτελεί το τέλειο άλλοθι για κυρώσεις αλλά και ενεργειακή απομόνωση, που όμως δεν αποδίδει τα αναμενόμενα.
Βλέπετε η Ρωσία έχει καταφέρει ν αντέξει και μάλιστα ν αναπτυχθεί περαιτέρω.
Τα ενεργειακά συμβόλαια που χάνονται από τη Δύση, αναπληρώνονται με μεγαλύτερα από την Κίνα και την ασιατική αγορά.
Οι κυρώσεις αργά αλλά σταθερά τίθενται σε αμφισβήτηση από αυτούς που τις έχουν επιβάλλει μια που η ύπαρξή τους έχει και αντίστροφα αποτελέσματα.
Είναι προφανής η ανάγκη να περάσουμε σε ένα νέο επίπεδο πίεσης.
Πως θα γίνει αυτό; Μα σκληραίνοντας τον κλοιό.
Η Ρωσία πρέπει να αισθανθεί πραγματικά την απειλή.
Με ποιον τρόπο; Με την είσοδο της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ.
Με την ανάπτυξη επιθετικών πυραυλικών συστημάτων στα σύνορά της.
Πώς θα καμφθούν οι αντιδράσεις των εταίρων που στο Βουκουρέστι δεν θέλανε την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ;
Και εννοώ τη Γερμανία και τη Γαλλία και όχι φυσικά την Ελλάδα.
Άλλωστε η αποχώρηση Μέρκελ βολεύει.
Μα απλά δημιουργώντας μια πιθανή απειλή επίθεσης.
Φωνάζοντας για το λύκο που πλησιάζει το μανδρί. Προβοκάροντας μια αντίδραση.
Το βέβαιο είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει εκτεταμένη πολεμική σύγκρουση.
Κατά την άποψή μου ούτε καν τοπική σύρραξη.
Κανένας, ούτε καν ο Μπάυντεν είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο.
Η αποκλιμάκωση θα έρθει, αλλά αργά και χωρίς σημαντικές υποχωρήσεις. Καλή μας υπομονή.
Πλέον με τις διαμορφωμένες συνθήκες αυτό είναι κατανοητό απ’ όλους, απλά θα πρέπει να αποχωρήσουν εύσχημα και με ψηλά το κεφάλι.
Τα επεισόδια της κρίσης θα έχουν συνέχεια στη Γενεύη στις 9 και 10 Ιανουαρίου και στη Βιέννη στον ΟΑΣΕ.
Παρουσιάζει ενδιαφέρον η στάση που θα κρατήσει η Ρωσία εκεί. Ο ΟΑΣΕ είναι ένας οργανισμός που δημιουργήθηκε 30 χρόνια πριν ουσιαστικά και πρακτικά για να την ελέγχει.
Η κρίση δημιουργεί αλλαγές στο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό περιβάλλον που σύντομα θα γίνουν πιο εμφανείς σε όλα τα επίπεδα.
Η μόνη μου ανησυχία είναι ότι ίσως ξαναζήσουμε μια ακόμη εποχή ψυχρού πολέμου με νέους συνασπισμούς πολύ ισχυρότερους.
ΝΑΤΟ απέναντι σε μια Ευρασιατική Συμμαχία (Ρωσία, Κίνα).
Όπως φαίνεται κανένας δε μαθαίνει από τα λάθη του.