Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Ανάλυση
Είναι ξεκάθαρο πως οι Η.Π.Α., η ΕΕ και ορισμένα άλλα κράτη, έχουν επιβάλει στη Ρωσία τις πιο σκληρές κυρώσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ στην ιστορία, σε κάποιο κράτος – με τον αποκλεισμό της από το Swift, με το πάγωμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων της κεντρικής της τράπεζας (ανάλυση), με την απομόνωση της από το δολάριο (ανάλυση), με την αποχώρηση πολλών επιχειρήσεων, με το διωγμό των πλουσίων της κοκ.
Στο παρελθόν βέβαια, ακόμη και τα κράτη που πολεμούσαν μεταξύ τους, συνέχιζαν να πληρώνουν τα χρέη τους το ένα στο άλλο – όπως στο παράδειγμα του Κριμαϊκού Πολέμου, ο οποίος έλαβε χώρα στη σημερινή Ουκρανία, ενώ διήρκεσε από το 1854 έως το 1856. Εν προκειμένω, η Βρετανία και η Γαλλία ήταν σε πόλεμο με τη Ρωσία – όπως οι Η.Π.Α. στην ουσία σήμερα, μέσω των αντιπροσώπων τους, στον «Proxy War» της Ουκρανίας.
Εν τούτοις, καθ’ όλη τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, η ρωσική κυβέρνηση συνέχισε να πληρώνει τόκους στους βρετανούς κατόχους του χρέους της – ενώ η βρετανική κυβέρνηση συνέχισε επίσης να πληρώνει τα χρέη της προς τη ρωσική. Ακριβώς για το λόγο αυτό, Βρετανός υπουργός δήλωσε πως τα πολιτισμένα έθνη πρέπει να πληρώνουν τα χρέη τους – ακόμη και στους εχθρούς τους εν καιρώ πολέμου.
Έχουν πάψει λοιπόν να είναι πολιτισμένα τα σημερινά κράτη; Γιατί οι Η.Π.Α. και η ΕΕ επέβαλαν τις πλέον τιμωρητικές κυρώσεις στην παγκόσμια ιστορία, παρά το ότι δεν ευρίσκονται (ακόμη) σε απ’ ευθείας πόλεμο με τη Ρωσία; Βοηθούν έτσι την Ουκρανία που κινδυνεύει δυστυχώς να ισοπεδωθεί, με χιλιάδες θανάτους και με ένα προσφυγικό κύμα που θα κατακλύσει την Ευρώπη;
Οι υπόλοιπες κυρώσεις και τα αντίποινα
Συνεχίζοντας, εκτός από τις παραπάνω κυρώσεις, ο πρόεδρος Biden έχει επίσης απαγορεύσει τις εξαγωγές ημιαγωγών, εξοπλισμού υψηλής και άλλης τεχνολογίας στη Ρωσία – ενώ, εάν τα αθροίσει κανείς όλα, θα πρέπει να περιμένει μία μείωση του ΑΕΠ της το πρώτο εξάμηνο του 2022 της τάξης του 25%. Όσον δηλαδή της Ελλάδας σε όλα τα χρόνια των μνημονίων – με αποτέλεσμα την κατάρρευση του κατά κεφαλήν μας εισοδήματος, τη φτωχοποίηση κοκ.
Πρόκειται ασφαλώς για ένα τεράστιο ποσόν ενώ, ακόμη και αν τελειώσει ο στρατιωτικός πόλεμος, ενδεχομένως σε λιγότερο από ένα μήνα, ο οικονομικός θα συνεχιστεί – με σημαντικότατες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία και όχι μόνο στη Ρωσία (οι Πολίτες της οποίας είναι όσο αθώοι και οι Ουκρανοί), όπου η Ευρώπη θα είναι ο μεγάλος χαμένος.
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία δεν είναι μία μικρή χώρα που δέχεται χτυπήματα χωρίς να αντεπιτίθεται – ενώ γνωρίζει καλά ποιος είναι ο επιτιθέμενος. Ως εκ τούτου, είναι βέβαιο πως θα καταπολεμήσει τις κυρώσεις – τόσο με δικά της αντίποινα, όσο και με εφευρετικές λύσεις που έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσουν τις κυρώσεις.
Για παράδειγμα, η Ρωσία θα συνεργασθεί με την Κίνα που δεν πρόκειται να υποκύψει στις αμερικανικές πιέσεις, γνωρίζοντας καλά πού θα κατέληγε εάν το έκανε, για να υιοθετήσει το σύστημα των κινεζικών πιστωτικών καρτών «UnionPay» για τους Πολίτες της – εύλογα, αφού η Visa και η Mastercard σταμάτησαν τις συναλλαγές τους με τη Ρωσία, αφήνοντας «ακάλυπτους» δεκάδες Ρώσους Πολίτες στο εξωτερικό που ασφαλώς δεν φταίνε για τον πόλεμο (όπως άλλωστε οι καλλιτέχνες, οι φοιτητές κοκ.).
