Η Τουρκία επιβεβαιώνει τις αδηφάγες ορέξεις της στη Λιβύη

Ο Ερντογάν, οι σύμμαχοί του και οι ισλαμιστές θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι οι εκλογές δεν θα πραγματοποιηθούν όπως έχουν συμφωνηθεί

Από: simerini.sigmalive.com

Γιάννης Γιωργαλλής


Η «απόβαση» των Τούρκων αξιωματούχων στη Λιβύη κατεγράφη σε μια περίοδο σημαντικών ανακατατάξεων μεταξύ των κύριων παικτών της χώρας. Η υπηρεσιακή Κυβέρνηση, έχοντας ως αποστολή τη μετάβαση σε νόμιμη εκλογική διαδικασία τον Δεκέμβριο, καλείται να «κατευνάσει» τις ορέξεις των ξένων δυνάμεων και ειδικά της Τουρκίας, η οποία όχι μόνο δεν προτίθεται να αποσύρει τα στρατεύματά της, αλλά κουνάει το δάχτυλο στους άλλους, καταγγέλλοντάς τους για επεμβάσεις. Την ίδια ώρα ενδιαφέρον παρουσιάζει η θέση της Ρωσίας στη νέα κατάσταση πραγμάτων και η σχέση της με τους «αντισυστημικούς» παίκτες του ανατολικού κομματιού της χώρας. Τέλος, η επαναπροσέγγιση Άγκυρας- Αιγύπτου περνάει μέσα από τη Λιβύη και επηρεάζει το μέλλον των σχέσεων της Τουρκίας με τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο.

Η Τουρκία επιβάλλει την παρουσία της

Σε μια υψηλού συμβολισμού διπλωματική «επίθεση» φιλίας, ο Ερντογάν έστειλε επίλεκτα μέλη της Κυβέρνησής του στη Λιβύη με σκοπό να «μαρκάρει» την περιοχή και να δείξει σε κάθε ενδιαφερόμενο μέρος ότι η «εισβολή» του στη χώρα δεν θα τελειώσει σύντομα.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο Υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, Γιασάρ Γκιουλέρ, και ο διοικητής της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, έστειλαν το ηχηρό μήνυμα ότι οι εκκλήσεις για αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη αφορούν όλους τους άλλους, αλλά όχι την Άγκυρα.

Ειδικότερα, ο Τσαβούσογλου, απαντώντας στην επιθυμία της Λίβυας ομολόγου του, Najla Al-Manqoush, για τερματισμό της παρουσίας ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων στη χώρα, με ύφος χιλίων καρδιναλίων τής μετέφερε την άρνηση να προχωρήσει προς αυτήν την κατεύθυνση.

Η προκλητική άρνηση της Άγκυρας διέψευσε τις (μάταιες) ελπίδες που ήθελαν η συνάντηση αυτή να αποτελούσε την απαρχή για την αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων και των Σύρων μισθοφόρων, οι οποίοι μεταφέρθηκαν για να πολεμήσουν στο πλευρό της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNA) κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ για κατάληψη της Τρίπολης.

Έτσι, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, σε μια συνέντευξη Τύπου που θύμιζε σε αμηχανία την αντίστοιχη με τον Νίκο Δένδια, όχι μόνο «υπενθύμισε» στη Najla Al-Manqoush ότι η ίδια η Κυβέρνηση της Λιβύης ζήτησε την επέμβαση της Τουρκίας, αλλά άσκησε επίσης κριτική σε όσους εξισώσουν τη «νόμιμη» παρουσία τους με τους μισθοφόρους που πολεμούν στη χώρα για τα χρήματα.

Αναλυτές πάντως αποκλείουν μια ολική αποχώρηση του τουρκικού στρατού από τη Λιβύη, παρά το γεγονός ότι η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός το θέτει ως προαπαιτούμενο. Μάλιστα, προβλέπουν ότι ο Ερντογάν, οι σύμμαχοί του και οι ισλαμιστές θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι οι εκλογές δεν θα πραγματοποιηθούν όπως έχει συμφωνηθεί.

Αυτό γιατί γνωρίζουν καλά ότι οι Ισλαμιστές θα υποστούν βαριά ήττα στις εκλογές και το αποτέλεσμα θα αλλάξει τις ισορροπίες στη χώρα σε αντίθεση με την υπηρεσιακή Κυβέρνηση, η οποία αναδείχθηκε με τις ευλογίες της Τουρκίας.

Από την πλευρά της η υπηρεσιακή Κυβέρνηση της Λιβύης προσπαθεί να πείσει την Άγκυρα να αποσύρει τις δυνάμεις της και τους μισθοφόρους, ελπίζοντας ότι το ίδιο θα πράξει και η ανατολική πλευρά, «διώχνοντας» τους Ρώσους μισθοφόρους της Βάγκνερ.

Το παρασκήνιο των επαφών Ντμπεϊμπά στη Ρωσία

Τον Απρίλιο ο υπηρεσιακός Πρόεδρος της Λιβύης, Αμπντουλάχ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ταξίδεψε για πρώτη φορά στη Μόσχα και είχε σειρά επαφών με υψηλόβαθμους Ρώσους αξιωματούχους. Το αποτέλεσμα αυτής της επίσκεψης ήταν θετικό, ενώ δεν έλειψαν οι δηλώσεις για «δημιουργία νέων γεφυρών» μεταξύ των δύο χωρών.

Με μια πρώτη ματιά ο διπλωματικός εναγκαλισμός της Ρωσίας στον Ντμπεϊμπά μοιάζει ανεξήγητος, εάν ληφθεί υπόψη η «προϊστορία» με την Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Ως γνωστόν, το Κρεμλίνο στήριζε τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης (LNA) κατά την εκστρατεία για την κατάληψη της Τρίπολης. Επιπρόσθετα, στις 12 Μαρτίου, ο Ντμπεϊμπά αποκάλεσε τους ξένους μισθοφόρους, μέσα στους οποίους και τον ιδιωτικό στρατό της Βάγκνερ, «πισώπλατη μαχαιριά και κίνδυνο για την ακεραιότητα της Λιβύης».

Από την άλλη, η Ρωσία εξέφρασε τη στήριξή της στη νέα υπηρεσιακή Κυβέρνηση και στην προσπάθεια της χώρας να προχωρήσει σε εκλογές τον Δεκέμβριο. Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί στο πλαίσιο υιοθέτησης μιας πιο ισορροπημένης στρατηγικής, η οποία θα επιτρέψει στη Μόσχα να παραμείνει ενεργή στην εξελισσόμενη πολιτική διαδικασία της Λιβύης, η οποία δεν αποκλείεται να αποφέρει επικερδείς συμβάσεις ανοικοδόμησης για ρωσικές κρατικές εταιρείες.

Παράλληλα με τη ρητορική στήριξη στη νέα Κυβέρνηση, προχώρησε σε διπλωματικές κινήσεις εντυπωσιασμού όπως την ανακοίνωση ανοίγματος πρεσβείας στην Τρίπολη και την αποστολή 100.000 δόσεων του εμβολίου Sputnik V στη Λιβύη.

Από την άλλη, όμως, αναλυτές δεν παραγνωρίζουν τη διατήρηση των συνδέσμων της Ρωσίας με «αντισυστημικούς» παίκτες, όπως ο Χάφταρ. Μάλιστα, για να επαναβεβαιώσει τη στήριξή της προς τον στρατάρχη, η Μόσχα στέλνει 300 Σύρους μισθοφόρους στη Λιβύη στο τέλος Απριλίου για να αντιμετωπίσει τις «εμφύλιες» συγκρούσεις που ξέσπασαν μεταξύ των δυνάμεων του Χάφταρ. Επιπλέον, ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών, Sergei Vershinin, κάλεσε τις χαφταρικές και κανταφικές δυνάμεις να στηρίξουν την επικείμενη εκλογική διαδικασία, εξασφαλίζοντας έτσι ότι όποιο αποτέλεσμα και εάν έχουν οι εκλογές του Δεκεμβρίου, η Μόσχα θα έχει διασφαλισμένη την επιρροή της στη μεταπολεμική Λιβύη.

Εντούτοις, το ρευστό πολιτικό σκηνικό δεν εγγυάται την επικράτησή της στη χώρα, εξ ου και η προσπάθειά της από τη μια να εγκαθιδρύσει μόνιμες στρατιωτικές βάσεις στη Λιβύη και από την άλλη να ενισχύσει το προφίλ των «εκλεκτών» υποψηφίων της για τις εκλογές. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, εάν μπορέσει να αξιοποιήσει τους τοπικούς δεσμούς της στην ανατολική Λιβύη για να δημιουργήσει μιαν αεροπορική βάση στο Τομπρούκ ή μια ναυτική βάση στη Βεγγάζη, θα μπορούσε να νομιμοποιήσει τη στρατιωτική της παρουσία και να περιορίσει τη δυτική επίδραση στη Λιβύη. Η επιρροή της κάλπης δε ίσως δεν είναι αδύνατη, αφού το αραβικό RT έχει μεγάλη απήχηση και θα μπορούσε να βοηθήσει τη Μόσχα να διαμορφώσει την κοινή γνώμη ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης.

Η «οδύσσεια» του Τσαβούσογλου στον αραβικό κόσμο και στο βάθος η Λιβύη

Όσον αφορά στις διμερείς επαφές με την Αίγυπτο, το θέμα της Λιβύης βρισκόταν ψηλά στην ατζέντα των δύο μερών.

Υπενθυμίζεται ότι Άγκυρα και Κάιρο βρίσκονται σε αντιπαλότητα τα τελευταία χρόνια για τις συγκρουόμενες θέσεις τους σε μια σειρά από ζητήματα, όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα, ο πόλεμος στη Λιβύη και τα θαλάσσια σύνορα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι σχέσεις τους παραμένουν τεταμένες από το 2013, όταν ο στρατός της Αιγύπτου ανέτρεψε τον εκλεγμένο πρόεδρο και ηγετικό στέλεχος των Μουσουλμανική Αδελφότητας, Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος διατηρούσε στενές σχέσεις με την Τουρκία, σε αυτό που η Άγκυρα χαρακτηρίζει ως στρατιωτικό πραξικόπημα.

Εντούτοις, οι αλλαγές στις ισορροπίες που επέφερε η εγκαθίδρυση της υπηρεσιακής Κυβέρνησης στη Λιβύη, έκαναν το Κάιρο και την Άγκυρα να βλέπουν για διαφορετικούς λόγους με πιο θετικό μάτι μια πολιτική επίλυση της εμφύλιας σύρραξης.

Ειδικά για την Άγκυρα, θεωρείται ότι η επίλυση του λιβυκού ζητήματος θα επηρεάσει θετικά τις υπό διαμόρφωση σχέσεις της με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Πάντως, σύμφωνα με δημοσίευμα του Mada Masr, η Αίγυπτος έθεσε στην Τουρκία τρεις όρους για την εξομάλυνση των σχέσεών τους κατά τη διάρκεια των διμερών επαφών, ανάμεσα στους οποίους ήταν και το ζήτημα της Λιβύης. Συγκεκριμένα, η Αίγυπτος, σύμφωνα με το δημοσίευμα, απαίτησε εμφατικά την απομάκρυνση από τη Λιβύη των μισθοφόρων που υποστηρίζει η Τουρκία.

Στη λακωνική κοινή ανακοίνωση των Υπουργείων Εξωτερικών πάντως αναφέρθηκε ότι «οι συνομιλίες ήταν ειλικρινείς και σε βάθος. Αφορούσαν διμερή θέματα καθώς και έναν αριθμό περιφερειακών θεμάτων, ιδίως την κατάσταση στη Λιβύη, τη Συρία, το Ιράκ και την ανάγκη να επιτευχθεί ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail