Σε τροχιά επαναπροσέγγισης Τουρκίας-Δύσης και στη μέση η Ελλάδα

Ενώ ήδη γίνονται εκτιμήσεις από think tank για επαναπροσέγγιση Δύσης - Τουρκίας, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Κ.Μητσοτάκης συναντάται την Κυριακή με τον Τ.Ερντογάν. Μερίδα του τουρκικού Τύπου κάνει λόγο για συνάντηση κατόπιν «προτροπής» των ΗΠΑ, όπως επίσης και για αναθέρμανση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ και επισκέψεις στο Τελ Αβίβ των Τούρκων υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας (!)

Από: antinews.gr
 
Στο φόντο έντονης κινητικότητας για επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και κράτη του Κόλπου, όπως τα Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, κινήσεις που δείχνουν ότι καταβάλλονται προσπάθειες, πιθανώς και με αμερικανικές «προτροπές», για αλλαγή του σκηνικού στη γειτονιά μας, συναντώνται στην Τουρκία ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος.

Η τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Milliyet, σημειώνει ότι «η βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ μπορεί γρήγορα να φτάσει σε ένα ακόμα σημείο, συμπεριλαμβάνοντας και την Ελλάδα στη διαδικασία». Πόσο μάλλον, αφού, «η Δύση δεν θα επιτρέψει στην Ελλάδα να προβάλει αντιρρήσεις, λόγω της εκτίναξης της τιμής του πετρελαίου. Παράλληλα, η Ελλάδα οφείλει να αντιληφθεί ότι τα συμφέροντα της Άγκυρας δύνανται να ταυτίζονται, έστω κατά περίσταση, με τα συμφέροντα των Αθηνών» (!).

Η τουρκική αντιπολιτευόμενη εφημερίδα, Sözcü, θεωρεί ότι «η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία, όπως και η πρόσφατη μετάβαση του Ισραηλινού προέδρου, Ισαάκ Χέρτζογκ, ουσιαστικά υπαγορεύθηκαν από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο αναδιάταξης της διεθνούς ενεργειακής κονίστρας».

Συνεργασία Ισραήλ, Ελλάδας, Τουρκίας;

Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Sabah, αναφέρει ότι «εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών, Τσαβούσογλου, το Ισραήλ θα επισκεφθεί και ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Φατίχ Ντονμέζ. Αυτή η επίσκεψη θα επικεντρωθεί στα βήματα που πρέπει να κάνουν Τουρκία και Ισραήλ στον τομέα της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το σχέδιο EastMed, το οποίο το Ισραήλ «τρέχει» με την Ελλάδα, και για το οποίο ο Ερντογάν είπε ότι «δεν μπορεί να γίνει χωρίς την Τουρκία», θα είναι στην ημερήσια διάταξη».

Η επίσης φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Hürriyet, σημειώνει ότι «η προγραμματισμένη μετάβαση των Τούρκων υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας στο Ισραήλ είναι σημαντική για να δείξει την ευρεία διάσταση που αποκτά η ενέργεια στις διμερείς σχέσεις. Ένας ενεργειακός διάδρομος που θα ανοίξει στον άξονα Ισραήλ-Τουρκίας για να καλύψει την ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών αγορών της Δυτικής Ευρώπης (σ.σ. από τη Ρωσία) θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο καθώς σήμερα αναδιαμορφώνεται η ευρωπαϊκή γεωπολιτική».

Προς καζάν - καζάν συνεκμετάλλευση

Υπό αυτές τις συνθήκες της διεθνούς αναταραχής και του πολέμου στην Ουκρανία, οπότε η Δύση δεν επιθυμεί κι άλλες σκοτούρες, όπως στα ελληνο-τουρκικά, αλλά επιδιώκει «ησυχία» και... διευθέτηση των προβλημάτων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντάται με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος από τη μεριά του, με τις κινήσεις που κάνει το τελευταίο διάστημα τόσο στο ουκρανικό «μέτωπο», όσο και προς το Ισραήλ, φιλοτεχνεί την εικόνα του ηγέτη ο οποίος επιδιώκει λύσεις και «συνεργατικές» σχέσεις με τους γείτονές του, και όχι προβλήματα.

Κι όλα αυτά τη στιγμή που συνεχίζει συστηματικά να εγείρει αξιώσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Πολύ περισσότερο, τη στιγμή που ο τουρκικός στρατός εξακολουθεί να κατέχει κομμάτι της Συρίας.

Έχει, δε, εισβάλλει εκεί με το πρόσχημα της ανθρωπιστικής αποστολής, όπως εξάλλου ισχυρίζεται και η ρωσική πλευρά στην περίπτωση της Ουκρανίας. Με τη διαφορά ότι ναι μεν η Δύση καταγγέλλει τη Ρωσία για την εισβολή της, αλλά όχι την Τουρκία για την κατοχή συριακών εδαφών.

Σε αυτό το πλαίσιο της προβολής της εικόνας του «καλού γείτονα» αποσκοπεί η Άγκυρα και με τη συνάντηση Ερντογάν με Μητσοτάκη. Μένει να φανεί αν η συνάντηση των δύο θα είναι για τις φωτογραφίες, για τα... μάτια της Δύσης και προκειμένου να βγει... από πάνω ο Ερντογάν, ή ανοίγει δρόμους για περίεργες γεωπολιτικές και ενεργειακές «συναλλαγές».

Επαναπροσέγγιση

Στο μεταξύ, σε εκτιμήσεις για επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με τη Δύση, με αφορμή το Ουκρανικό, προβαίνει το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Θεμάτων και Θεμάτων Ασφάλειας (SWP).

Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Κέντρου Εφαρμοσμένων Τουρκικών Μελετών (CATS) και αναλυτής του SWP, Γκιούντερ Σέφερτ (Günter Seufert), κάνει λόγο για «ακροβασία Ερντογάν», σημειώνοντας ότι «στη σύγκρουση για την Ουκρανία, η Τουρκία προσεγγίζει προσεκτικά τη Δύση».

Το «φλερτ»

Αναλυτικά, στο κείμενό του αναφέρει: «Μόλις λίγες ημέρες προτού η Ρωσία επιτεθεί στην Ουκρανία, ο βασικός σχολιαστής της τουρκικής εφημερίδας, Sabah, Μεχμέτ Μπαρλάς (Mehmet Barlas), ανέφερε ότι «όλοι οι ειδικοί» συμφωνούν ότι η Ουάσιγκτον κλιμακώνει την κρίση, για να εδραιώσει την κυριαρχία της στη Δυτική Ευρώπη.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο απέδιδε τις γενικότερες διαθέσεις που επικρατούσαν στην Τουρκία, τονίζοντας μάλιστα ότι «ευτυχώς» ο πρόεδρος της Ρωσίας είναι λογικότερος και εξυπνότερος από τον Αμερικανό ομόλογό του.

Μια τόσο θετική εικόνα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν και την οικειότητα του Ταγίπ Ερντογάν με τον επικεφαλής του Κρεμλίνου δεν προέκυψε τυχαία. Mετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, o Ερντογάν κατάφερε με τη βοήθεια του Πούτιν να τοποθετηθεί σε σημαντικά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Μερικές φορές μάλιστα ακόμα και εναντίον τους.

Έτσι, στη Συρία και το Αζερμπαϊτζάν, η Άγκυρα και η Μόσχα κατόρθωσαν να περιθωριοποιήσουν τους Δυτικούς δρώντες. Στη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία εμφανίζεται ως ανταγωνιστής ή ακόμη και αντίπαλος των κρατών μελών της ΕΕ.

Οι... διστακτικές ΗΠΑ και ΕΕ

Το φλερτ της Άγκυρας με τη Μόσχα και η ανησυχία ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γυρίσει την πλάτη της στην Ευρώπη συνέβαλαν σημαντικά στην αντιμετώπιση της Άγκυρας από τις Βρυξέλλες με προσοχή και επιφύλαξη όσον αφορά την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο, καθώς και στην καθυστερημένη αντίδραση της Ουάσιγκτον για επιβολή κυρώσεων λόγω της απόκτησης του ρωσικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S-400.

Σημειωτέον δε ότι, ακόμα κι αν στις αντιπαραθέσεις με τη Μόσχα, η Άγκυρα είδε στο πρόσωπο του Πούτιν έναν ψυχρό στρατηγό και αδίστακτο πολιτικό διψασμένο για εξουσία, ο Ερντογάν πάντα κατάφερνε να αποφεύγει την κλιμάκωση των εντάσεων.

Παρ’ όλες τις αντιπαραθέσεις, η προσέγγιση Ερντογάν με τη Ρωσία τον έφερε πολύ πιο κοντά στον στόχο του για στρατηγική αυτονομία της Τουρκίας από τη Δύση. Η Τουρκία ελίχθηκε επιδέξια ανάμεσα στα μέτωπα του παγκόσμιου ανταγωνισμού και μπόρεσε κατ’ αυτόν τον τρόπο να επεκτείνει σημαντικά την επιρροή της μέσα σε λίγα χρόνια.

Η «πολιτική της τραμπάλας»

Ασκώντας, δε, μια «πολιτική τραμπάλας», εμφανίζεται πλέον πολύ πιο συγκρουσιακή απέναντι στις δυτικές χώρες παρά στη Ρωσία. Χρόνια τώρα, ειδικά ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος παρουσιάζει θετική την εικόνα της Ρωσίας και μια αρνητική των ΗΠΑ και της Ευρώπης, οι οποίες έχουν αντίκτυπο και στην κοινή γνώμη.

Έτσι, περίπου ένα μήνα πριν από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια έρευνα που διεξήχθη από γνωστό ινστιτούτο δημοσκοπήσεων διαπίστωνε ότι μια σχετικά μικρή πλειοψηφία της τάξης του 39% ήταν υπέρ της πολιτικής συνεργασίας με τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά η μειοψηφία ήταν υπέρ της συνεργασίας με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Τις πρώτες ημέρες μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η πολιτική της Άγκυρας ακολούθησε ακριβώς το πρότυπο της «πολιτικής της τραμπάλας». Καταδίκασε μεν την επίθεση, αλλά δεν συμμετέχει σε κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Στην ψηφοφορία για την αναστολή των δικαιωμάτων εκπροσώπησης της Ρωσίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η Τουρκία ήταν το μόνο ευρωπαϊκό (!) μέλος του ΝΑΤΟ που απείχε και ως εκ τούτου διατηρεί τον εναέριο χώρο της ανοιχτό στα ρωσικά αεροσκάφη.

Η Συνθήκη του Μοντρέ

Προσοχής χρήζει και το αν και πώς η Τουρκία εφαρμόζει τη Συνθήκη του Μοντρέ (1936). Η συνθήκη αυτή ρυθμίζει τη διέλευση πολεμικών πλοίων από τα Στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου στη Μαύρη Θάλασσα.

Περιορίζει τον αριθμό, τη χωρητικότητα, αλλά και τη διάρκεια παραμονής των πλοίων από κράτη που δεν βρέχονται από την Μαύρη Θάλασσα. Η συμφωνία προβλέπει ότι σε περίπτωση πολέμου οι πλωτές οδοί θα κλείσουν για τα πλοία που ανήκουν στα εμπλεκόμενα μέρη και αναθέτει στην Άγκυρα την εφαρμογή όσων ορίζει.

Αρχικά, η Τουρκία χρειάστηκε τέσσερις ημέρες για να χαρακτηρίσει «πόλεμο» τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ απέφυγε να μπλοκάρει επίσημα τις πλωτές οδούς για πλοία που ανήκουν στα αντιμαχόμενα μέρη (Ρωσία και Ουκρανία), όπως ορίζεται στη Συνθήκη του Μοντρέ.

Αντίθετα, η Άγκυρα προειδοποίησε «όλες τις χώρες που βρέχονται ή όχι από τη Μαύρη Θάλασσα» να μην στείλουν πολεμικά πλοία μέσω των Στενών. Σύμφωνα με αυτό το λεκτικό, η Τουρκία δεν στράφηκε μονομερώς κατά της Μόσχας, αλλά δυσκόλεψε και τα πλοία του ΝΑΤΟ να πλεύσουν στη Μαύρη Θάλασσα, παρόλο που με βάση τη Συνθήκη ο αποκλεισμός των πλωτών οδών για πολεμικά πλοία όλων των χωρών επιτρέπεται μόνο αν η Άγκυρα θεωρεί ότι απειλείται άμεσα από έναν πόλεμο. Με αυτούς τους ελιγμούς κινήθηκε η Τουρκία τις πρώτες μέρες του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

Μεταστροφή προς τη Δύση

Ωστόσο, σχεδόν χωρίς να γίνει αντιληπτή, σημειώθηκε μια μεταστροφή της Τουρκίας, και υπάρχουν λόγοι για αυτό.

Πρώτον, η Δύση δείχνει ενότητα και αποφασιστικότητα που δεν ξανάγινε μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και οι κυρώσεις της υπονομεύουν τη θέση της Ρωσίας στον κόσμο.

Δεύτερον, ο Πούτιν χάνει το χάρισμά του ως επιτυχημένος ηγέτης και αξιόπιστος εταίρος.

Τρίτον, η Άγκυρα βλέπει ότι το όραμα του Πούτιν για μια ρωσική αυτοκρατορία θα μπορούσε να προκαλέσει περισσότερους πολέμους.

Τέταρτον, οι αντίπαλοι συσπειρώνονται, με αποτέλεσμα να γίνεται όλο και πιο δύσκολο για την Τουρκία να συνεχίσει την αγαπημένη της «πολιτική της τραμπάλας».

Έτσι, τις τελευταίες μέρες οι τόνοι της Άγκυρας είναι έντονα φιλοδυτικοί. Η Τουρκία συνομιλεί με τη Δύση και θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου. Ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ισχυρίζεται ότι απέκρουσε «φιλικά» προ ημερών τις ρωσικές επιθυμίες για διέλευση πολεμικών πλοίων από τον Βόσπορο.

Αλλά και ο ίδιος ο Ερντογάν τάσσεται υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ και του Κοσόβου στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, η Άγκυρα δεν διαψεύδει τα λεγόμενα Ουκρανών διπλωματών ότι η Τουρκία τους προμηθεύει με περισσότερα οπλισμένα drones και εκπαιδεύει «ειδικούς».

Εν κατακλείδι, ο Πούτιν, όχι μόνο φέρνει στην ΕΕ την ενότητα που είχε χαθεί από καιρό, αλλά... υπενθυμίζει και στην Άγκυρα τα οφέλη της πρόσδεσής της στη Δύση. Γι’ αυτό, τα Δυτικά κράτη θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι μόνο με περισσότερη ενότητα και περισσότερη αποφασιστικότητα θα ωθήσουν την Άγκυρα να συνεργαστεί ξανά με τη Δύση», ισχυρίζεται ο αναλυτής.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail