Ο Άγιος Φανούριος είναι ο γλυκύτατος άγιος που μας βρίσκει τα χαμένα, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αν χάσεις κάποιο αντικείμενο, θα στο βρει. Αν χάσεις τον δρόμο σου τον πνευματικό και πέσει η ψυχή σου σε πυκνό σκοτάδι, πάλι θα σου φωτίσει την έξοδο.

Από: upopsi.gr - Ελευθέριος Ανδρώνης

Πόσοι και πόσοι τον έχουν επικαλεστεί σε αυτή την Ορθόδοξη γωνιά του κόσμου; Και ποιος δεν έχει μέσα του ανεξίτηλες αναμνήσεις από μανάδες μας και γιαγιάδες μας, να τον παρακαλούν να τους φανερώσει κάτι πολύτιμο που έχασαν;

Κυριολεκτικά το οτιδήποτε. Από κλειδιά ή πορτοφόλια ή σημαντικά έγγραφα ή ζώα μέχρι και χαμένα πρόσωπα. Σε χωριά της ελληνικής επαρχίας ακόμα και μέχρι σήμερα, ανύπανδροι κάνουν τάματα για να «φανερωθεί» ο σύντροφος της ζωής τους. Οι θαυματουργικές δράσεις αυτού του Αγίου, αποδεικνύουν πως η ορθόδοξη διδασκαλία, δεν δίνει σημασία μόνο στην άλλη ζωή, άλλα και σε αυτή, σε πρακτικά θέματα, σε απλά καθημερινά προβλήματα της βιοτής.

Ένας Άγιος δεμένος με την Ελληνική παράδοση

Είναι ένας Άγιος απόλυτα συνυφασμένος με την λαϊκή μας παράδοση, ίσως περισσότερο από κάθε άλλον. Γλυκές αναμνήσεις ξυπνούν στον καθέναν, από παλιά ανέμελα καλοκαίρια που ξεκινούσαν να μας αποχαιρετούν με τις τελευταίες ζέστες, και στις 27 Αυγούστου οι λιτές εκκλησιές της εξοχής, γέμιζαν με φανουρόπιτες σπιτικές, ευωδιαστές, φτιαγμένες από πιστές νοικοκυρές που τιμούσαν με ευλάβεια τον Άγιο.

Το αίτημα που κάνει κάποιος πιστός προς τον Άγιο, σύμφωνα με την παράδοση, πρέπει να συνοδεύεται με μια σπιτική φανουρόπιτα που δείχνει την ευγνωμοσύνη μας προς αυτόν. Η πίτα ψήνεται με προσευχή και δίνεται στην εκκλησία για να ευλογηθεί και να μοιραστεί σε όλο το εκκλησίασμα.

Φανερώνει και την λύτρωση από αδιέξοδα

Βέβαια η χάρη αυτού του τόσο θαυματουργού Αγίου δεν περιορίζεται μόνο στο να φανερώνει τα απωλεσθέντα. Πέρα από αυτά, μπορεί να φανερώσει απαντήσεις σε ερωτήματα που μας βασανίζουν, η ακόμα και να μας βοηθήσει σε θέματα υγείας. Και είναι τόσο ζωντανός και η παρουσία του τόσο αισθητή όταν τον επικαλούμαστε, που σου δίνει την εντύπωση πως σπανίως «χαλάει» χατίρι!

Μας φανερώνει και τον δρόμο της Σωτηρίας προς τον Χριστό, όπως τον ακολούθησε ο ίδιος ηρωικά με τα φρικτά μαρτύρια του. Μας βγάζει από τα αδιέξοδα της ζωής, από την καταχνιά της απελπισίας, την αβεβαιότητας, της θόλωσης του νου. Γι’ αυτό και σε εικόνες παριστάνεται να κρατάει ένα κερί αναμμένο στο χέρι και να φωτίζει.

Η εύρεση της εικόνας του

Αυτός ο λαοφιλέστατος Άγιος ουσιαστικά ήταν άγνωστος στο Ορθόδοξο πλήρωμα, μέχρι τον 14ο αιώνα. Γι’ αυτό αποκαλείται και «Νεοφανής». Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται να ξεκινά από τη Ρόδο, όπου σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, η οποία ανακαλύφθηκε έπειτα από ανασκαφή σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης.

Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή «Άγιος Φανούριος» στην εικόνα, η οποία παρίστανε έναν όμορφο νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε έναν σταυρό και μια αναμμένη λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από παραστάσεις 12 σκηνών των μαρτυρίων του.

Οι σκηνές των μαρτυρίων του, φρικτές. Δεν τις χωρά ανθρώπινος νους. Άλλα αν αναλογιστούμε πως έζησε στα χρόνια των λυσσαλέων διωγμών των χριστιανών από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, καταλαβαίνουμε πως και γιατί προέκυψαν αυτά τα αφάνταστα μαρτύρια.

Τα φρικτά μαρτύρια

Σε αυτές τις 12 παραστάσεις, ο μεγαλομάρτυρας Φανούριος παρουσιαζόταν να στέκεται ανάμεσα σε στρατιώτες και να δικάζεται από κάποιον ηγεμόνα, να δέχεται λιθοβολισμό με πέτρες στο κεφάλι, να μαστιγώνεται απλωμένος καταγής, να τον έχουν γυμνώσει και να του γδέρνουν το σώμα με σιδερένιες άρπαγες, να είναι κλεισμένος σε φυλακή, να βασανίζεται ξανά μπροστά στο βήμα του ηγεμόνα, να καίνε τα μέλη του σώματος του με αναμμένες λαμπάδες, να είναι δεμένος σε μάγγανο και να βασανίζεται, να βρίσκεται ανάμεσα σε θηρία και να παραμένει αβλαβής, να είναι πεσμένος στο έδαφος και να καταπλακώνεται από τεράστιο λίθο, να βρίσκεται μέσα σε ειδωλολατρικό ναό βαστάζοντας στις παλάμες του αναμμένα κάρβουνα και ο διάβολος να δραπετεύει στον αέρα ντροπιασμένος, και να στέκεται μέσα σε ένα καμίνι φωτιάς έχοντας υψωμένα τα χέρια σε στάση προσευχής.

Ο συγκλονισμένος Μητροπολίτης κατάλαβε πως είχε να κάνει με έναν μεγάλο Άγιο, που η πρόνοια του Θεού φρόντισε να βγει από τη λήθη της ιστορίας, και έτσι καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου Φανουρίου την ημέρα που ανακάλυψε την εικόνα (27 Αυγούστου).

Έτσι όπως με θαυμαστό τρόπο βρέθηκε η εικόνα του Αγίου και ήρθε στο φως η ύπαρξη του και ο οσιακός θάνατος του, έτσι και ο ίδιος ο Άγιος, είναι σαν να ήθελε να κάνει το ίδιο και για εμάς τους πιστούς, φανερώνοντας «από το πουθενά» χαμένα αντικείμενα και λύσεις για ζητήματα που μας απασχολούν.

Έτσι ζυμώθηκε η χάρη του με την παράδοση και τις μνήμες του λαού μας.

Γι’ αυτό το «Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσε μου…», έμεινε τόσο βαθιά χαραγμένο στις θύμισες μας.

Ἀπολυτίκιον:

Οὐράνιον ἐφύμνιον, ἐν γῇ τελεῖται λαμπρῶς, ἐπίγειον πανήγυριν νῦν ἑορτάζει φαιδρῶς, ἀγγέλων πολίτευμα· ἄνωθεν ὑμνῳδίαις εὐφημοῦσι τοὺς ἄθλους, κάτωθεν Ἐκκλησίᾳ τὴν οὐράνιον δόξαν· ἣν εὗρες πόνοις καὶ ἄθλοις τοῖς σοῖς Φανούριε ἔνδοξε.