Ήδη δε η Ρωσία συνεργάζεται με τράπεζες στην Κίνα και στην Ινδία, για την αποκατάσταση των συναλλαγών τους σε σκληρό νόμισμα – ενώ ασφαλώς δεν έχει απομονωθεί από ολόκληρο τον πλανήτη, όπως ισχυρίζονται τα δυτικά ΜΜΕ, αφού δεν συμμετέχουν στις κυρώσεις οι περισσότερες ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, οι Αφρικανικές (ούτε καν η Νότια Αφρική), τα κράτη της Λατινικής Αμερικής κοκ.
Μόνο ως ανέκδοτο πάντως μπορεί να θεωρηθεί η πρόταση νομοθεσίας στη Γερουσία των Η.Π.Α., για πάγωμα των αποθεμάτων χρυσού που κατέχει η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας – αφού ο φυσικός χρυσός της, αξίας περίπου 150 δις $, αποθηκεύεται στο εσωτερικό της και δεν μπορεί ούτε να παγώσει, ούτε να κατασχεθεί. Βέβαια, η νομοθεσία θα επιβάλει δευτερεύουσες κυρώσεις «μποϊκοτάζ» σε οποιαδήποτε χώρα θελήσει να βοηθήσει τη Ρωσία στη μεταφορά ή στις συναλλαγές χρυσού – κάτι που όμως, εάν τελικά επιβληθεί, θα ήταν πολύ εύκολο να αποφευχθεί.
Για παράδειγμα, εάν η Ρωσία μεταφέρει 200 τόνους χρυσού στην Κίνα, ως αντάλλαγμα για την αγορά βιομηχανικών προϊόντων, δεν πρόκειται να γίνει γνωστό στις υπηρεσίες πληροφοριών των Η.Π.Α. – ενώ ο χρυσός λιώνει εύκολα και μετατρέπεται σε νέους ράβδους, με κινεζικές σημάνσεις που δεν μπορούν να εντοπισθούν. Άλλωστε τόσο η Ρωσία, όσο και η Κίνα, έχουν πολυάριθμα διυλιστήρια χρυσού – σημειώνοντας πως και οι δύο χώρες, είτε μόνες τους, είτε από κοινού, θα μπορούσαν να κυκλοφορήσουν ένα νέο ψηφιακό νόμισμα με αντίκρισμα σε χρυσό, πληρώνοντας με αυτό αντί με δολάρια (ανάλυση).
Τα αντίμετρα
Περαιτέρω, η Ρωσία έχει ήδη δρομολογήσει ελέγχους κεφαλαίων που θα μετατοπίσουν την οδύνη των κυρώσεων, από τους Ρώσους δανειολήπτες στους δυτικούς δανειστές τους – οι οποίοι θα υποφέρουν, με ορισμένους να χρεοκοπούν, από τα ρωσικά ομόλογα που κατέχουν.
Εκτός αυτού, ανακοίνωσε πως θα διακόψει τις εξαγωγές σημαντικών χημικών, μετάλλων και επεξεργασμένων αερίων, σε όποια χώρα της έχει επιβάλει κυρώσεις – σημειώνοντας πως οι εξαγωγές αυτές είναι απαραίτητες για τις παραγωγικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των ημιαγωγών (απαραίτητοι για αυτοκίνητα, συσκευές, ηλεκτρονικά κλπ.), των αυτοκινήτων και της γεωργίας. Το γεγονός αυτό σημαίνει πως στο τέλος, το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής οδύνης θα το υποστεί η δυτική μεταποίηση και η γεωργία – τόσο όσον αφορά την επάρκεια των προϊόντων, όσο και τις τιμές τους.
Υπάρχουν επί πλέον οι ακούσιες συνέπειες, όπως στο παράδειγμα του επεξεργασμένου αερίου ΝΕΟΝ που χρησιμοποιείται για την τροφοδοσία λέιζερ που παράγουν ημιαγωγούς – όπου το 65% προέρχεται από την Ουκρανία. Ειδικά όσον αφορά τα στρατηγικά μέταλλα, όπως το τιτάνιο και το αλουμίνιο που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή αεροσκαφών από την Boeing και την Airbus, ένα ποσοστό μεταξύ του 35% και 50% προέρχονται από τη Ρωσία – ενώ ένα μεγάλο μέρος των σιτηρών, με τα οποία τροφοδοτούνται κυρίως η Μέση Ανατολή και η Αφρική, προέρχονται είτε από τη Ρωσία, είτε από την Ουκρανία.
Η Ρωσία εξάγει επίσης μέταλλα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα – συμπεριλαμβανομένων του νικελίου, του κοβαλτίου και του λιθίου. Εκτός φυσικά από τις κλασικές μορφές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και ο άνθρακας, όπου η Ρωσία είναι ο βασικός προμηθευτής της Ευρώπης – επίσης τα όπλα, όπου αποτελεί μεγάλο εξαγωγέα. Είναι δε ανόητο να κατηγορείται για το χαμηλό ΑΕΠ της, επειδή μέχρι σήμερα όλα αυτά που παράγει, διαπραγματεύονται με χαμηλές τιμές – λόγω του ότι η Δύση το έχει έξυπνα επιβάλει, για να επιβιώνει με τα βιομηχανικά της προϊόντα.
Συμπερασματικά λοιπόν, εάν η Ρωσία δρομολογήσει τα παραπάνω, θα οδηγούνταν σε κλείσιμο πολλές μεγάλες βιομηχανίες της Δύσης – ενώ η κυβερνήσεις των δυτικών χωρών θα ανακάλυπταν με το δύσκολο τρόπο πως σε έναν παγκοσμιοποιημένο, πυκνά συνδεδεμένο πλανήτη, κάτι που συμβαίνει σε μία χώρα δεν μένει στην ίδια. Ούτε καν εάν η χώρα αυτή είναι μικρή, όπως η Ελλάδα – κάτι που φάνηκε από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους.
Μπορεί επομένως η Ρωσία να είναι το πρώτο θύμα των κυρώσεων, αλλά το τελικό τίμημα θα πληρωθεί από ολόκληρο τον πλανήτη – επίσης από το δολάριο και από το ευρώ, όπου οι κυρώσεις «ταρακούνησαν» την εμπιστοσύνη των πάντων, στα δύο αυτά μεγάλα και συντονισμένα μεταξύ τους παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα (στην ουσία το ευρώ είναι «θυγατρικό» νόμισμα του δολαρίου).
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, το αμερικανικό δολάριο χρειάστηκε 33 χρόνια, από το 1914 έως το 1944 και δύο παγκοσμίους πολέμους που αδυνάτισαν τη βρετανική στερλίνα, μαζί με τους νομισματικούς του 1930, για να καταστεί παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – ενώ, παρά το ότι έχασε τη σύνδεση του με το χρυσό το 1971 (ανάλυση), παρέμεινε στη θέση του.
Τα κατάφερε δε σε μεγάλο βαθμό με τη συμφωνία των Νίξον και Κίσινγκερ το 1974, όσον αφορά το πετροδολάριο – όπου παρείχαν οι Η.Π.Α. ως αντάλλαγμα στη Σαουδική Αραβία τη στρατιωτική της προστασία, έχοντας κερδίσει σχετικά πρόσφατα μία ακόμη μάχη (ανάλυση). Οι αντιρρήσεις δε του Κίσινγκερ στο θέμα της Ουκρανίας το 2014 είναι γνωστές και προφητικές – στις οποίες όμως δεν έδωσαν σημασία οι Η.Π.Α.
Έκτοτε ο κόσμος πλημμύρισε με δολάρια χωρίς αντίκρισμα, μέσω ενός συνδυασμού εκτύπωσης χρήματος εκ μέρους της Fed και εμπορικών ελλειμμάτων των Η.Π.Α. – καθώς επίσης του συστήματος του χρέους που επέβαλαν στον πλανήτη (ανάλυση), προστατεύοντας το με τις υπέρογκες στρατιωτικές τους δαπάνες (πηγή).
Οι δυσκολίες του δολαρίου ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 – όπου οι Η.Π.Α. χρησιμοποίησαν οικονομικές κυρώσεις για να τιμωρήσουν εχθρικές τους χώρες, όπως το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα, τη Βενεζουέλα και σε κάποιον περιορισμένο βαθμό τη Ρωσία. Το πάγωμα όμως των αποθεματικών της ρωσικής κεντρικής τράπεζας είναι ένα κορυφαίο λάθος – το οποίο έχει ξεχειλίσει ήδη το ποτήρι για τη Ρωσία και τον υπόλοιπο πλανήτη, ειδικά σε συνδυασμό με το ευρώ που έκανε ακριβώς τα ίδια.
Απλούστατα, εάν τα αποθεματικά σε δολάρια και δευτερευόντως σε ευρώ δεν αποτελούν πια ένα ασφαλές καταφύγιο, τότε ποιος τα χρειάζεται; Δεν θα απαιτήσουν σταδιακά όλες οι χώρες, καθώς επίσης οι τράπεζες και οι επενδυτές, κάτι πιο αξιόπιστο που να μην παγώνει κατά το δοκούν από τις Η.Π.Α.; Δεν καταστρέφουν έτσι μόνες τους οι Η.Π.Α. την αξία του δολαρίου, κάνοντας κατάχρηση των κυρώσεων;
Προφανώς βέβαια κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί αμέσως, αλλά οι άνευ προηγουμένου κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας θα επιταχύνουν τη διαδικασία – οπότε η κατάρρευση του δολαρίου, πιθανόν δε και του ευρώ που έχει επιπλέον μεγάλα προβλήματα από την αδυναμία λειτουργίας της Ευρωζώνης, είναι πια αδύνατον να αποφευχθούν.
(πηγές)