 |
| delmee / pixabay |
Lucas Leiroz, ερευνητής Κοινωνικών Επιστημών στο Rural Federal University of Rio de Janeiro, γεωπολιτικός σύμβουλος - http://infobrics.org/post/34840/ / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο οργανισμός Millennium Challenge Corporation, περισσότερο γνωστός με το ακρωνύμιο MCC, υπέγραψε το 2017 σύμφωνο με την κυβέρνηση του Νεπάλ για την παροχή ποσού αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων, που θα εφαρμοστεί σε έργα υποδομής, κοινωνικά και περιβαλλοντικά έργα. Η συμφωνία, αν και προφανώς είναι αρκετά προσοδοφόρα, συνεχίζει να προκαλεί έντονες διαμάχες και πόλωση στο Νεπάλ, για έναν πολύ απλό λόγο: σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια, το MCC απαιτεί μεγαλύτερη ενοποίηση μεταξύ Νεπάλ και Ινδίας, κυρίως στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο οργανισμός υποστηρίζει με ενθουσιασμό τις μεταρρυθμίσεις και υπόσχεται επενδύσεις στο διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας αυτών των χωρών.
Η απόφαση του MCC να χορηγήσει την ενοποίηση Ινδίας-Νεπάλ δεν προκαλεί έκπληξη. Ο οργανισμός αυτός χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και, κατά συνέπεια, οι ενέργειές του σχεδιάζονται προσεκτικά για την εξυπηρέτηση των γεωπολιτικών συμφερόντων της Ουάσιγκτον. Ωστόσο, ο αντίκτυπος ενός τέτοιου ελιγμού στα κινεζικά συμφέροντα στην περιοχή οδηγεί πολλούς νομοθέτες και ειδικούς του Νεπάλ να είναι καχύποπτοι για τις πραγματικές προθέσεις πίσω από αυτήn τη συμφωνία - κάτι που εξηγεί την έντονη αντίθεση.
Ο σημερινός ηγέτης της κυβέρνησης του Νεπάλ, Sher Bahadur Deuba, παρά το γεγονός ότι είχε υποσχεθεί προηγουμένως να τηρήσει το σύμφωνο, είχε πολλές δυσκολίες στην αντιμετώπιση της πίεσης, κυρίως από το κομμουνιστικό κόμμα, το οποίο ηγείται του συνασπισμού στην αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Οι αντιπολιτευόμενοι επισημαίνουν τους κινδύνους από την υπογραφή μιας συμφωνίας που ουσιαστικά θα «επιλέξει» την Ινδία εν μέσω περιφερειακών διαφορών μεταξύ αυτής της χώρας και της Κίνας για την εδραίωση ενός στρατηγικού χώρου και ζώνης διεθνούς επιρροής.
Τώρα, η τακτική των ΗΠΑ συνίσταται στην προσπάθεια να πείσουν την κυβέρνηση του Νεπάλ πως το σύμφωνο MCC είναι απολύτως απολιτικό και στερείται γεωστρατηγικής αξίας. Σε ένα πρόσφατο ταξίδι στη χώρα, ο Ντόναλντ Γου, βοηθός γραμματέας για Υποθέσεις Νότιας και Κεντρικής Ασίας στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, συναντήθηκε με τον Ντέουμπα και ορισμένους εκπροσώπους του αντίπαλου συνασπισμού για να προσπαθήσουν να διαπραγματευτούν μια κοινή συμφωνία. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις φαίνεται ότι δεν έχουν προχωρήσει σημαντικά, αφού οι αξιωματούχοι του Νεπάλ δεν πίστευαν την «απολιτική» αφήγηση για το σύμφωνο.
Σίγουρα, η δυσαρέσκεια τόσο της Κίνας όσο και των ΗΠΑ και της Ινδίας είναι επιβλαβής για το Νεπάλ. Όταν ένα μικρό κράτος με μικρή επιρροή βρίσκεται γεωγραφικά σε μια τεταμένη και αμφισβητούμενη περιοχή, η πιο στρατηγική στάση που πρέπει να τηρηθεί είναι η δήλωση απόλυτης ουδετερότητας, με το κράτος να αρνείται οποιοδήποτε συμφέρον να στηρίξει οποιαδήποτε πλευρά. Το Νεπάλ δεν υποτίθεται πως θα κερδίσει από τη συνεργασία μόνο με την Ινδία ή απλώς με την Κίνα – γι' αυτό πρέπει να διατηρήσει μια αξιοσέβαστη στρατηγική ουδετερότητας που θα του επιτρέπει να συναλλάσσεται ελεύθερα και με τις δύο δυνάμεις. Συμφωνώντας να αγοράσει ινδική ηλεκτρική ενέργεια σε αντάλλαγμα για οικονομική βοήθεια από το MCC, το Νεπάλ θα επέφερε ένα μεγάλο πλήγμα κατά του Πεκίνου, οι συνέπειες του οποίου θα μπορούσαν να είναι σοβαρές.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν παράγοντες που οδηγούν τους ειδικούς να πιστεύουν πως ακόμη και αν εξαιρεθεί η υπόθεση της ουδετερότητας και η επιλογή μεταξύ των πλευρών, η διαπραγμάτευση με την Κίνα φαίνεται πιο κερδοφόρα για το Νεπάλ παρά με τις ΗΠΑ-Ινδία. Επί του παρόντος, και οι δύο χώρες έχουν ήδη μια καλή δομή συνεργασίας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και αυτό τείνει να αυξηθεί. Η Κίνα και το Νεπάλ αναμένεται να εμπορεύονται 2.000 MW ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030. Με την ολοκλήρωση ορισμένων έργων της Πρωτοβουλίας Belt and Road, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στο Νεπάλ αναμένεται να διατεθεί στο εμπόριο μέσω της κινεζικής διαδρομής σε πολλές άλλες χώρες, ακόμη και εκτός της ασιατικής ηπείρου. Αυτός ο ορίζοντας πιθανοτήτων μπορεί απλώς να εξαφανιστεί εάν το Νεπάλ αποφασίσει να ενταχθεί στον άξονα ΗΠΑ-Ινδίας, χρησιμεύοντας ως όργανο της δυτικής στρατηγικής για τον Ινδο-Ειρηνικό.
Αντιμετωπίζοντας την αδυναμία να νικηθεί άμεσα η κινεζική επιρροή και έχοντας σοβαρές δυσκολίες να σταματήσει την ανάπτυξη του BRI, το αμερικανικό στοίχημα είναι να προσπαθήσει να συνεπιλέξει μικρές χώρες για να τις εμποδίσει να συνεργαστούν με το Πεκίνο, καθιστώντας τις δορυφόρους της Ουάσιγκτον ή του Νέου Δελχί. Το Νεπάλ, ως χώρα που συνορεύει με την Ινδία και την Κίνα, φαίνεται τέλειος στρατηγικός εταίρος από αυτήν την άποψη και αυτός είναι ο λόγος που η χώρα είναι τόσο πολύτιμη για τα αμερικανικά σχέδια στην περιοχή.
Φυσικά, όλοι αυτοί οι παράγοντες θα ληφθούν υπόψη και είναι πιθανό ο Deuba να είναι αρκετά επιφυλακτικός σχετικά με τη θέση που θα λάβει, δεδομένου πως πρόκειται για έναν έμπειρο πολιτικό που προηγουμένως διετέλεσε πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της μοναρχίας. Ωστόσο, ανεξάρτητα από το τι θα αποφασιστεί, η θέση του Νεπάλ πρέπει να ληφθεί σύντομα, καθώς η καθυστέρηση του κοινοβουλίου στην επικύρωση του συμφώνου - που υπογράφηκε το 2017 - φέρνει αρκετές δυσφημίσεις στο Νεπάλ ως χώρα εταίρο για έργα συνεργασίας στην παγκόσμια πλατφόρμα. Η ουδετερότητα φαίνεται ο πιο σωστός δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί - δεύτερον, η πιο λογική απόφαση θα ήταν αυτή που θα επέτρεπε στο λαό του Νεπάλ να απολαύσει τα οφέλη του BRI.