Andrew Korybko - oneworld.press / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι εντάσεις κλιμακώθηκαν δραματικά τη Δευτέρα, αφού ένα άνευ προηγουμένου μαζικό καραβάνι μεταναστών επιχείρησε να εισβάλει βίαια στα πολωνικά σύνορα, οδηγώντας σε αξιώσεις από την κάθε χώρα εναντίον της άλλης για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αυτών των ανθρώπων και εμπλοκής σε επικίνδυνες στρατιωτικές προκλήσεις. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ έριξε την ευθύνη στα πόδια της Δύσης για την καταστροφή των μουσουλμανικών χωρών και ως εκ τούτου πως αποτελεί τελική αιτία πίσω από τα μεταναστευτικά κύματα που κατά καιρούς πηγάζουν από εκεί.
Έχει δίκιο, αλλά υπάρχουν περισσότερα από αυτό. Το RT υπενθύμισε στο κοινό του ότι ο Λουκασένκο απείλησε το καλοκαίρι να σταματήσει να προστατεύει την ΕΕ από το λαθρεμπόριο (υποδηλώνεται ότι εννοούσε επίσης την παράνομη μετανάστευση). Αυτή είναι μια λογική στάση από τη σκοπιά του, καθώς δεν υπάρχει κανένας λόγος για αυτήν την υπό κυρώσεις χώρα να συνεχίσει να επενδύει τους ολοένα και πιο περιορισμένους οικονομικούς πόρους της για να εξασφαλίσει την ασφάλεια του γείτονά της από τέτοιες διεθνικές μη κρατικές απειλές, ενώ προσπαθεί κυριολεκτικά να ανατρέψει την κυβέρνησή της.
Όντας έτσι, η Πολωνία δεν έχει επίσης εντελώς λάθος. Παρόλο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στον πόλεμο κατά του Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και συμμετείχε στην επακόλουθη κατοχή αυτής της χώρας, ωστόσο εξακολουθεί να έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί το λαό της από τα «όπλα μαζικής μετανάστευσης». Ανεξάρτητα από το πώς νιώθει κανείς για οποιαδήποτε συγκεκριμένη κυβέρνηση (είτε της Πολωνίας, της Λευκορωσίας ή της Ρωσίας), ο λαός τους δε θα πρέπει να τιμωρείται για την εξωτερική πολιτική που οι εκπρόσωποί τους διακηρύσσουν στο όνομά τους.
Πρέπει να ειπωθεί ρητά, ωστόσο, ότι οι κατηγορίες της πολωνικής κυβέρνησης για μυστική ρωσική υποστήριξη για την υποτιθέμενη εργαλειοποίηση από τη Λευκορωσία όσον αφορά στις διαδικασίες παράνομης μετανάστευσης είναι εντελώς εσφαλμένες. Το Κρεμλίνο στην πραγματικότητα πρόκειται να χάσει όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η μεταναστευτική κρίση. Κι αυτό γιατί κινδυνεύει να εκμεταλλευτεί ως πρόσχημα για τη δημιουργία δυτικών στρατιωτικών δυνάμεων κατά μήκος των συνόρων της Λευκορωσίας, κάτι που θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε προκλήσεις από τις χώρες του ΝΑΤΟ κατά του αμοιβαίου αμυντικού συμμάχου της Ρωσίας.
Η λύση είναι απλή κατ' αρχήν αλλά πολιτικά δύσκολο να εφαρμοστεί. Η Δύση θα πρέπει να ακυρώσει τις κυρώσεις της κατά της Λευκορωσίας προκειμένου να της επιτρέψει να ελέγχει αποτελεσματικότερα τη ροή των ξένων εντός της επικράτειάς της, ειδικά εκείνων που συγκεντρώνονται μαζικά και βαδίζουν προς τα πολωνικά σύνορα. Αυτήν την στιγμή είναι πολύ δύσκολο για τη χώρα να το κάνει ενώ υποφέρει από την οικονομική κρίση που δημιουργήθηκε από τον COVID και τις κυρώσεις. Δεν πρόκειται να κλειστεί στον έξω κόσμο μόνο και μόνο για να διασφαλίσει τα συμφέροντα ασφάλειας της ΕΕ.
Κάτι τέτοιο θα ήταν επίσης πολιτικά απαράδεκτο για την ηγεσία της ενόψει της επίθεσης αλλαγής καθεστώτος για την οποία ευθύνονται το μπλοκ και ο Αμερικανός προστάτης του. Όποιες και αν είναι οι επικρίσεις που ασκεί κανείς στον Λουκασένκο, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί αξιόπιστα ότι είναι απωθητής. Έχει ήδη αποδείξει ότι είναι ανθεκτικός σε τεράστιες πιέσεις τον περασμένο χρόνο. Δεν υπάρχει λόγος να περιμένουμε να αλλάξει ξαφνικά την στάση του μόνο και μόνο λόγω της τελευταίας μεταναστευτικής κρίσης.
Δυστυχώς, η Δύση δεν έχει τον πολιτικό πραγματισμό για να επιλύσει αυτήν την κρίση. Αντίθετα, φαίνεται να ενδιαφέρονται μόνο να την επιδεινώσουν, καθώς αναμένουν να την εκμεταλλευτούν για στρατηγικούς λόγους που σχετίζονται με τη δικαιολογία μιας νέας στρατιωτικής συσσώρευσης κατά μήκος των συνόρων του αμοιβαίου αμυντικού συμμάχου της Ρωσίας. Τα διπλά τους μέτρα και σταθμά απέναντι στη μεταναστευτική κρίση της Νότιας Ευρώπης του 2015 και στην ανατολικοευρωπαϊκή κρίση του 2021 καθοδηγούνται από αυτά τα αντιρωσικά κίνητρα.
Δε φαίνεται να υπάρχει λύση στον ορίζοντα, καθώς η Δύση δε θα επιλύσει υπεύθυνα αυτήν την κρίση, γι' αυτό οι παρατηρητές μπορούν να περιμένουν ότι οι σχέσεις της με τη Ρωσία θα συνεχίσουν να επιδεινώνονται, καθώς αυτές οι ενδιαφερόμενες χώρες είναι πιθανό να δώσουν εμπιστοσύνη στους ψευδείς ισχυρισμούς της Πολωνίας ότι το Κρεμλίνο είναι που ενορχηστρώνει κρυφά αυτήν την επίθεση «υβριδικού πολέμου» εναντίον τους. Αυτό θα μπορούσε να περιπλέξει πάρα πολύ τις αρχικές προσπάθειες μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ για την επίτευξη ενός «συμφώνου μη επίθεσης» για υπεύθυνη ρύθμιση του ανταγωνισμού τους.
Στην πραγματικότητα, μπορεί ακόμη και η Πολωνία να αποφάσισε να χειραγωγήσει αυτήν την κατασκευασμένη κρίση με σκοπό να σαμποτάρει την προαναφερθείσα προσέγγιση. Άλλωστε, η ηγέτιδα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΚΑΕ) αισθάνεται εγκαταλελειμμένη από τον Μπάιντεν, φοβάται ότι «ξεπουλά» τα στρατηγικά συμφέροντα της χώρας και υφίσταται άνευ προηγουμένου πίεση από την ΕΕ. Παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως την «ασπίδα» της Δύσης ενάντια στο «ρωσικό υβριδικό πόλεμο», ελπίζει ωστόσο να παραμείνει σχετική με αυτή και έτσι να μειώσει κάποια πίεση.
Εάν αυτή είναι μια ακριβής εκτίμηση του τι συμβαίνει, τότε υποδηλώνει ότι η Πολωνία εκμεταλλεύτηκε αυτήν την αρχικά προκληθείσα από τις ΗΠΑ κρίση (βλέποντας πώς οι ΗΠΑ οδήγησαν τους πολέμους της Δύσης εναντίον μουσουλμανικών χωρών) με τρόπους που κινδυνεύουν να υπονομεύσουν τα συμφέροντα των ΗΠΑ όπως η διοίκηση Μπάιντεν αρχίζει σταδιακά να τα αντιλαμβάνεται. Με άλλα λόγια, είναι η Πολωνία –όχι η Λευκορωσία– που είναι «απατεώνας» αρνούμενη να κάνει ό,τι χρειάζεται για να τερματιστεί αυτή η κρίση, παρόλο που έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της από εισβολή.
Αυτές οι βαθύτερες στρατηγικές διαστάσεις δείχνουν πόσο περίπλοκη είναι η μεταναστευτική κρίση της Ανατολικής Ευρώπης. Οι ΗΠΑ ευθύνονται πιο άμεσα για την καταστροφή των μουσουλμανικών χωρών, ακολουθούμενες από την Πολωνία για την ηγεσία της εκστρατείας αλλαγής καθεστώτος της Δύσης κατά της Λευκορωσίας που οδήγησε σε κυρώσεις εναντίον αυτής της χώρας, η οποία με τη σειρά της ακρωτηρίασε την ικανότητά της (τόσο φυσική όσο και πολιτική) να υπερασπιστεί την ΕΕ από την παράνομη μετανάστευση. Αν δεν αρθούν οι κυρώσεις, η κρίση πιθανότατα θα συνεχιστεί και κινδυνεύει να καταστρέψει την προσέγγιση Ρωσίας-ΗΠΑ.