 |
| Ρhοtο: RΕUΤΕRS / Ηandοut |
Μόλις ένας χρόνος στην εξουσία και τι έχει κάνει ο Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή; Θα μπορούσε να είναι ένα παιχνίδι μετά το δείπνο, όπως αυτό που παίζουν οι ευρωφίλοι στις Βρυξέλλες («Ονομάστε πέντε διάσημους Βέλγους»); Ονομάστε πέντε αποφάσεις που πήρε ο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή;
Martin Jay - strategic-culture.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι πρόεδροι των ΗΠΑ μπορούν να είναι τολμηροί. Και μπορεί να κάνουν λάθος. Αλλά ο χειρότερος τύπος είναι αυτοί που δεν είναι ούτε τολμηροί ούτε αποφασιστικοί σε οτιδήποτε κάνουν. Ο Τζο Μπάιντεν, στο μικροσκόπιο, φαίνεται να είναι ένας πρόεδρος των ΗΠΑ που κοιμάται στο τιμόνι για τόσα πολλά εσωτερικά ζητήματα, αλλά όταν κοιτάμε τη Μέση Ανατολή, είναι σχεδόν σαν να βρίσκεται σε κώμα. Και αρχίζει να επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας της περιοχής και τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες της αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών του Τραμπ στην εξουσία, σκέφτηκε να μην κάνει τίποτα στο διεθνές κύκλωμα έως ότου οι Σαουδάραβες ήταν έτοιμοι να τον δεχτούν ως το πρώτο του επίσημο διεθνές ταξίδι για να σηματοδοτήσει την προεδρία του. Το υπόβαθρο σε αυτό ήταν μια ισχυρή σχέση μεταξύ του Τζάρεντ Κούχνερ και του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν – ο τελευταίος διορίστηκε ως διάδοχος από την κυβέρνηση Τραμπ υπό την προϋπόθεση ότι μια αναγνώριση κατασκευάστηκε από το Ισραήλ. Αλλά οι Σαουδάραβες ήθελαν περισσότερα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους χρειάστηκαν έξι ολόκληροι μήνες μέχρι ο Τραμπ να φτάσει στο Ριάντ και να εμψυχωθεί με την πολιτιστική ιστορία του χορού με το ξίφος και να φανεί στην καλύτερη περίπτωση γελοίο, ήταν ότι σχεδιάστηκε μια δεύτερη βρώμικη συμφωνία για το πώς θα περνούσε ο Λευκός Οίκος ένα ιδιαίτερα απατηλό τέχνασμα κατά του Κατάρ – το οποίο εκδηλώθηκε γρήγορα ως αποκλεισμός στο μικροσκοπικό ενεργειακά πλούσιο κράτος και δηλώσεις του Τραμπ που το καταδίκαζε για υποστήριξη της τρομοκρατίας. Στην πραγματικότητα, υπήρχε ακόμη και ένα σχέδιο στο τραπέζι που έφτιαξε ένας μεσάζων που εργαζόταν για τον αρχηγό της Blackwater, ο Ερικ Πρινς, για να σύρει τον Τραμπ σε ένα σχέδιο που θα περιλάμβανε έναν ιδιωτικό στρατό να ανατρέψει τη βασιλική οικογένεια στο Κατάρ.
Το τελευταίο μέρος αυτού δεν έγινε, καθώς ο Τραμπ κατάλαβε την παγίδα και νευρίασε την τελευταία στιγμή και ο μεσάζων που εμπλέκεται, ο Τζορτζ Νάντερ, σύντομα βρέθηκε πιασμένος σε μια παγίδα της CIA που τον οδήγησε στη φυλακή και το σχέδιο του για την εισβολή στο Κατάρ ακυρώθηκε στο πλαίσιο της έρευνας Mueller.
Για τους Σαουδάραβες, ήταν νιρβάνα από την ημέρα που έφτασε ο Τραμπ και χόρεψε στα μελωδικά τους, παρόλο που ο Κούσνερ επρόκειτο σύντομα να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να παρενοχλήσει τους Καταριανούς να επενδύσουν στις αποτυχημένες προσπάθειές του για ακίνητα στη Νέα Υόρκη. Ειδικά για τον MbS τίποτα δε θα μπορούσε να πάει στραβά και τα χρόνια ανησυχίας στα χρόνια του Ομπάμα έμοιαζαν πολύ πίσω τους. Επιτέλους ένας πρόεδρος των ΗΠΑ που θα μας δείξει λίγο σεβασμό και θα μας δώσει μια πολύ καλύτερη συμφωνία. Πράγματι, σπάνια επισημάνθηκε από δημοσιογράφους στις ΗΠΑ ότι η λεγόμενη καταπληκτική συμφωνία όπλων που ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε συνάψει, ήταν στην πραγματικότητα, όπως ο Τραμπ αρέσκεται να τη λέει ο ίδιος «ψευδείς ειδήσεις».
Και μετά όλα άλλαξαν με τη δολοφονία Κασόγκι για τον Τραμπ και τον MbS. Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας κλονίστηκε σοβαρά με την απάντηση του Τραμπ, η οποία ήταν ελάχιστα υποστηρικτική όσο φανταστικά κι αν το δει κανείς.
Σε αυτό το σημείο, οι σχέσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της KSA άρχισαν να επιδεινώνονται και με πολλούς τρόπους, αυτά που βλέπουμε σήμερα έχουν τις ρίζες τους εδώ.
Ο Τζο Μπάιντεν ανέβηκε στο αξίωμά του κραδαίνοντας για τους Σαουδάραβες και τη δολοφονία Κασόγκι το ότι θα έπρεπε να πληρώσουν ένα τίμημα για αυτό που βολικά ονομάστηκε φρικτή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον σχεδόν ενός Αμερικανού πολίτη.
Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι ο Μπάιντεν δεν έχει κάνει τίποτα τέτοιο. Στην πραγματικότητα, με πολλούς τρόπους έχει δείξει πως όλες οι ατάκες και οι διαμαρτυρίες για τον Κασόγκι ήταν στην πραγματικότητα απλώς ψευδείς ειδήσεις που δημιουργήθηκαν για να χτυπήσουν την κυβέρνηση Τραμπ. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ένας αδύναμος, αναποτελεσματικός και, κατά καιρούς, ανόητος πρόεδρος των ΗΠΑ που μόλις και μετά βίας θυμάται τη δική του χλιαρή ρητορική για τη Σαουδική Αραβία και τις φρικτές, βάρβαρες επιθέσεις τους εναντίον των Υεμένης, ακόμη και σήμερα. Μόλις πρόσφατα, βρέθηκε να στηρίζει μια συμφωνία που υπέγραψε για να επιτρέψει περισσότερες πωλήσεις όπλων στους Σαουδάραβες, παρά το γεγονός ότι το Κογκρέσο αντιστάθηκε σε αυτή.
Δεδομένης της σύγχυσης και των νεκρών αργών διαπραγματεύσεων μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, οι Σαουδάραβες είναι πλέον χαμένοι και μπερδεμένοι. Δεν μπορούν να πάρουν στα σοβαρά τον Μπάιντεν και είναι σχεδόν βέβαιο πως δε θα είναι κοντά του για δεύτερη θητεία. Έχοντας κατά νου ότι δεν μπορούσαν να πάρουν στα σοβαρά τον Τραμπ για να τους βοηθήσει την ώρα της ανάγκης τους, εν μέσω συζητήσεων για πιθανές συνωμοσίες για την ανατροπή του MbS, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι θεωρούν τον Μπάιντεν ως ανόητο, που δεν αξίζει την ώρα της ημέρας.
Και έτσι φτάσαμε στις πρόσφατες ειδήσεις ότι το Βασίλειο έχει στραφεί στην Κίνα για να τη βοηθήσει να αναπτύξει βαλλιστικά. Οι πύραυλοι δεν πρέπει πραγματικά να αποτελούν έκπληξη για κανέναν, δεδομένου του φόντου των ανησυχιών του καθεστώτος τόσο σε εγχώριο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Υπήρξαν πολλά προειδοποιητικά σημάδια από τον Κασόγκι ότι οι Σαουδάραβες ψώνιζαν και ζεσταίνονταν τόσο προς την Κίνα όσο και με τους Ρώσους, καθώς η συμφωνία που είχαν συνάψει με τους Αμερικανούς ήταν πολύ ακριβή και απέφερε λίγα πλεονεκτήματα πολιτικά. Με την Κίνα ως εταίρο τώρα, υπάρχει μόχλευση προς το Ιράν, το οποίο, από μόνο του, λειτουργεί ως αλεξικέραυνο για να εκτονώσει τις εντάσεις αντί να τις επιδεινώσει.
Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις στην περιοχή γενικά βελτιώνονται μεταξύ των παλιών αντιπάλων σε μεγάλη κλίμακα λόγω του διχασμού του Μπάιντεν, καθώς μόλις είδαμε μια νέα σελίδα να γυρίσει με την Τουρκία, η οποία τώρα ενισχύει τις σχέσεις με τους παλιούς της εχθρούς στην περιοχή, όπως τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος. Το γεγονός ότι το Άμπου Ντάμπι ενορχήστρωσε την απόπειρα κατά του Ερντογάν το 2016 και νωρίτερα το 2013 που ήταν ο εγκέφαλος της επιτυχούς ανατροπής του Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο δείχνει ότι οι ανησυχίες για την ασφάλεια, ο COVID, τα εγχώρια δεινά, η ανάπτυξη του Ιράν είναι αρκετά για να βρουν οι εχθροί πως μπορούν να επιδιώξουν μια εφαρμόσιμη ειρήνη μεταξύ τους.
Ποιος ξέρει πού κατευθύνεται όλο αυτό, αλλά μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν δεν είναι τόσο τραβηγμένη όσο ακούγεται. Ποιος χρειάζεται τους Αμερικανούς;
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών του Τραμπ στην εξουσία, σκέφτηκε να μην κάνει τίποτα στο διεθνές κύκλωμα έως ότου οι Σαουδάραβες ήταν έτοιμοι να τον δεχτούν ως το πρώτο του επίσημο διεθνές ταξίδι για να σηματοδοτήσει την προεδρία του. Το υπόβαθρο σε αυτό ήταν μια ισχυρή σχέση μεταξύ του Τζάρεντ Κούχνερ και του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν – ο τελευταίος διορίστηκε ως διάδοχος από την κυβέρνηση Τραμπ υπό την προϋπόθεση ότι μια αναγνώριση κατασκευάστηκε από το Ισραήλ. Αλλά οι Σαουδάραβες ήθελαν περισσότερα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους χρειάστηκαν έξι ολόκληροι μήνες μέχρι ο Τραμπ να φτάσει στο Ριάντ και να εμψυχωθεί με την πολιτιστική ιστορία του χορού με το ξίφος και να φανεί στην καλύτερη περίπτωση γελοίο, ήταν ότι σχεδιάστηκε μια δεύτερη βρώμικη συμφωνία για το πώς θα περνούσε ο Λευκός Οίκος ένα ιδιαίτερα απατηλό τέχνασμα κατά του Κατάρ – το οποίο εκδηλώθηκε γρήγορα ως αποκλεισμός στο μικροσκοπικό ενεργειακά πλούσιο κράτος και δηλώσεις του Τραμπ που το καταδίκαζε για υποστήριξη της τρομοκρατίας. Στην πραγματικότητα, υπήρχε ακόμη και ένα σχέδιο στο τραπέζι που έφτιαξε ένας μεσάζων που εργαζόταν για τον αρχηγό της Blackwater, ο Ερικ Πρινς, για να σύρει τον Τραμπ σε ένα σχέδιο που θα περιλάμβανε έναν ιδιωτικό στρατό να ανατρέψει τη βασιλική οικογένεια στο Κατάρ.
Το τελευταίο μέρος αυτού δεν έγινε, καθώς ο Τραμπ κατάλαβε την παγίδα και νευρίασε την τελευταία στιγμή και ο μεσάζων που εμπλέκεται, ο Τζορτζ Νάντερ, σύντομα βρέθηκε πιασμένος σε μια παγίδα της CIA που τον οδήγησε στη φυλακή και το σχέδιο του για την εισβολή στο Κατάρ ακυρώθηκε στο πλαίσιο της έρευνας Mueller.
Για τους Σαουδάραβες, ήταν νιρβάνα από την ημέρα που έφτασε ο Τραμπ και χόρεψε στα μελωδικά τους, παρόλο που ο Κούσνερ επρόκειτο σύντομα να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να παρενοχλήσει τους Καταριανούς να επενδύσουν στις αποτυχημένες προσπάθειές του για ακίνητα στη Νέα Υόρκη. Ειδικά για τον MbS τίποτα δε θα μπορούσε να πάει στραβά και τα χρόνια ανησυχίας στα χρόνια του Ομπάμα έμοιαζαν πολύ πίσω τους. Επιτέλους ένας πρόεδρος των ΗΠΑ που θα μας δείξει λίγο σεβασμό και θα μας δώσει μια πολύ καλύτερη συμφωνία. Πράγματι, σπάνια επισημάνθηκε από δημοσιογράφους στις ΗΠΑ ότι η λεγόμενη καταπληκτική συμφωνία όπλων που ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε συνάψει, ήταν στην πραγματικότητα, όπως ο Τραμπ αρέσκεται να τη λέει ο ίδιος «ψευδείς ειδήσεις».
Και μετά όλα άλλαξαν με τη δολοφονία Κασόγκι για τον Τραμπ και τον MbS. Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας κλονίστηκε σοβαρά με την απάντηση του Τραμπ, η οποία ήταν ελάχιστα υποστηρικτική όσο φανταστικά κι αν το δει κανείς.
Σε αυτό το σημείο, οι σχέσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και της KSA άρχισαν να επιδεινώνονται και με πολλούς τρόπους, αυτά που βλέπουμε σήμερα έχουν τις ρίζες τους εδώ.
Ο Τζο Μπάιντεν ανέβηκε στο αξίωμά του κραδαίνοντας για τους Σαουδάραβες και τη δολοφονία Κασόγκι το ότι θα έπρεπε να πληρώσουν ένα τίμημα για αυτό που βολικά ονομάστηκε φρικτή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον σχεδόν ενός Αμερικανού πολίτη.
Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι ο Μπάιντεν δεν έχει κάνει τίποτα τέτοιο. Στην πραγματικότητα, με πολλούς τρόπους έχει δείξει πως όλες οι ατάκες και οι διαμαρτυρίες για τον Κασόγκι ήταν στην πραγματικότητα απλώς ψευδείς ειδήσεις που δημιουργήθηκαν για να χτυπήσουν την κυβέρνηση Τραμπ. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ένας αδύναμος, αναποτελεσματικός και, κατά καιρούς, ανόητος πρόεδρος των ΗΠΑ που μόλις και μετά βίας θυμάται τη δική του χλιαρή ρητορική για τη Σαουδική Αραβία και τις φρικτές, βάρβαρες επιθέσεις τους εναντίον των Υεμένης, ακόμη και σήμερα. Μόλις πρόσφατα, βρέθηκε να στηρίζει μια συμφωνία που υπέγραψε για να επιτρέψει περισσότερες πωλήσεις όπλων στους Σαουδάραβες, παρά το γεγονός ότι το Κογκρέσο αντιστάθηκε σε αυτή.
Δεδομένης της σύγχυσης και των νεκρών αργών διαπραγματεύσεων μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, οι Σαουδάραβες είναι πλέον χαμένοι και μπερδεμένοι. Δεν μπορούν να πάρουν στα σοβαρά τον Μπάιντεν και είναι σχεδόν βέβαιο πως δε θα είναι κοντά του για δεύτερη θητεία. Έχοντας κατά νου ότι δεν μπορούσαν να πάρουν στα σοβαρά τον Τραμπ για να τους βοηθήσει την ώρα της ανάγκης τους, εν μέσω συζητήσεων για πιθανές συνωμοσίες για την ανατροπή του MbS, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι θεωρούν τον Μπάιντεν ως ανόητο, που δεν αξίζει την ώρα της ημέρας.
Και έτσι φτάσαμε στις πρόσφατες ειδήσεις ότι το Βασίλειο έχει στραφεί στην Κίνα για να τη βοηθήσει να αναπτύξει βαλλιστικά. Οι πύραυλοι δεν πρέπει πραγματικά να αποτελούν έκπληξη για κανέναν, δεδομένου του φόντου των ανησυχιών του καθεστώτος τόσο σε εγχώριο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Υπήρξαν πολλά προειδοποιητικά σημάδια από τον Κασόγκι ότι οι Σαουδάραβες ψώνιζαν και ζεσταίνονταν τόσο προς την Κίνα όσο και με τους Ρώσους, καθώς η συμφωνία που είχαν συνάψει με τους Αμερικανούς ήταν πολύ ακριβή και απέφερε λίγα πλεονεκτήματα πολιτικά. Με την Κίνα ως εταίρο τώρα, υπάρχει μόχλευση προς το Ιράν, το οποίο, από μόνο του, λειτουργεί ως αλεξικέραυνο για να εκτονώσει τις εντάσεις αντί να τις επιδεινώσει.
Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις στην περιοχή γενικά βελτιώνονται μεταξύ των παλιών αντιπάλων σε μεγάλη κλίμακα λόγω του διχασμού του Μπάιντεν, καθώς μόλις είδαμε μια νέα σελίδα να γυρίσει με την Τουρκία, η οποία τώρα ενισχύει τις σχέσεις με τους παλιούς της εχθρούς στην περιοχή, όπως τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος. Το γεγονός ότι το Άμπου Ντάμπι ενορχήστρωσε την απόπειρα κατά του Ερντογάν το 2016 και νωρίτερα το 2013 που ήταν ο εγκέφαλος της επιτυχούς ανατροπής του Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο δείχνει ότι οι ανησυχίες για την ασφάλεια, ο COVID, τα εγχώρια δεινά, η ανάπτυξη του Ιράν είναι αρκετά για να βρουν οι εχθροί πως μπορούν να επιδιώξουν μια εφαρμόσιμη ειρήνη μεταξύ τους.
Ποιος ξέρει πού κατευθύνεται όλο αυτό, αλλά μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν δεν είναι τόσο τραβηγμένη όσο ακούγεται. Ποιος χρειάζεται τους Αμερικανούς;