Η διαρκώς αυξανόμενη ναυτική αυτοκρατορία της Κίνας - Τι κρύβει η διαχείριση λιμένων ανά τον κόσμο

jd210848 / pixabay
Η Κίνα, μέσω επενδύσεων και ιδιοκτησίας λιμένων, διευρύνει την παγκόσμια θαλάσσια εμβέλεια και η όρεξή της για λιμάνια δε δείχνει σημάδια μείωσης. Από τον Ιούλιο του 2020, οι κινεζικές εταιρείες φέρεται ότι "(εν μέρει) κατείχαν ή εκμεταλλεύονταν περίπου ενενήντα πέντε λιμάνια σε όλο τον κόσμο".

gatestoneinstitute.org - Τζούντιθ Μπέργκμαν - Παρουσίαση Freepen.gr

Από τα 95 λιμάνια, 22 βρίσκονται στην Ευρώπη, 20 στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, 18 στην Αμερική, 18 στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία και εννέα στην υποσαχάρια Αφρική. Μόνο τρεις κινεζικές εταιρείες, μεταξύ αυτών η COSCO Shipping Ports και η China Merchants Port, δύο κεντρικές κρατικές επιχειρήσεις (SOE), αντιπροσωπεύουν τις δραστηριότητες του 81% αυτών των λιμένων.

Στην Κίνα, η COSCO χαρακτηρίζεται ως μία από τις 53 "σημαντικές κρατικές επιχειρήσεις - ραχοκοκαλιά", σύμφωνα με έκθεση του Φεβρουαρίου 2021 από το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής (ASPI). Η έκθεση αναφέρει:

"Το καθεστώς της COSCO ως σημαντικής SOE σημαίνει ότι είναι αποκλειστικά υπόχρεη του ΚΚΚ με τρόπο που δεν είναι άλλες ... Η οργανωτική δομή της COSCO περιλαμβάνει παραστρατιωτικές δυνατότητες που μπορούν να κινητοποιηθούν από το κινεζικό καθεστώς για να νικήσουν τις απειλές για τα συμφέροντα του ΚΚΚ. Μια τέτοια ικανότητα είναι η εσωτερική πολιτοφυλακή της εταιρείας ... ".

Η πλειοψηφία των υπερπόντιων λιμενικών επενδύσεων και δραστηριοτήτων της Κίνας συγκεντρώνεται σε μια μικρή χούφτα ορισμένων SOE (κρατικών εταιρειών) της Κίνας, ιδιαίτερα στην COSCO, τον τρίτο μεγαλύτερο μεταφορέα εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο και τον πέμπτο μεγαλύτερο operator τερματικών λιμένων.

Μόλις τον Μάιο, η COSCO υπέγραψε συμφωνία για την κατασκευή ενός νέου λιμανιού στο Περού, κοντά στην πρωτεύουσά της, τη Λίμα.

Τον Ιούνιο, η COSCO αύξησε το μερίδιό της στη Λιμενική Αρχή Πειραιά στην Ελλάδα, στο 67%. Η COSCO είχε ήδη αποκτήσει τα δύο κύρια τερματικά εμπορευματοκιβωτίων του Πειραιά με 35ετή μίσθωση το 2008 και το τρίτο το 2016. Επίσης, τον Ιούνιο, η COSCO, η οποία κατέχει ήδη τερματικά στην Ισπανία-στη Βαλένθια και το Μπιλμπάο-ανακοίνωσε πως, μέσω της ισπανικής της θυγατρικής, θα ανοίξει μια νέα σιδηροδρομική υπηρεσία για τις εμπορευματικές μεταφορές μεταξύ Βαλένθια και Σαραγόσα.

Το Σεπτέμβριο, η COSCO απέκτησε το 35% του μεριδίου στο τερματικό εμπορευματοκιβωτίων του Αμβούργου. Το Αμβούργο είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Γερμανίας και το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων στην Ευρώπη.

Η COSCO έχει περιγραφεί ως ο κορυφαίος προμηθευτής του του Ναυτικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατου της Κίνας (PLAN), παρέχοντας στο Πεκίνο ενσωματωμένη υποστήριξη στην ακτή για το PLAN μέσω μιας εμπορικής επιχείρησης δομημένης να ευθυγραμμιστεί με την κινεζική ναυτική στρατηγική, σε βαθμό που οδηγεί ορισμένους ναυτικούς αναλυτές να αναφερθεί στην COSCO ως τον πέμπτο βραχίονα του PLAN».

Επίσης, το Σεπτέμβριο, η Shanghai International Port Group (SIPG), μια άλλη κρατική κινεζική επιχείρηση, άρχισε να λειτουργεί το νέο τερματικό λιμάνι του Ισραήλ στη Χάιφα, το μεγαλύτερο τερματικό εμπορευματοκιβωτίων του Ισραήλ. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η SIGP θα το λειτουργεί για τα επόμενα 25 χρόνια.

Αν και στην πραγματικότητα, οι εξαγορές λιμένων της Κίνας μοιάζουν με απλές εμπορικές συναλλαγές που βασίζονται σε μια οικονομικά καθοδηγούμενη ατζέντα - τη ρητορική που χρησιμοποιεί η Κίνα - αρκετοί αναλυτές επεσήμαναν πως οι γεωπολιτικές ανησυχίες φαίνεται να είναι αυτές που οδηγούν στην πραγματικότητα τις λιμενικές επενδύσεις της Κίνας. Ενώ οι εξαγορές λιμένων της Κίνας διασφαλίζουν τις στρατηγικές γραμμές εφοδιασμού της - ας πούμε, πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή - οι αναλυτές έχουν υποστηρίξει ότι στη στρατηγική ενσωματώνεται και μια στρατιωτική λειτουργικότητα.

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2020 από το Asia Society Policy Institute:

"Μια σκόπιμη στρατιωτική και στρατηγική λειτουργικότητα φαίνεται ξεκάθαρα να εμπεριέχεται στην πρωτοβουλία. Αλλά η πρόκληση για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών ή των περιφερειακών συμφερόντων δεν έγκειται στον κίνδυνο μιας αλυσίδας υπερπόντιων παράκτιων οχυρώσεων τύπου String of Pearls από την οποία ο PLA μπορεί να διεξάγει πόλεμο και υπάρχουν λίγα στοιχεία μέχρι στιγμής για το Πεκίνο που κατασκευάζει πλήρεις υπερπόντιες στρατιωτικές βάσεις στο αμερικανικό μοντέλο, αλλά υπάρχουν άφθονα στοιχεία ότι αναπτύσσει ένα δίκτυο στρατηγικών ισχυρών σημείων που μπορεί να αυξήσει σημαντικά το κόστος οποιασδήποτε αμερικανικής στρατιωτικής επέμβασης και μειώσει την προθυμία των κυβερνήσεων σε χώρες λιμένων στο τόξο του BRI να προσφέρουν πρόσβαση ή βοήθεια στις Ηνωμένες Πολιτείες». 

"Το PLAN (Πολεμικό Ναυτικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού) εξαρτάται από τα εμπορικά λιμάνια για να υποστηρίξει τις αυξανόμενες επιχειρήσεις του στο εξωτερικό", κατέθεσε ο Isaac Kardon, επίκουρος καθηγητής στο Ναυτικό Πολεμικό Κολέγιο των ΗΠΑ, κατά την ακρόαση της Επιτροπής Ηνωμένων Πολιτειών-Κίνας για την παγκόσμια δύναμη σχετικά με τις δυνατότητες προβολής του PLA στις 20 Φεβρουαρίου 2020.

«Η ξεχωριστή πτυχή των προσπαθειών του PLAN να υποστηρίξει μια αυξανόμενη παρουσία στο εξωτερικό, ωστόσο, είναι η πρόσβαση του σε μεγάλο και αυξανόμενο αριθμό λιμένων (εν μέρει) που ανήκουν και λειτουργούν από εταιρείες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (ΛΔΚ). Αξιωματικοί του PLA και Κινέζοι αναλυτές επιδιώκουν μια ποικιλία πιθανών λειτουργιών διπλής χρήσης σε αυτούς τους λιμένες, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις ονομάζονται «στρατηγικά ισχυρά σημεία» της Κίνας στο εξωτερικό».

Η ανησυχία πως η απόκτηση εμπορικών λιμένων της Κίνας σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στρατηγικούς σκοπούς έχει ενισχυθεί από ενδείξεις πως ορισμένες εξαγορές της COSCO έχουν τόσο υψηλές τιμές που «η απόκτηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων είναι θέμα επίτευξης στρατηγικών εθνικών στόχων ασφαλείας και όχι οικονομικής επένδυσης που θα απαιτηθεί για την απόδοση αποδόσεων βάσει της αγοράς».

Οι εξαγορές και οι λειτουργίες λιμένων της Κίνας ενέχουν ορισμένους κινδύνους για τα πλοία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού που προσεγγίζουν λιμάνια υπό κινεζική διαχείριση. Ο Αρχηγός Ναυτικών Επιχειρήσεων του USN Ναύαρχος Gary Roughead είχε πει το 2019:

"Τα αμερικανικά ναυτικά σκάφη ενδέχεται να μην είναι σε θέση να προσεγγίζουν τακτικά σε λιμάνια υπό κινεζική διαχείριση λόγω του κινδύνου ότι τα εμπορικά συστήματα τεχνολογίας λιμένων πληροφορικής (ΤΠ) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση ή την παρέμβαση στα στρατιωτικά συστήματα και την απειλή των πληροφοριών και της κυβερνοασφάλειας των ΗΠΑ".

Για το λόγο αυτό, οι ΗΠΑ προειδοποίησαν το Ισραήλ πως η διαχείριση του νέου τερματικού λιμένα της Χάιφα από την Κίνα θα μπορούσε ενδεχομένως να βλάψει τη συνεργασία ΗΠΑ-Ισραήλ στον τομέα της ασφάλειας, καθώς θα εδύνατο να οδηγήσει τα πλοία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού να αποφύγουν να αγκυροβολήσουν εκεί.

Σε ένα έγγραφο που δημοσιεύτηκε το 2019 στο Naval War College Review, ο Christopher R. O'Dea έγραψε:

«Με τη δημιουργία ενός παγκόσμιου λιμενικού δικτύου για δήθεν εμπορικούς σκοπούς, η Κίνα έχει αποκτήσει την ικανότητα να προβάλλει ισχύ μέσω της αυξημένης φυσικής παρουσίας των πολεμικών της πλοίων - μετατρέποντας τους ωκεανούς που ιστορικά προστάτευσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες από ξένες απειλές σε έναν χώρο όπου η Κίνα μπορεί αμφισβητεί τα αμερικανικά συμφέροντα».

Μια άλλη σοβαρή ανησυχία είναι πως οι κινεζικές λιμενικές επενδύσεις δημιουργούν οικονομική και πολιτική μόχλευση για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) που μπορεί να επηρεάσει την τοπική πολιτική και τη λήψη αποφάσεων. Η Ελλάδα είναι μια ενδεικτική περίπτωση: Αφού η Κίνα επένδυσε και απέκτησε μεγάλο μέρος του λιμανιού του Πειραιά, η Ελλάδα μπλόκαρε μια δήλωση της ΕΕ που επέκρινε τα δεδομένα της Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον ΟΗΕ. Εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών είπε τότε:

"Η θέση της Ελλάδας είναι ότι η μη παραγωγική και σε πολλές περιπτώσεις η επιλεκτική κριτική εναντίον συγκεκριμένων χωρών δε διευκολύνει την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτά τα κράτη, ούτε την ανάπτυξη της σχέσης τους με την ΕΕ".

Η Ελλάδα απέτρεψε επίσης μια ενιαία δήλωση της ΕΕ κατά της συμπεριφοράς της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όταν το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο αποφάνθηκε κατά των ισχυρισμών του Πεκίνου για κυριαρχία στο μεγαλύτερο μέρος της θάλασσας της Νότιας Κίνας το 2016 και η Ελλάδα αντιτάχθηκε σε αυστηρότερους ελέγχους των κινεζικών επενδύσεων στην Ευρώπη - μια προβλέψιμη κίνηση για όλα τα έθνη που καθίστανται αφοσιωμένα στις κινεζικές επενδύσεις.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail