Από: capital.gr / Forbes - Του Paul Iddon
Το ισραηλινό Channel 13 μετέδωσε στις 16 Μαΐου ότι ένας S-300 εκτοξεύτηκε εναντίον ισραηλινών μαχητικών αεροσκαφών, μετά από επιδρομή που πραγματοποίησαν χτυπώντας στόχους κοντά στην πόλη Masyaf –στη βορειοδυτική Συρία– τη νύχτα της 13ης Μαΐου.
Ο S-300 εκτοξεύθηκε ενώ τα μαχητικά επέστρεφαν στη βάση τους. Σύμφωνα με έκθεση, το ραντάρ του συστήματος δεν "εγκλώβισε" κανένα από τα ισραηλινά αεροσκάφη και, ως εκ τούτου, δεν τα απείλησε ουσιαστικά.
Πιθανόν η Ρωσία να θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στο Ισραήλ με την ενεργοποίηση του πυραυλικού συστήματος. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, δεν θα ήταν η πρώτη φορά που η Μόσχα δείχνει τη διάθεσή της να περιορίσει τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις από αέρος στη Συρία.
Η Ρωσία παρέδωσε στη Συρία αυτούς τους S-300 το 2018, μετά από ένα περιστατικό στο οποίο ενεπλάκη το Ισραήλ. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, κατά τη διάρκεια ισραηλινής επίθεσης στο Κυβερνείο της Λαττάκειας στη δυτική Συρία, εκτοξεύτηκε ένας παλιός συριακός S-200 κατά των ισραηλινών μαχητικών, που ωστόσο έπληξε κατά λάθος ένα ρωσικό αεροσκάφος Il-20, σκοτώνοντας και τα 15 μέλη του πληρώματος.
Η Μόσχα κατηγόρησε το Ισραήλ για το περιστατικό, κατηγορώντας το Τελ Αβίβ ότι τα ισραηλινά αεροσκάφη χρησιμοποίησαν σκόπιμα το ρωσικό αεροπλάνο ως κάλυψη από τη συριακή αεράμυνα, θέτοντας σε κίνδυνο τα μέλη της ρωσικής αεροπορίας που επέβαιναν σε αυτό.
Ως απάντηση, η Ρωσία παρέδωσε συστοιχίες S-300 στη Συρία για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της απαρχαιωμένης αεράμυνάς της. Έτσι, η Δαμασκός απέκτησε –θεωρητικά– τη δυνατότητα να πλήττει στόχους σε μεγάλα ύψος και σε απόσταση άνω των 100 μιλίων.
Υπήρχε μια παγίδα, ωστόσο. Έκτοτε το ρωσικό στρατιωτικό προσωπικό επιβλέπει τους δήθεν "συριακούς" S-300 και, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η Δαμασκός χρειάζεται έγκριση από τη Μόσχα για να τους ενεργοποιήσει.
Πιθανόν, το ρωσικό προσωπικό ήταν που εκτόξευσε τον πύραυλο στις 13 Μαΐου για να προειδοποιήσει το Ισραήλ ότι με την αεροπορική του επιδρομή εκείνη τη μέρα το είχε παρατραβήξει.
Η Ρωσία θέλει από το Ισραήλ να περιορίσει –τουλάχιστον– τις επιθέσεις του σε ορισμένες περιοχές της Συρίας, ιδίως στην ελεγχόμενη από το δυτικό καθεστώς επικράτεια, όπου ως επί το πλείστον είναι συγκεντρωμένες οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις και βάσεις στη Συρία. Το Masyaf, η περιοχή που τέθηκε στο στόχαστρο του Ισραήλ στις 13 Μαΐου, βρίσκεται, όπως επισημαίνει το Stratfor, "κοντά στο Κυβερνείο της Λαττάκειας, όπου βρίσκονται οι αεροπορικές και ναυτικές βάσεις της Ρωσίας, με το ισραηλινό χτύπημα να πλησιάζει πολύ κοντά στη κόκκινη γραμμή της Μόσχας".
Εάν, όμως, η Ρωσία έχει μεταβιβάσει τον πλήρη έλεγχο αυτών των S-300 στον συριακό στρατό και επέτρεψε στη Δαμασκό να τους χρησιμοποιήσει για να αποτρέψει το Ισραήλ από το να επιτεθεί σε στόχους που συνδέονται με το Ιράν, τότε έχουμε μια εντελώς διαφορετική ιστορία.
Η Συρία παρήγγειλε αρχικά τους S-300 το 2010. Ωστόσο, μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στη χώρα το 2011, οι παραδόσεις στρατιωτικών εξοπλισμών αναστάλθηκαν μέχρι τον Οκτώβριο του 2018.
Το 2013, με τις φήμες να θέλουν τη Μόσχα να προχωρά στην παράδοση οπλικών συστημάτων και αφού το Τελ Αβίβ έχει ξεκινήσει τις αεροπορικές επιδρομές του στη Συρία, το Ισραήλ άφησε να εννοηθεί ότι θα ενεργήσει προληπτικά καταστρέφοντας τα πυραυλικά συστήματα πριν προλάβει η Δαμασκός να τα ενεργοποιήσει. Την ίδια περίοδο οι S-300 χαρακτηρίζονταν ως ο παράγοντας που θα μπορούσε να "αλλάξει το παιχνίδι" στη Συρία, καθώς όχι μόνο θα "απέκλειαν" μεγάλα τμήματα του συριακού εναέριου χώρου, αλλά δυνητικά θα χτυπούσαν ισραηλινά μαχητικά που επιχειρούσαν στον Λίβανο ή ακόμη και στον εναέριο χώρο του βόρειου Ισραήλ.
Στρατιωτικοί αναλυτές σημείωναν τότε ότι το Ισραήλ αναμφίβολα μπορούσε να εξουδετερώσει τους συριακούς S-300, αλλά επισήμαιναν ότι ήταν το πιο δύσκολο οπλικό σύστημα που καλείτο το Τελ Αβίβ να θέσει εκτός μάχης. Έκτοτε, το Ισραήλ ενίσχυσε τον στόλο των μαχητικών του με stealthy F-35 Lightning II 5ης γενιάς, εξέλιξη που του δίνει τη δυνατότητα να εξουδετερώσει τους συριακούς S-300 πιο εύκολα, εφόσον το επιλέξει.
Εάν η Ρωσία έχει εκχωρήσει στη Συρία τον πλήρη έλεγχο των S-300, η κατάσταση μπορεί να είναι ακόμη πιο επικίνδυνη. Ο ρωσικός έλεγχος διασφάλιζε ότι οι Σύροι δεν θα χτυπούσαν ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη ή δεν θα προέβαιναν σε αντίποινα. Το να καταστρέφονταν οι ρωσικοί S-400 –ιδίως μετά την πολυδιαφημισμένη παράδοσή τους– θα ήταν ένα ατιμωτικό χτύπημα για τη Μόσχα, λαμβάνοντας πλέον υπόψη τις ήττες και απώλειες του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία.
Επιπλέον, εάν οι Σύροι κατέρριπταν ένα ισραηλινό μαχητικό, το Τελ Αβίβ θα προχωρούσε οπωσδήποτε σε σφοδρά αντίποινα, βάζοντας στο στόχαστρο τους S-300, αλλά και τους πυραύλους Pantsir-S1 και Buk-M2. Άλλωστε, το Ισραήλ εξαπέλυσε μπαράζ αντιποίνων όταν ένας συριακός S-200 κατέρριψε ένα ισραηλινό F-16. Κατά την περίοδο 2018-2020 το Τελ Αβίβ κατέστρεψε τουλάχιστον το 1/3 της συριακής αεράμυνας. Από τους 844 συριακούς πυραύλους εδάφους-αέρος που εκτοξεύτηκαν εναντίον ισραηλινών πολεμικών αεροσκαφών, μόνο ένας S-200 κατέρριψε χτύπησε αποτελεσματικά. Παρόλο που η απώλεια… ήταν ελάχιστη, το Ισραήλ την απέδωσε σε "λάθος" του πιλότου και του πλοηγού.
Επιπλέον, η Ρωσία θα έπαιρνε τεράστιο ρίσκο εάν υπολόγιζε πως το Ισραήλ δεν θα κατέστρεφε τους συριακούς S-300 για να αποφύγει να σκοτώσει τους Ρώσους χειριστές, ειδικά αν ένας "συριακός" S-300 κατέρριπτε ένα ισραηλινό αεροσκάφος και σκότωνε Ισραηλινούς πιλότους. Το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Μόσχα στη Συρία, ενώ η Ρωσία δεν μπορεί να αντέξει μια τέτοια σύρραξη, ειδικά σε μια εποχή που οι δυνατότητές της να ανεφοδιάζει τις στρατιωτικές της δυνάμεις στη Συρία έχουν συρρικνωθεί σημαντικά μετά την επίκληση από πλευράς Τουρκίας της Συνθήκης του Μοντρέ εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τον Απρίλιο, μόλις δύο πλοία απέπλευσαν από τη Μαύρη Θάλασσα και διέσχισαν τα Στενά του Βοσπόρου με προορισμό τη Συρία και αποστολή τον ανεφοδιασμό του ρωσικού στρατού. Σημαντική μείωση εάν αναλογιστεί κάποιος ότι πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, περνούσαν 4-5 πλοία κατά μέσο όρο την εβδομάδα. Η Τουρκία έχει κλείσει επίσης τον εναέριο χώρο της σε όλα τα ρωσικά στρατιωτικά και πολιτικά αεροσκάφη που μετέφεραν στρατεύματα στη Συρία.
Οπωσδήποτε η Ρωσία βρίσκεται σε οριακό σημείο, όπου μια σύγκρουση με το Ισραήλ θα δυσχέραινε την κατάσταση – όχι ότι υπήρξε ποτέ "κατάλληλη" στιγμή για να εμπλακεί σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τις ισραηλινές δυνάμεις. Παράλληλα, όμως, η ενεργοποίηση των S-300 μπορεί να στείλει το μήνυμα στο Ισραήλ ότι η Μόσχα δεν έχει στραμμένο το βλέμμα αποκλειστικά και μόνο στην Ουκρανία ώστε να μην αντιδράσει σε περίπτωση που το Τελ Αβίβ αυξήσει τις αεροπορικές επιδρομές του στη Συρία.