Η Κίνα τα κατάφερε να φτάσει στον Άρη, καθιστάμενη μόλις η δεύτερη χώρα η οποία έχει καταφέρει να προσγειώσει όχημα στον "κόκκινο πλανήτη". Είναι μια σημαντική στιγμή - επιστημονικά, οικονομικά και πολιτικά - για μια χώρα που επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στην τεχνολογική αυτάρκεια. Η πρώτη ανάλογη προσπάθεια του Πεκίνου, με τη βοήθεια ρωσικού διαστημικού σκάφους το 2011, είχε αποτύχει. Μια δεκαετία αργότερα, έχει κάνει πολύ περισσότερα - και τα πέτυχε μόνο του.
Από: capital.gr
Της Clara Ferreira Marques
Προπαγανδιστική αξία... αλλά όχι μόνο
Η προπαγανδιστική αξία μιας προσγείωσης σε άλλον πλανήτη, καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας ετοιμάζεται να γιορτάσει τα εκατοντάχρονά του, οπωσδήποτε δεν θα πάει χαμένη για το Πεκίνο. Ωστόσο, για να αποκομίσει κανείς οφέλη από τη "μαλακή ισχύ" του διεθνώς, χρειάζεται κάτι περισσότερο από πρωτοσέλιδα.
Η έγκαιρη και πλήρης κοινή χρήση τεχνικών και επιστημονικών πληροφοριών από την κινεζική αποστολή της στον Άρη θα συμβάλει σημαντικά στην οικοδόμηση αξιοπιστίας για τη χώρα - και στην εξάλειψη ορισμένων εντάσεων γύρω από την επικάλυψη μη στρατιωτικών και στρατιωτικών χρήσεων που έχουν καταστήσει τη διακρατική συνεργασία στο Διάστημα τόσο πολωμένο ζήτημα.
Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο φαίνεται να έχει επιλέξει να μην κυκλοφορήσει ατελείς πρώιμες εικόνες από την πραγματική προσγείωση. Πιθανόν, δε, να περιμένει την ανάπτυξη του εξακύλινδρου Zhurong. Είναι επίσης ακριβώς το είδος της διαφάνειας το οποίο θα κάνει τη διαφορά και έχει αντίκτυπο. Το μάθημα από τα εμβόλια κατά της Covid-19 ήταν σαφές: το πρεστίζ και η εμπιστοσύνη έρχονται μέσα από τη διαφάνεια - και το ίδιο συμβαίνει και με την επιστημονική συνεργασία αυτού του είδους, την οποία η Κίνα και ο υπόλοιπος κόσμος χρειάζονται όσο τίποτε άλλο.
Η έγκαιρη και πλήρης κοινή χρήση τεχνικών και επιστημονικών πληροφοριών από την κινεζική αποστολή της στον Άρη θα συμβάλει σημαντικά στην οικοδόμηση αξιοπιστίας για τη χώρα - και στην εξάλειψη ορισμένων εντάσεων γύρω από την επικάλυψη μη στρατιωτικών και στρατιωτικών χρήσεων που έχουν καταστήσει τη διακρατική συνεργασία στο Διάστημα τόσο πολωμένο ζήτημα.
Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο φαίνεται να έχει επιλέξει να μην κυκλοφορήσει ατελείς πρώιμες εικόνες από την πραγματική προσγείωση. Πιθανόν, δε, να περιμένει την ανάπτυξη του εξακύλινδρου Zhurong. Είναι επίσης ακριβώς το είδος της διαφάνειας το οποίο θα κάνει τη διαφορά και έχει αντίκτυπο. Το μάθημα από τα εμβόλια κατά της Covid-19 ήταν σαφές: το πρεστίζ και η εμπιστοσύνη έρχονται μέσα από τη διαφάνεια - και το ίδιο συμβαίνει και με την επιστημονική συνεργασία αυτού του είδους, την οποία η Κίνα και ο υπόλοιπος κόσμος χρειάζονται όσο τίποτε άλλο.
Συνώθηση δυνάμεων
Μετά από μια σειρά μεγάλες εκτοξεύσεις το 2020, ο Άρης έχει καταστεί πεδίο έντονων δραστηριοτήτων. Το σκάφος Hope των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με στόχο τη μελέτη των καιρικών και κλιματικών συστημάτων, έφτασε στην τροχιά του Άρη στις αρχές Φεβρουαρίου, προσθέτοντας τη χώρα σε μια σειρά άλλων που ήδη μελετούσαν τον πλανήτη. Η Tianwen-1, αποστολή της Κίνας, ακολούθησε.
Το Rever Perseverance της NASA προσγειώθηκε στην επιφάνεια του Άρη στα μέσα Φεβρουαρίου, με το ανιχνευτικό ελικόπτερο Ingenuity. Δεν πρόκειται μόνο για φιλοδοξίες εποικισμού τύπου Elon Musk: οι επιστήμονες ελπίζουν ότι ο πλανήτης ο οποίος μοιάζει περισσότερο με τη Γη σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον στο ηλιακό μας σύστημα, μπορεί να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη του ίδιου μας του "οίκου".
Η συζήτηση περί μιας διακρατικής διαμάχης είναι παραπλανητική, ωστόσο η Κίνα, με μεγάλες φιλοδοξίες και ετήσιο προϋπολογισμό που εκτιμάται σε περίπου 9 δισεκατομμύρια δολάρια, τον δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως μετά τη NASA, αναδεικνύει σαφώς το επιστημονικό όφελος και την οικονομική αναγκαιότητα των διαστημικών ικανοτήτων. Προσγείωσε το Chang'e-4 στην ακρότατο σημείο της Σελήνης το 2019 - μια παγκόσμια πρώτη - και είδε τους πρώτους σπόρους της να "βλασταίνουν". Συμφώνησε να συνεργαστεί με τη Ρωσία για μια μόνιμη σεληνιακή βάση και, τον περασμένο μήνα, εκτόξευσε το πρώτο τμήμα της εν όψει της δημιουργίας διαστημικού σταθμού. Και τώρα, ο Άρης.
Μετά από μια σειρά μεγάλες εκτοξεύσεις το 2020, ο Άρης έχει καταστεί πεδίο έντονων δραστηριοτήτων. Το σκάφος Hope των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με στόχο τη μελέτη των καιρικών και κλιματικών συστημάτων, έφτασε στην τροχιά του Άρη στις αρχές Φεβρουαρίου, προσθέτοντας τη χώρα σε μια σειρά άλλων που ήδη μελετούσαν τον πλανήτη. Η Tianwen-1, αποστολή της Κίνας, ακολούθησε.
Το Rever Perseverance της NASA προσγειώθηκε στην επιφάνεια του Άρη στα μέσα Φεβρουαρίου, με το ανιχνευτικό ελικόπτερο Ingenuity. Δεν πρόκειται μόνο για φιλοδοξίες εποικισμού τύπου Elon Musk: οι επιστήμονες ελπίζουν ότι ο πλανήτης ο οποίος μοιάζει περισσότερο με τη Γη σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον στο ηλιακό μας σύστημα, μπορεί να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη του ίδιου μας του "οίκου".
Η συζήτηση περί μιας διακρατικής διαμάχης είναι παραπλανητική, ωστόσο η Κίνα, με μεγάλες φιλοδοξίες και ετήσιο προϋπολογισμό που εκτιμάται σε περίπου 9 δισεκατομμύρια δολάρια, τον δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως μετά τη NASA, αναδεικνύει σαφώς το επιστημονικό όφελος και την οικονομική αναγκαιότητα των διαστημικών ικανοτήτων. Προσγείωσε το Chang'e-4 στην ακρότατο σημείο της Σελήνης το 2019 - μια παγκόσμια πρώτη - και είδε τους πρώτους σπόρους της να "βλασταίνουν". Συμφώνησε να συνεργαστεί με τη Ρωσία για μια μόνιμη σεληνιακή βάση και, τον περασμένο μήνα, εκτόξευσε το πρώτο τμήμα της εν όψει της δημιουργίας διαστημικού σταθμού. Και τώρα, ο Άρης.
Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα έχει εδραιώσει την παρουσία της ως σημαντική δύναμη στον χώρο του Διαστήματος
Δεν έχουν αποδειχθεί όλα τέλεια. Η εκτόξευση του Απριλίου για τον μελλοντικό διαστημικό σταθμό δημιούργησε ανησυχία σε όλο τον κόσμο, όταν ο πύραυλος έκανε μια ανεξέλεγκτη επανεισδοχή στην ατμόσφαιρα της Γης και τελικώς έπεσε στον Ινδικό Ωκεανό.
Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια πόσο μεγάλο μέρος της τεχνολογίας είναι εθνική κινεζική, ακόμη και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ώθηση που δίνει η Κίνα προκειμένου να αποφύγει την εξάρτηση από τη δυτική τεχνολογία. Ωστόσο, η Tianwen-1 είναι έτσι κι αλλιώς μια εντυπωσιακή αποστολή, δεδομένων των τεράστιων τεχνικών προκλήσεων της προσγείωσης στον Άρη, εξηγεί η Katarina Miljkovic του Πανεπιστημίου Curtin στην Αυστραλία. Αυτό οφείλεται στην ύπαρξη ατμόσφαιρας και στην ανάγκη χρήσης αλεξίπτωτων για την επιβράδυνση της κατάβασης, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Σελήνη - για να μην αναφέρουμε το γεγονός ότι οι προσγειώσεις πρέπει να γίνονται αυτόνομα, λόγω της καθυστέρησης στην επικοινωνία με τη Γη.
Διεθνής συνεργασία ή εθνική αυτάρκεια;
Το ερώτημα, ωστόσο, δεν είναι τόσο εάν το Πεκίνο, το οποίο έχει σημειώσει τεράστια βήματα από τότε που έστειλε τον πρώτο του άνθρωπο στο διάστημα το 2003, μπορεί να πετύχει. Αναμφισβήτητα, η ιστορία δείχνει να αποφαίνεται υπέρ της Κίνας, καθώς εκεί υπάρχουν βαθιές τσέπες, σταθερή πολιτική δέσμευση και μια τεράστια εσωτερική αγορά για δορυφόρους και άλλες χρήσεις. Ήδη, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός "γερνά", ακριβώς τη στιγμή που το Πεκίνο χτίζει τη δική του εκδοχή, μετατρέποντας μελλοντικά την Κίνα πιθανότατα στη μόνη χώρα με διαρκή ανθρώπινη παρουσία σε τροχιά.
Το ερώτημα είναι εάν το Πεκίνο θα έχει τη διάθεση να μοιραστεί αυτή την επιτυχία και να ενισχύσει το "κοινό καλό" ή εάν η εσωτερική ώθηση της Κίνας για αυτονομία, η αδιαφάνεια και οι δυτικές ανησυχίες για την μεταφορά τεχνολογίας θα υπαγορεύσουν τελικά το αντίθετο. Ο David Flannery του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Κουίνσλαντ, ο οποίος συνεργάζεται με την ομάδα Mars 2020 της NASA, αναφέρει ότι η αποστολή της Κίνας αντικατοπτρίζει τους στόχους της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας. Επισημαίνει, δε, ότι κοινοποιήθηκαν πληροφορίες από την κινεζική αποστολή στη Σελήνη, οπότε υπάρχει ένα ενθαρρυντικό προηγούμενο - ωστόσο υπάρχει χώρος για περισσότερα. Αυτό είναι αλήθεια ακόμη και αν το να φτάσει στα επίπεδα αποκάλυψης της NASA - ας πούμε, εκτόξευση η οποία να μεταδίδεται ζωντανά - είναι δύσκολο στοίχημα για το Πεκίνο.
Η Κίνα μοιάζει διατεθειμένη να κάνει ορισμένα βήματα, προσφέροντας δείγματα από τη Σελήνη και δίνοντας τη δυνατότητα να πραγματοποιούνται πειράματα στο διαστημικό σταθμό της. Μπορεί όμως να προχωρήσει πολύ πιο μακριά.
Υπάρχει επίσης χώρος για τη Δύση να ενεργήσει. Οι ΗΠΑ μπορούν να παράσχουν ενθάρρυνση, επανεξετάζοντας τα αυστηρά όρια που έχουν θέσει στη διεθνή συνεργασία στο διάστημα. Η εξαίρεση της Κίνας από αυτήν δεν παρήγαγε αποτελέσματα. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούσαν στην καταπολέμηση της κατασκοπείας, ωστόσο διέρρηξαν τη λογική της πολυμέρειας, τροφοδότησαν τις φιλοδοξίες του Πεκίνου και δεν βοήθησαν την Ουάσιγκτον.
Μια τέτοια "στροφή" θα μας έδινε ακόμη περισσότερους λόγους να χαιρόμαστε για την Tianwen-1.
Το ερώτημα, ωστόσο, δεν είναι τόσο εάν το Πεκίνο, το οποίο έχει σημειώσει τεράστια βήματα από τότε που έστειλε τον πρώτο του άνθρωπο στο διάστημα το 2003, μπορεί να πετύχει. Αναμφισβήτητα, η ιστορία δείχνει να αποφαίνεται υπέρ της Κίνας, καθώς εκεί υπάρχουν βαθιές τσέπες, σταθερή πολιτική δέσμευση και μια τεράστια εσωτερική αγορά για δορυφόρους και άλλες χρήσεις. Ήδη, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός "γερνά", ακριβώς τη στιγμή που το Πεκίνο χτίζει τη δική του εκδοχή, μετατρέποντας μελλοντικά την Κίνα πιθανότατα στη μόνη χώρα με διαρκή ανθρώπινη παρουσία σε τροχιά.
Το ερώτημα είναι εάν το Πεκίνο θα έχει τη διάθεση να μοιραστεί αυτή την επιτυχία και να ενισχύσει το "κοινό καλό" ή εάν η εσωτερική ώθηση της Κίνας για αυτονομία, η αδιαφάνεια και οι δυτικές ανησυχίες για την μεταφορά τεχνολογίας θα υπαγορεύσουν τελικά το αντίθετο. Ο David Flannery του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Κουίνσλαντ, ο οποίος συνεργάζεται με την ομάδα Mars 2020 της NASA, αναφέρει ότι η αποστολή της Κίνας αντικατοπτρίζει τους στόχους της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας. Επισημαίνει, δε, ότι κοινοποιήθηκαν πληροφορίες από την κινεζική αποστολή στη Σελήνη, οπότε υπάρχει ένα ενθαρρυντικό προηγούμενο - ωστόσο υπάρχει χώρος για περισσότερα. Αυτό είναι αλήθεια ακόμη και αν το να φτάσει στα επίπεδα αποκάλυψης της NASA - ας πούμε, εκτόξευση η οποία να μεταδίδεται ζωντανά - είναι δύσκολο στοίχημα για το Πεκίνο.
Η Κίνα μοιάζει διατεθειμένη να κάνει ορισμένα βήματα, προσφέροντας δείγματα από τη Σελήνη και δίνοντας τη δυνατότητα να πραγματοποιούνται πειράματα στο διαστημικό σταθμό της. Μπορεί όμως να προχωρήσει πολύ πιο μακριά.
Υπάρχει επίσης χώρος για τη Δύση να ενεργήσει. Οι ΗΠΑ μπορούν να παράσχουν ενθάρρυνση, επανεξετάζοντας τα αυστηρά όρια που έχουν θέσει στη διεθνή συνεργασία στο διάστημα. Η εξαίρεση της Κίνας από αυτήν δεν παρήγαγε αποτελέσματα. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούσαν στην καταπολέμηση της κατασκοπείας, ωστόσο διέρρηξαν τη λογική της πολυμέρειας, τροφοδότησαν τις φιλοδοξίες του Πεκίνου και δεν βοήθησαν την Ουάσιγκτον.
Μια τέτοια "στροφή" θα μας έδινε ακόμη περισσότερους λόγους να χαιρόμαστε για την Tianwen-1.