Η μεγάλη «παρτίδα» για τα F-16 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να επιχειρεί μια συνολική καταρχήν διευθέτηση με την Τουρκία. Διευθέτηση που στοχεύει αφενός να αναγκάσει - ή κατ' άλλους να δελεάσει - το τουρκικό καθεστώς να άρει το βέτο του για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, εγκαταλείποντας τη φιλο - ρωσική του θέση, μαζί με την τακτική εκβιασμού και κωλυσιεργίας που ακολουθεί, αφετέρου να αντιμετωπίσει το ζήτημα των αντιρρήσεων στο Κογκρέσο, οι οποίες μπλοκάρουν μέχρι στιγμής την πώληση.
Από: liberal.gr / Του Κώστα Υφαντή
Πιθανότατα ο σχεδιασμός της αμερικανικής διοίκησης και το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών της έχει ως στόχο η συμφωνία να αφήσει ικανοποιημένες όλες τις πλευρές, επιτρέποντας σε όλους να πάρουν από κάτι. Αν και το τουρκικό αίτημα για τα F-16 δεν συνδέεται με το ελληνικό για τα F-35, το γεγονός ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα τα αποστείλει ταυτόχρονα στην Γερουσία κρύβει πιθανότατα μια σκοπιμότητα: Να εξουδετερώσει το βέτο του Μπομπ Μενέντεζ και άλλων μελών του ελληνοαμερικανικού λόμπι. Διότι όσοι στην Γερουσία είναι υπέρ της πώλησης νέων F- 16 στην Τουρκία και αναβάθμισης των υφιστάμενων θα χρησιμοποιήσουν ενδεχομένως την έγκριση των F-35 στην Ελλάδα ως ένα «δούναι και λαβείν».
Το ερώτημα είναι κατά πόσο ένας τέτοιος συμβιβασμός θα μπορούσε να εκληφθεί ως προεκλογικό δώρο στον Ταγιπ Ερντογάν. Δύο οι παρατηρήσεις σε αυτό το σημείο. Η πρώτη είναι πως οτιδήποτε και να συμφωνηθεί, το καθεστώς Ερντογάν θα το πανηγυρίσει και θα το παρουσιάσει μέσα από την προπαγανδιστική του μηχανή ως νίκη, διαμορφώνοντας ένα αφήγημα, προκειμένου να το εκμεταλλευτεί προεκλογικά. Στην ουσία όμως ένας συμβιβασμός όπως αυτός που φαίνεται ότι έχει στο μυαλό του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προϋποθέτει μια μεγάλη κωλοτούμπα εκ μέρους της Τουρκίας σε κρίσιμα για το ΝΑΤΟ ζητήματα, όπως η ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η Άγκυρα θα χρειαστεί να ξεχάσει τα περί «τρομοκρατίας» τα οποία έχει κάνει σημαία της. Είναι άραγε δυνατόν να ολοκληρωθεί ένας τέτοιος συμβιβασμός πριν τις τουρκικές εκλογές; Προφανώς και το καθεστώς Ερντογάν θα το ήθελε πάρα πολύ, ωστόσο είναι αμφίβολο αν η Ουάσινγκτον και ειδικά η Γερουσία θα συμφωνήσει. Ο Μπομπ Μενέντεζ και το ελληνικό λόμπι θα επιχειρήσουν να κερδίσουν χρόνο και να καθυστερήσουν όσο περισσότερο μπορούν την ολοκλήρωση μιας τέτοιας συμφωνίας.
Η πρώτη άλλωστε αντίδραση από το ελληνοαμερικανικό λόμπι δείχνει ότι εκείνες οι δυνάμεις που έχουν μέχρι τώρα εμποδίσει την χωρίς όρους και προαπαιτούμενα συμφωνία για τα F-16, θα συνεχίσουν προς την ίδια κατεύθυνση. Η τελική απόφαση παραμένει στο Κογκρέσο όπου εκεί υπάρχει ένα ισχυρό λόμπι εναντίον της Τουρκίας, το οποίο δε σχετίζεται μόνο με τα ελληνοτουρκικά αλλά με τη γενικότερη στάση στην Μ.Ανατολή και στις σχέσεις με τη Μόσχα.
Έχουμε να δούμε ακόμη αρκετά επεισόδια προτού να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η «παρτίδα» για τα F-16 έχει μόλις έχει ξεκινήσει.
Πιθανότατα ο σχεδιασμός της αμερικανικής διοίκησης και το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών της έχει ως στόχο η συμφωνία να αφήσει ικανοποιημένες όλες τις πλευρές, επιτρέποντας σε όλους να πάρουν από κάτι. Αν και το τουρκικό αίτημα για τα F-16 δεν συνδέεται με το ελληνικό για τα F-35, το γεγονός ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα τα αποστείλει ταυτόχρονα στην Γερουσία κρύβει πιθανότατα μια σκοπιμότητα: Να εξουδετερώσει το βέτο του Μπομπ Μενέντεζ και άλλων μελών του ελληνοαμερικανικού λόμπι. Διότι όσοι στην Γερουσία είναι υπέρ της πώλησης νέων F- 16 στην Τουρκία και αναβάθμισης των υφιστάμενων θα χρησιμοποιήσουν ενδεχομένως την έγκριση των F-35 στην Ελλάδα ως ένα «δούναι και λαβείν».
Το ερώτημα είναι κατά πόσο ένας τέτοιος συμβιβασμός θα μπορούσε να εκληφθεί ως προεκλογικό δώρο στον Ταγιπ Ερντογάν. Δύο οι παρατηρήσεις σε αυτό το σημείο. Η πρώτη είναι πως οτιδήποτε και να συμφωνηθεί, το καθεστώς Ερντογάν θα το πανηγυρίσει και θα το παρουσιάσει μέσα από την προπαγανδιστική του μηχανή ως νίκη, διαμορφώνοντας ένα αφήγημα, προκειμένου να το εκμεταλλευτεί προεκλογικά. Στην ουσία όμως ένας συμβιβασμός όπως αυτός που φαίνεται ότι έχει στο μυαλό του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προϋποθέτει μια μεγάλη κωλοτούμπα εκ μέρους της Τουρκίας σε κρίσιμα για το ΝΑΤΟ ζητήματα, όπως η ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η Άγκυρα θα χρειαστεί να ξεχάσει τα περί «τρομοκρατίας» τα οποία έχει κάνει σημαία της. Είναι άραγε δυνατόν να ολοκληρωθεί ένας τέτοιος συμβιβασμός πριν τις τουρκικές εκλογές; Προφανώς και το καθεστώς Ερντογάν θα το ήθελε πάρα πολύ, ωστόσο είναι αμφίβολο αν η Ουάσινγκτον και ειδικά η Γερουσία θα συμφωνήσει. Ο Μπομπ Μενέντεζ και το ελληνικό λόμπι θα επιχειρήσουν να κερδίσουν χρόνο και να καθυστερήσουν όσο περισσότερο μπορούν την ολοκλήρωση μιας τέτοιας συμφωνίας.
Η πρώτη άλλωστε αντίδραση από το ελληνοαμερικανικό λόμπι δείχνει ότι εκείνες οι δυνάμεις που έχουν μέχρι τώρα εμποδίσει την χωρίς όρους και προαπαιτούμενα συμφωνία για τα F-16, θα συνεχίσουν προς την ίδια κατεύθυνση. Η τελική απόφαση παραμένει στο Κογκρέσο όπου εκεί υπάρχει ένα ισχυρό λόμπι εναντίον της Τουρκίας, το οποίο δε σχετίζεται μόνο με τα ελληνοτουρκικά αλλά με τη γενικότερη στάση στην Μ.Ανατολή και στις σχέσεις με τη Μόσχα.
Έχουμε να δούμε ακόμη αρκετά επεισόδια προτού να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η «παρτίδα» για τα F-16 έχει μόλις έχει ξεκινήσει.