Από: militaire.gr - Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος
Αντιλαμβανόμενοι ότι σταδιακά η κυριαρχία τους στις θάλασσες και τους ωκεανούς μειώνεται και μοιραία και η επιρροή τους στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, θέλησαν να υποβαθμίσουν την ισχύ των θαλάσσιων ελληνικών όπλων, μετατρέποντας το εύρωστο και μπαρουτοκαπνισμένο Ναυτικό, ουσιαστικά σε… Ακτοφυλακή!
Επρόκειτο, για ένα επικίνδυνο εθνικό έγκλημα…
Την υλοποίηση του σχεδίου, ανέλαβε ο ναύαρχος της Μεσογείου σερ Άντριου Μπράουν Κάννιγκαμ (Andrew Browne Cunningham, που ήρθε γι αυτό τον λόγο στην Αθήνα.
Βρέθηκε όμως μπροστά σε ένα έντιμο Έλληνα ναύαρχο, τον Α/ΓΕΝ Γρηγόριο Μεζεβίρη, που στάθηκε γενναία απέναντι του, απέκλεισε δυναμικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο και τον ανάγκασε να επιστρέψει στο Λονδίνο τις επόμενες ώρες.
Με την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Νικολάου προστάτη του Π.Ν, αξίζει να μνημονεύσουμε αυτές τις σοβαρές ιστορικές και τραγικές στιγμές, που ίσως τις γνωρίζουν λίγοι.
Τις περιγράφει γλαφυρά μέσα από την αυτοβιογραφία του ο ίδιος ο ναύαρχος Μεζεβίρης.
ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Γράφει
«Κατά την περίοδο αυτή συνεχίστηκαν οι παραχωρήσεις πλοίων από την Βρετανική Κυβέρνηση.
Πραγματοποιήθηκε η παραχώρηση 2 αντιτορπιλικών τύπου ‘Hunt’, που η παράδοσή τους στην Αγγλία είχε αναβληθεί λόγω του κινήματος του Ναυτικού του Απριλίου 1944.
Παραχωρήθηκε ακόμα ένα του ίδιου τύπου για να αντικατασταθεί το αντιτορπιλικό «ΑΔΡΙΑΣ» που είχε προσκρούσει σε νάρκη και του οποίου η επισκευή είχε κριθεί ασύμφορη. Παραχωρήθηκαν ακόμα 5 υποβρύχια του ίδιου τύπου με το «ΠΙΠΙΝΟΣ» για να αντικατασταθούν ισάριθμα προπολεμικά, από τα οποία 4 είχαν βυθιστεί και ένα είχε αχρηστευτεί από εντατική χρήση.
Τη κύρια δύναμη του Στόλου αποτελούσαν πλέον 8 αντιτορπιλικά συνοδείας των 1050 περίπου τόνων κατασκευής 1941-42, 2 αντιτορπιλικά Στόλου παλαιότερου τύπου από τα δικά μας και 6 υποβρύχια των 540 τόνων, κατασκευής 1942-44.
Από τα 2 αντιτορπιλικά Στόλου τελικά παρέμεινε σε υπηρεσία μόνο το «ΝΑΥΑΡΙΝΟΝ», λόγω της κακής κατάστασης του άλλου.
Συμπληρώθηκε ακόμα ο αριθμός των ναρκαλιευτικών ώστε να είναι διαθέσιμοι 2 στολίσκοι ναρκαλιείας μαζί με τα απαραίτητα βοηθητικά.
Παραχωρήθηκαν επίσης 10 ακταιωροί, 8 μικρές ακτοφυλακίδες και 12 αποβατικά για τις αμφίβιες επιχειρήσεις.
Αυτά τα πλοία μαζί με τις 4 κορβέτες, του ανθυποβρυχιακού «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ», των 3 αμερικανικών αρματαγωγών και μερικών άλλων βοηθητικών αποτελούσαν το σύνολο των νέων, μετά τον πόλεμο, αποκτημάτων του Ναυτικού μας.
Από τα προπολεμικά σκάφη, μόνο το πλωτό συνεργείο «ΗΦΑΙΣΤΟΣ» αποτελούσε ακόμα χρήσιμη μονάδα.»
ΑΠΟΦΑΣΙΖΑΝ ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ!
«Αυτό το ναυτικό πρόγραμμα δεν καταρτίστηκε από μας, αλλά από το Βρετανικό Ναυαρχείο και ο Στόλος μας αναγκαστικά αποτελείτο από πλοία που οι σύμμαχοι θέλησαν να μας παραχωρήσουν. Δεν επρόκειτο για πρόγραμμα που εξυπηρετούσε τις ανάγκες του Ναυτικού μας σε περίοδο πολέμου, αλλά μόνο τις ανάγκες της στιγμής.
Οι στολίσκοι των αντιτορπιλικών και των υποβρυχίων έδιναν τη δυνατότητα να συνεχιστεί η εκπαίδευση του προσωπικού στη χρησιμοποίηση αυτού του τύπου των πλοίων. Υπήρχαν ακόμα τα μέσα για την απαλλαγή των θαλασσών μας από τα ναρκοπέδια και για την εξυπηρέτηση των τρεχουσών αναγκών μεταφορών του Στρατού.
Τέλος, διαθέταμε έναν αριθμό μικρών πλοίων για την αστυνόμευση των ακτών η οποία, μετά τα Δεκεμβριανά, αποδείχτηκε απόλυτα αναγκαία.
Μέχρι τον Μάρτιο του 1947 που τερματίστηκε η Βρετανική βοήθεια και αφότου ο ανταρτοπόλεμος (εμφύλιος) άρχισε να λαμβάνει μεγάλη έκταση, παρασχέθηκαν σε προσωρινή βάση στην αρχή και αργότερα σε μόνιμη, άλλα 6 Βρετανικά αρματαγωγά και μερικά βοηθητικά.
Επειδή όμως λόγω του ανταρτοπόλεμου δεν επαρκούσαν τα πλοία για εκτέλεση περιπολιών σε όλες τις ακτές, με την έναρξη της Αμερικανικής βοήθειας πετύχαμε τη χορήγηση 6 Αμερικάνικων περιπολικών.
Για τον ίδιο σκοπό παραλάβαμε από τον Ο.Δ.Ι.Σ.Υ. 4 μεγάλα ναρκαλιευτικά που εξοπλίστηκαν ως περιπολικά.
Κατά τη διάρκεια του ανταρτοπόλεμου (εμφυλίου) συχνά χρειάστηκε να διακοπεί το έργο της ναρκαλιείας για να χρησιμοποιηθούν τα ναρκαλιευτικά στην αστυνόμευση των ακτών.
Για την εκπλήρωση της ειδικής μορφής αποστολών του Ναυτικού κατά τον ανταρτοπόλεμο ,(εμφύλιο) οι παραχωρήσεις πλοίων που είχαν γίνει για την εποπτεία των ακτών και την εξυπηρέτηση των στρατιωτικών αναγκών ήταν εξαιρετικά ευπρόσδεκτες.»
Η ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
«Ενώ όμως τη σύνθεση αυτή του Ναυτικού θεωρούσαμε ότι είναι μόνο προσωρινή, αιφνιδιαστικά το καλοκαίρι του 1946 έγιναν κάποιες υποδείξεις από την Βρετανική πλευρά που μου άνοιξαν πολύ δυσοίωνους ορίζοντες.
Μου τηλεφώνησε ο Αρχηγός της Βρετανικής Ναυτικής Αποστολής Υποναύαρχος Talbot και με παρεκάλεσε να τον επισκεφθώ στην οικία του, διότι επιθυμούσε να μου μιλήσει για ένα πολύ σοβαρό θέμα του Ναυτικού μας ο Αρχηγός του Βρετανικού Στόλου της Μεσογείου που βρισκόταν στην Αθήνα. Υποθέτοντας ότι επρόκειτο για κατ’ ιδίαν συνομιλία προσήλθα χωρίς να συνοδεύομαι από επιτελείς μου, όταν όμως οδηγήθηκα στην αίθουσα είδα με έκπληξη ότι ο Ναύαρχος περιστοιχίζονταν από πολλούς αξιωματικούς του επιτελείου του.
Ο Βρετανός Στόλαρχος μου ανέπτυξε ότι η Ελλάδα δεν είχε ανάγκη μεγάλου Ναυτικού, διότι ο μόνος προορισμός του δικού μας ήταν η εξυπηρέτηση των αναγκών του Στρατού.
Η σύνθεσή του επομένως έπρεπε να αποτελείται κυρίως από αμφίβιες δυνάμεις και μερικά συνοδά και βοηθητικά.
Δεν απαιτούνταν ούτε μεγάλες μονάδες, ούτε αντιτορπιλικά Στόλου και τα υποβρύχια ήταν άχρηστα για μας.
Ακόμα και τις τορπίλες των πλοίων επιφανείας έπρεπε να παραδώσουμε διότι σε τίποτε δεν θα μας εξυπηρετούσαν και ήταν περιττό να διατηρούμε Υπηρεσία Τορπιλών. Ζητούσε δηλαδή ο Βρετανός στόλαρχος να μετατραπεί το Ναυτικό μας σε καθαρά βοηθητικό Όπλο για τη τις μεταφορές του Στρατού, χωρίς να διαθέτει συγχρόνως επαρκή μέσα για την εξασφάλισή του από εχθρικές επιθέσεις, για την οποία αναγκαστικά θα έπρεπε να προσφεύγει σε συμμαχικά Ναυτικά.»
ΤΟ ΘΡΑΣΟΣ ΚΑΙ Η ΕΝΤΙΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
«Προς στιγμή έμεινα άναυδος μπρος σ’ αυτές τις προτάσεις που παρουσιάζονταν την επομένη ενός πολέμου κατά τον οποίο για μια τετραετία το Ελληνικό Ναυτικό είχε πολεμήσει στο πλευρό του Βρετανικού, είχε προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες και είχε υποστεί πολύ μεγάλες θυσίες.
Ευθύς αμέσως όμως, με οργή που δύσκολα συγκρατούσα, έσπευσα να απαντήσω ότι προορισμός του Ναυτικού μας είναι η εξασφάλιση της κυριαρχίας της θάλασσας στα Ελληνικά ύδατα και η προάσπιση από τη θάλασσα της ακεραιότητας του εθνικού εδάφους.
Τούτο και έκανε το Ναυτικό μας πρόσφατα ακόμη, όταν η Χώρα μας – μόνη από όλες τις μικρές χώρες- δεν δίστασε να αντιταχθεί κατά δυο Μεγάλων Αυτοκρατοριών.
Το Ελληνικό Ναυτικό συνεπώς οφείλει να διαθέτει τις απαραίτητες δυνάμεις για να φέρει ικανοποιητικά σε πέρας την αποστολή του με ίδια μέσα, τουλάχιστον σε περίπτωση επίθεσης από όμορο κράτος.
Προφανώς, η προτεινόμενη σύνθεση δεν ανταποκρίνεται ούτε από μακριά σ’ αυτούς τους σκοπούς.
Προσέθεσα ακόμα ότι βεβαίως η λήψη απόφασης επί αυτού του θέματος εναπόκειται στην Κυβέρνηση, στην οποία θα μεταφέρω τα λεχθέντα, αλλά ο ίδιος ως Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού ουδέποτε θα εισηγηθώ λήψη μέτρων που ισοδυναμούν με διάλυση του Ναυτικού.
Είμαι προκαταβολικώς βέβαιος ότι και η Κυβέρνηση για κανένα λόγο δεν θα συμφωνήσει με τα προτεινόμενα, διότι αλλιώς δεν θα την συγχωρούσε ο Ελληνικός Λαός που είναι υπερήφανος για το Ναυτικό του και που στη σύγχρονη ιστορία επανειλημμένα διέθεσε κι από το υστέρημά του ακόμα για να ενισχύσει τις δυνάμεις του.
Η συζήτηση δεν διάρκεσε πολύ.
Ο Βρετανός Ναύαρχος αντιλήφθηκε ότι δεν επρόκειτο ποτέ να με μεταπείσει και διέλυσε τη σύσκεψη.
Στη συνέχεια με πλησίασε και σε πολύ φιλικό τόνο μου είπε «σας στεναχώρησα» οπότε του απάντησα «Ναύαρχε κάνατε το καθήκον σας και εγώ το δικό μου».
Στη συζήτηση είχε επανειλημμένα επέμβει και ο Αρχηγός της Βρετανικής Αποστολής Ναύαρχος Talbot και φαίνονταν εξαιρετικά στενοχωρημένος με τις αντιρρήσεις μου, με αποτέλεσμα να μη με βλέπει πια με καλό μάτι, ενώ μέχρι στιγμής είχαμε άριστες σχέσεις.
Επειδή δε αναμιγνύονταν περισσότερο απ’ όσο έπρεπε με τα εσωτερικά ζητήματα του Ναυτικού μας, βρήκε αργότερα τη κατάλληλη στιγμή να εκδηλώσει την δυσαρέσκειά του. Δεν είχα καμιά αμφιβολία ότι θα συνέβαινε αυτό μετά από την πιο πάνω διαφωνία μας, αλλά τίποτε δεν θα με εμπόδιζε να κάνω το καθήκον μου».