Η χώρα που σε βομβάρδισε είναι φίλη. Αυτός που έχτισε το νέο σου σιδηρόδρομο είναι εχθρός

Major bridge across the Yuanjiang River along the China-Laos railway in southwest China's Yunnan Province - Glοbal Lοοk Ρress / Χinhua / Hu Chaο

Αυτό είναι το περίεργο μήνυμα των δυτικών μέσων ενημέρωσης προς τον λαό του Λάος, ενός έθνους που ισοπεδώθηκε από τους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ, και το οποίο τώρα κατηγορείται επειδή αποδέχτηκε μια νέα σιδηροδρομική γραμμή 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πληρώθηκε από την Κίνα.

Tom Fowdy  - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr

Η Πέμπτη ήταν Εθνική Ημέρα στο Λάος, ένας εορτασμός για τα 46 χρόνια από τότε που το έθνος της Νοτιοανατολικής Ασίας καθαίρεσε τη μοναρχία του και έγινε επαναστατικό κομμουνιστικό κράτος, μια προσπάθεια που υποστηρίχθηκε από το Βιετνάμ.

Φέτος, η επέτειος είχε πρόσθετη σημασία, καθώς είδε το άνοιγμα ενός μεγάλου νέου έργου, ενός ηλεκτροδοτημένου σιδηροδρομικού συστήματος υψηλής ταχύτητας και εμπορευμάτων που συνδέει την πρωτεύουσα Βιεντιάν με τη βόρεια γείτονά της, την Κίνα.

Το έργο των 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων αποτελεί μέρος της Πρωτοβουλίας Belt and Road και έχει χαιρετιστεί ως ένα από τα εμβληματικά του επιτεύγματα. Είναι ο πρώτος εμπορικός και βιομηχανικός σιδηρόδρομος στο Λάος, ο οποίος, δεδομένης της γεωγραφίας του και του γεγονότος πως περιβάλλεται από ορεινό έδαφος, δεν είχε στο παρελθόν πολλές επιλογές για να επεκτείνει τις εξαγωγές του και να δημιουργήσει οικονομική ανάπτυξη.

Τώρα, όμως, έχει μια άμεση ταχεία σύνδεση με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και τη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά στον κόσμο κατά πληθυσμό, καθώς και μια σύνδεση με τα αναπτυσσόμενα λιμάνια του Γκουανγκντόνγκ. Όσον αφορά το τι θα φέρει στο Λάος, είναι ένας game changer. Λοιπόν, τι δεν αρέσει σε αυτό;

Προς έκπληξη κανενός, τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης απάντησαν στο σιδηρόδρομο με τη συνήθη αρνητικότητα κατά της Κίνας. Μια πληθώρα άρθρων προσπάθησαν να περιγράψουν το έργο ως «παγίδα χρέους», προωθώντας την κατηγορία ότι το Πεκίνο δανείζει χρήματα στις χώρες για έργα που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά και στη συνέχεια ασκεί πολιτική μόχλευση πάνω τους.

Οι Financial Times, για πρώτη φορά, εξέδωσαν ένα κυνικό άρθρο με τίτλο «Το Λάος θα ανοίξει τον κινεζικό σιδηρόδρομο εν μέσω φόβων για την επιρροή του Πεκίνου». Υπονοούσαν ότι κατά κάποιο τρόπο το Λάος αισθάνεται πως απειλείται ή φοβάται την κατασκευή αυτού του πολύ πρωτοποριακού σιδηροδρομικού έργου (στο οποίο ο ηγέτης της χώρας φρόντισε να είναι ο πρώτος που θα ταξίδευε). Αυτή η πρόταση περί «φόβων για την κινεζική επιρροή» έχει γίνει ένα κοινό χαρακτηριστικό σε τέτοιες ιστορίες, οι οποίες επιδιώκουν να αμφισβητήσουν οτιδήποτε θετικό μπορεί να επιτύχει ή να κάνει η Κίνα.

Ένα κοινό μιμίδιο Twitter μεταξύ των φιλοκινέζων χρηστών που έχει ακολουθήσει ιστορίες όπως αυτή ρωτά: "αλλά με ποιο κόστος;" τονίζοντας τη συχνότητα τέτοιων αρνητικών καλύψεων.

Και αν βάλετε στο Google "Κίνα, αλλά με ποιο κόστος;" μπορείτε να βρείτε πολλά παραδείγματα άρθρων που δημοσιεύονται σε μεγάλα ΜΜΕ. Κατά την παραγωγή τέτοιων κομματιών, η ευρύτερη πρόθεση είναι να απεικονιστούν οι ενέργειες του Πεκίνου ως ανεπιθύμητες, απειλητικές και συνεχώς αντιμέτωπες. Στην περίπτωση του σιδηροδρομικού έργου του Λάος, το «πρόβλημα» είναι πως χρηματοδοτήθηκε από χρέος και επομένως δεν είναι θετικό βήμα.

Ωστόσο, αυτό το επιχείρημα είναι τόσο προσβλητικό όσο και εντελώς αναίσθητο για τη σύγχρονη ιστορία του Λάος. Όποιος γνωρίζει κάτι για το σχετικά πρόσφατο παρελθόν του Λάος θα γνωρίζει καλά ότι η Κίνα δεν είναι η χώρα που πρέπει να φοβάται, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες – το έθνος που έριξε πάνω από 260 εκατομμύρια βόμβες διασποράς στο Λάος και κατέστρεψε εντελώς τη χώρα ως προέκταση του πολέμου του Βιετνάμ, καθιστώντας το το πιο βομβαρδισμένο έθνος στην ιστορία και με κόστος πάνω από 50.000 ζωές.

Πολλές από αυτές τις βόμβες παραμένουν μη έχοντας εκραγεί και σαρώνουν την ύπαιθρο του Λάος, συνεχίζοντας να σκοτώνουν αμάχους. Κατά την κατασκευή του νέου σιδηροδρόμου, οι εργάτες έπρεπε πρώτα να καθαρίσουν τα πυρομαχικά που δεν είχαν εκραγεί. Πώς γίνεται ο κόσμος και τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης να παραμένουν αδιάφορα σε αυτήν τη θηριωδία; Και πώς, με οποιαδήποτε έκταση της φαντασίας, μπορούν να ισχυριστούν ότι η Κίνα είναι η πραγματική απειλή για το Λάος και πως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ενεργούν προς το πραγματικό συμφέρον της χώρας;

Εδώ βρίσκεται το πρόβλημα. Μια τέτοια νοοτροπία συμβολίζει τον ελιτισμό, το σοβινισμό και την αυτοδικία των χωρών της Δύσης, οι οποίες τείνουν ιδεολογικά να πιστεύουν πως υπερασπίζονται τα «αληθινά συμφέροντα» των απλών ανθρώπων στις χώρες που δηλώνουν ότι απελευθερώνουν.

Η δυτική πολιτική διαπραγματεύεται την υπόθεση πως μέσω της προσκόλλησης των χωρών στη φιλελεύθερη δημοκρατία, κατέχουν αποκλειστικά μια ενιαία, καθολική, αμερόληπτη και ηθικολογική αλήθεια, που προέρχεται από την οντολογική κληρονομιά του Χριστιανισμού, και έχουν την υποχρέωση να τη συστήσουν σε άλλους. Η Δύση ενεργεί πάντα με ειλικρίνεια και καλή πίστη, ενώ οι εχθροί της όχι. Και επομένως, έτσι πάει η λογική, οποιαδήποτε πολιτική που κατευθύνουν οι ΗΠΑ ή οι σύμμαχοί τους προς το Λάος υποκινείται από ειλικρινή πρόθεση και καλή θέληση για τα συμφέροντά του, και με τη σειρά της, οτιδήποτε κάνει η Κίνα είναι κακή πίστη, επεκτατική και διψασμένη για εξουσία συμπεριφορά υποκινούμενη από επιθυμία να επηρεάσει ή να ελέγξει τη χώρα.

Αυτό δημιουργεί το παράξενο σενάριο όπου το Πεκίνο απεικονίζεται ως κακό και μοχθηρό για την κατασκευή ενός σιδηροδρόμου για σύνδεση με τον γείτονά του – αλλά πρέπει να ξεχάσουμε την Αμερική που έριξε εκατομμύρια βόμβες στη χώρα επειδή έγινε στο όνομα της «ελευθερίας». Είμαι βέβαιος ότι μπορείτε να φανταστείτε πώς θα αντιδρούσαν τα μέσα ενημέρωσης αν η Κίνα έκανε το δεύτερο.

Όσοι προωθούν αυτήν την αφήγηση, προβλέψιμα παραλείπουν οποιαδήποτε εικόνα για το πώς σκέφτεται το ίδιο το Λάος για την κατάσταση. Ένα άλλο άρθρο που κράτησε παρόμοια στάση, που δημοσιεύτηκε στο The Diplomat, είχε τον τίτλο «Ο σιδηρόδρομος Λάος-Κίνας εγκαινιάστηκε εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για το χρέος».

Αλλά όπως οι «φόβοι για την επιρροή του Πεκίνου» που εκφράζονται στους FT, από ποιους προέρχονται αυτές οι «ανησυχίες»; Η έκθεση αναφέρει το «Κέντρο Παγκόσμιας Ανάπτυξης με έδρα την Ουάσιγκτον» και αυτό που απλώς περιγράφει ως «αναλυτή με έδρα τις ΗΠΑ» ως πηγές που προωθούν την αφήγηση της «παγίδας του χρέους». Αλλά πουθενά σε κανένα από αυτά τα άρθρα δεν υπάρχει μια πραγματική φωνή απευθείας από το Λάος που εγείρει φόβο για την Κίνα ή αντιτίθεται στην ύπαρξη του σιδηροδρόμου. 

Αντίθετα, απλώς μιλούν για λογαριασμό της χώρας, συσκοτίζοντας την πραγματικότητα ότι ένα κομμουνιστικό κράτος που υπέφερε από ακραία επίπεδα επιθετικότητας από τις ΗΠΑ πιθανότατα δε βλέπει τον βόρειο γείτονά του -και τον πιο σημαντικό οικονομικό του εταίρο- ως απειλή για το καθεστώς του. Με πολλά περισσότερα άρθρα με παραλλαγές του ίδιου θέματος, υπάρχει ελάχιστη προσπάθεια να ληφθεί υπόψη ότι ο σιδηρόδρομος θα βοηθήσει τη χώρα να επεκτείνει γρήγορα τις εξαγωγές της, να διατηρήσει μεγαλύτερη ανάπτυξη και να βοηθήσει το Λάος να πληρώσει για το έργο.

Ο σιδηρόδρομος Λάος-Κίνας παρείχε ένα παράδειγμα σχολικού βιβλίου για το πώς τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να διαστρεβλώσουν μια ιστορία προκειμένου να ενισχύσουν μια ενοχοποιητική αφήγηση, παραμερίζοντας ταυτόχρονα τις βάναυσες πραγματικότητες. Μας παρουσιάζεται ένας μπερδεμένος κόσμος, όπου η παρωδία μιας χώρας που βομβαρδίζεται στη λήθη με συνέπειες που διαρκούν δεκαετίες αγνοείται και η προτίμηση είναι να προσπαθήσουν να μας πείσουν πώς η πρώτη εμπορική σιδηροδρομική γραμμή της ίδιας χώρας είναι στην πραγματικότητα αυτό που θα έπρεπε να φοβάται.

Είναι μια απόδειξη του πώς η δύναμη των αγγλόφωνων, φιλοαμερικανικών ΜΜΕ διαστρεβλώνει την ίδια την πραγματικότητα και πώς μπορούν να ανατινάξουν ένα ζήτημα, αλλά να κρύψουν την αλήθεια, δηλώνοντας ότι ενδιαφέρονται πολύ για την ευημερία και τα συμφέροντα μιας χώρας που η Δύση έσπειρε το θάνατο, την καταστροφή και τη σφαγή στο όνομα της ελευθερίας.