Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Ακόμη και πριν αναλάβει την προεδρία της ομάδας, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G20 στο Μπαλί (Ινδονησία), στις αρχές του μήνα, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι έπαιξε σημαντικό ρόλο εκεί. Αν και η ατζέντα του Νέου Δελχί για τη σύνοδο κορυφής του Μπαλί έχει περιγραφεί ως αρκετά μέτρια, οι δυτικοί και άλλοι ηγέτες, σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Jawaharlal Nehru, Happymon Jacob, ολοένα και περισσότερο «ακούνε την Ινδία» ως μια δύναμη που παραμένει κοντά «τόσο στη Δύση όσο και στη Ρωσία».
Το Νέο Δελχί εξισορροπεί με επιτυχία τους δεσμούς του μεταξύ της υπό την ηγεσία των ΗΠΑ Δύσης και της Μόσχας από την έναρξη της τρέχουσας ουκρανικής σύγκρουσης. Αν και οι δεσμοί Ινδίας και Ηνωμένων Πολιτειών έχουν ενισχυθεί, ειδικά μετά τη Βασική Συμφωνία Ανταλλαγών και Συνεργασίας (BECA) του Νοεμβρίου 2020, από την άλλη πλευρά, η ασιατική δύναμη και η Ρωσία συνεργάζονται σθεναρά στον τομέα της άμυνας και της ενέργειας. Τον Οκτώβριο, η Ρωσική Ομοσπονδία ξεπέρασε τόσο το Ιράκ όσο και τη Σαουδική Αραβία και έγινε ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου στην Ινδία.
Μπορεί η Ινδία να πιέσει για πολυπολικότητα ως ο επόμενος πρόεδρος ενός διχασμένου G-20 εν μέσω μιας άνευ προηγουμένου τεταμένης παγκόσμιας κατάστασης, ενώ υπάρχουν σοβαρές εντάσεις μεταξύ της υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον Δύσης και της Μόσχας, καθώς και μεταξύ της πρώτης και του Πεκίνου; Ακόμη και εντός της ίδιας της Δύσης, υπάρχουν διαφωνίες: η Γαλλία και η Γερμανία, δύο κορυφαίες ευρωπαϊκές χώρες, έχουν επισημάνει πως δεν είναι πλέον πρόθυμες να ακολουθήσουν τη γραμμή του ΝΑΤΟ με τόση ανυπομονησία. Εν τω μεταξύ, η σχέση των ΗΠΑ με τον παραδοσιακό κύριο σύμμαχό τους στη Μέση Ανατολή πιθανότατα πλησιάζει στο τέλος της μετά την υποστηριζόμενη από τη Σαουδική Αραβία απόφαση του ΟΠΕΚ+ να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου.
Ο πολιτικός αναλυτής Niranjan Marjani, ο οποίος ειδικεύεται στον Ινδο-Ειρηνικό, υποστηρίζει ότι η προεδρία της G20 εν μέσω τέτοιων συνθηκών είναι μια ευκαιρία για το Νέο Δελχί να εφαρμόσει ορισμένες από τις προτάσεις του - η Ινδία, τελικά, λέει, πάντα πρότεινε μια πολυπολική τάξη και ισχυρούς μηχανισμούς εξισορρόπησης και προστασίας των συμφερόντων όλων των ενδιαφερομένων.
Ο Marjani προσθέτει πως, το 2023, το Νέο Δελχί θα βρεθεί στην πραγματικότητα σε μια μοναδική θέση, καθώς θα αναλάβει επίσης την προεδρία του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), μιας ομάδας που έχει συχνά εκληφθεί ως «αντιδυτική» οργάνωση - ειδικά μετά την αποδοχή του Ιράν το Σεπτέμβριο του 2021.
Η Ινδία έχει φυσικά εμπλακεί διπλωματικά και με τις δύο πλευρές στη σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας (η οποία είναι επίσης ένας πόλεμος με αντιπροσώπους της Δύσης εναντίον της Μόσχας). Επιπλέον, μπορεί να υπερηφανεύεται για το γεγονός ότι απολαμβάνει εμπιστοσύνη από τις δύο πλευρές. Ομοίως, ενώ προεδρεύει σε δύο υποτιθέμενες «αντίπαλες» οργανώσεις (SCO και G20), το Νέο Δελχί μπορεί να διατηρήσει, υποστηρίζεται, την προώθηση του διαλόγου και της διπλωματίας.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι εύκολο έργο, παρά την ήπια δύναμη της Ινδίας ως ένα είδος διπλωματικού γίγαντα, που, ορισμένοι πιστεύουν, μπορεί να γίνει παγκόσμια δύναμη. Αν και οι δύο δυνάμεις έχουν σημειώσει πρόοδο στο διάλογο από το Σεπτέμβριο (όταν τόσο το Πεκίνο όσο και το Νέο Δελχί απέσυραν στρατεύματα από την επίμαχη περιοχή), εντός του ευρασιατικού «μπλοκ», η νοτιοασιατική δύναμη έχει τα δικά της συνοριακά προβλήματα με τη γειτονική Κίνα - δίχως να αναφέρουμε τα άλλα συνοριακά της προβλήματα με το Πακιστάν.
Όσο για τη Δύση, η Ουάσιγκτον με τη σειρά της έχει ήδη απειλήσει τον εταίρο της με κυρώσεις για την αγορά των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400 (τα οποία η Μόσχα θα παραδώσει έως το 2023). Αυτά καταργήθηκαν τον Ιούλιο, αλλά οι εντάσεις θα μπορούσαν να επανέλθουν το επόμενο έτος, ενώ η αυξανόμενη συνεργασία Ινδίας-Ρωσίας-Ιράν γύρω από το Διαμετακομιστικό Διάδρομο Βορρά-Νότου θα πρέπει επίσης να αποτελεί σημαντική ανησυχία για τις αμερικανικές πολιτικές ελίτ.
Η λεγόμενη περιοχή Ινδο-Ειρηνικού (IPR) παραμένει αρένα Δυτικο-Κινεζικής αντιπαλότητας και το Quad, μέλος του οποίου είναι το Νέο Δελχί (συχνά περιγράφεται ως «νέο ΝΑΤΟ») ρίχνει λάδι στη φωτιά. Αυτή η περιοχή περιλαμβάνει μέρος της ίδιας της θαλάσσιας Ευρασίας και, επομένως, είναι σημαντική και για τη Ρωσία (και για την ίδια την Ινδία) - τα κράτη της Κεντρικής Ασίας είναι τελικά ολοένα και πιο σχετικά με το Quad. Η Γαλλία έχει επίσης τις φιλοδοξίες της για το IPR και το Παρίσι είναι ήδη ο δεύτερος κύριος προμηθευτής όπλων του Νέου Δελχί (η Μόσχα είναι η νούμερο 1). Το ταξίδι του Γάλλου υπουργού Άμυνας Σεμπαστιέν Λεκόρνου στην Ινδία αυτή την εβδομάδα είναι μέρος μιας ευρύτερης γαλλικής προσπάθειας να δελεάσουν την Ινδία από τη Ρωσία.
Το πρόβλημα είναι ότι το Quad σήμερα έχει να κάνει με την «αντίθεση» των ευρασιατικών δυνάμεων, από μια ατλαντική προοπτική - και πρέπει επίσης να το δούμε στο πλαίσιο των εκκλήσεων για ένα «παγκόσμιο ΝΑΤΟ».
Τον Αύγουστο, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στην Τασκένδη, ο γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσίας Νικολάι Πατρούσεφ δήλωσε πως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι εργάζονται με βάση «αντιρωσικές ή αντικινεζικές αρχές», όπως «αποδεικνύεται έντονα από τις ρυθμίσεις στο πλαίσιο του AUKUS και του Quad». Η παρατήρηση ήρθε αμέσως μετά τη δήλωση του Ινδού Υπουργού Εξωτερικών Σ. Τζαϊσανκάρ στην Μπανγκόκ ότι το Quad μπορεί να ωφελήσει ολόκληρη την περιοχή και πως οι επιφυλάξεις σχετικά με αυτό προέρχονταν από «μονομερή αντιπολίτευση».
Κάποιος μπορεί να θυμηθεί το γεγονός ότι οι προσπάθειες της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας να αναφέρουν ρητά τη Ρωσία στην ανάγνωση του Μαρτίου του Quad παρεμποδίστηκαν από την Ινδία σε μια ακόμη πράξη «εξισορρόπησης». Αλλά μπορεί κανείς μόνο να «συμβιβαστεί» τόσα πολλά. Η Ινδία χρειάζεται να επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την Ευρασία, εντείνοντας το διάλογό της για την ασφάλεια με τη Ρωσία, αλλά αντιμετωπίζει πολλές αντιφάσεις στην εξωτερική της πολιτική. Το πόσο μπορούν να «ισορροπηθούν» όλοι μένει να φανεί στο άμεσο μέλλον.