Το Σύμφωνο για το Ευρώ+ κινεζοποιεί τους ευρωπαϊκούς μισθούς
Οδοστρωτήρας για εργασιακά και ασφαλιστικό το Ταμείο Ανάκαμψης της Γερμανικής Ευρώπης
Το Ευρωπαϊκό Υπερμνημόνιο του Ταμείου Ανάκαμψης σε δράση
Πραγματικός Γολγοθάς για εργαζόμενους και συνταξιούχους τα ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης
Συμπληρώθηκαν 11 χρόνια από το περίφημο διάγγελμα του Γιώργου Παπανδρέου από το Καστελόριζο στις 23 Απριλίου 2010 το οποίο σηματοδότησε την έναρξη της διαδικασίας ένταξης της Ελλάδας στα μνημόνια τα οποία μετέτρεψαν την Πατρίδα μας σε μια γερμανική αποικία με την τρόικα να αποφασίζει για τις τύχες του Ελληνικού λαού θέτοντας στο περιθώριο κυβέρνηση και κοινοβούλιο και υπονομεύοντας τη δημοκρατία. Αποτέλεσμα των μνημονίων και των επονείδιστων δανειακών συμβάσεων ήταν και παραμένει ο περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας, η υπονόμευση της δημοκρατίας, η συνεχής δημοσιονομική εποπτεία, η υποθήκευση της ελληνικής δημόσιας περιουσίας για 99 χρόνια, η μείωση μισθών και συντάξεων, η φτωχοποίηση του Ελληνικού λαού, η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και η καταλήστευση των ασφαλιστικών ταμείων με το PSI.
Ειδικότερα στο διάστημα Μάιος 2010 έως Αύγουστος 2018 η Ελλάδα έλαβε δάνεια συνολικού ύψους 288,7 δις ευρώ από ΔΝΤ, κράτη της ευρωζώνης, EFSF και ESM.
Ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος τον Αύγουστο του 2018 με την τυπική έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια από 329 δις ευρώ προμνημονιακά διαμορφώθηκε στα 334,9 δις ευρώ το τρίτο τρίμηνο 2018!!! (naftemporiki .gr 21/1/2019).
Ως ποσοστό του ΑΕΠ η κατάσταση χειροτέρευσε καθώς το χρέος από 127,1% του ΑΕΠ τo 2009 προ του μνημονίου (DW 27/4/2011) έφτασε στο 182,2% του ΑΕΠ κατά την τυπική έξοδο της χώρας από τα μνημόνια (naftemporiki.gr 21/1/2019).
Που πήγαν όμως τα 288,7 δις ευρώ;
Τα μνημονιακά δανειακά κεφάλαια δεν έπεσαν βέβαια στην αγορά ούτε αξιοποιήθηκαν για την ανάπτυξη της χώρας. Αντίθετα με τα δανεικά αυτά πληρώθηκαν τα παλαιότερα δανεικά και διασώθηκαν οι τράπεζες ξένες και ελληνικές. Επρόκειτο άλλωστε όπως έχουμε αποδείξει με σειρά άρθρων μας για επονείδιστο χρέος το οποίο δημιουργήθηκε για να εξοφλήσει το προμνημονιακό καραμπινάτο επονείδιστο χρέος που είχε δημιουργηθεί από τη συμπαιγνία της ντόπιας οικονομικής και πολιτικής ελίτ με τις εποπτικές αρχές της Ε.Ε. και το οικονομικό και βιομηχανικό σύμπλεγμα του ευρωπαϊκού σκληρού πυρήνα, προκειμένου να πωλούν πάσης φύσεως μηχανήματα, εμπορεύματα, υπηρεσίες και υπερτιμολογημένους στρατιωτικούς εξοπλισμούς στην Ελλάδα. Δεν πήγαν λοιπόν τα δανειακά αυτά κεφάλαια για σκοπούς υπέρ του Ελληνικού λαού και του έθνους.
Αυτό άλλωστε συνομολόγησε ο τότε Πρόεδρος του Eurogroup Ζ.Κ. Γιουνκέρ δηλώνοντας ότι παρότι γνώριζε την υπερχρέωση της Ελλάδας δεν μιλούσε καθώς «η Γαλλία και η Γερμανία κέρδιζαν τεράστια ποσά από τις εξαγωγές τους στην Ελλάδα» (Το Κέρδος 9/10/2010) και το επιβεβαίωσε ο Ομπάμα στα Απομνημονεύματά του (Τα Νέα-in.gr 16/11/2020).
Ως εκ τούτου οφείλουν οι συνεπείς Αντιμνημονιακές δυνάμεις του Πατριωτικού Δημοκρατικού Τόξου, όταν αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας, να διαγράψουν αυτό το χρέος ως επονείδιστο.
Το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο στρώνει το μνημονιακό χαλί για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης
Την προηγούμενη Τετάρτη 21 Απριλίου 2021 το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας άναψε το πράσινο φως για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Ειδικότερα στα τέλη Μαρτίου ομάδα Γερμανών πολιτών με επικεφαλής τον γνωστό οικονομολόγο και πρώην Ευρωβουλευτή Μπέρτ Λούκε είχε ασκήσει προσφυγή ζητώντας την ακύρωση του γερμανικού νόμου με τον οποίο κυρώθηκε στις 25/3/2021 από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο (Bundestag) και στις 26/3/2021 από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (Bundesrat) η Απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ της 14ης Δεκεμβρίου 2020 για τους ίδιους πόρους της ΕΕ. Μια Απόφαση χωρίς την οποία η Κομισιόν δεν μπορεί να βγει στις αγορές προκειμένου να δανειστεί τα 750 δις ευρώ δάνεια για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα αναφερόμενο στην εν λόγω Απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ «πρόκειται για τον νόμο που αυξάνει τις εγγυήσεις από τις χώρες της ΕΕ στον προϋπολογισμό της ΕΕ στο 2% του Aκαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (GNI) έως το 2058 από 1,4%. Η επικύρωση του νόμου είναι αναγκαία, επειδή η εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ θα επιτρέψει στην ΕΕ να δανείζεται με τα χαμηλότερα δυνατά επιτόκια στην αγορά» (www.naftemporiki.gr 14/4/2021).
Μάλιστα ο Μπέρτ Λούκε και οι λοιποί προσφεύγοντες, μαζί τους και το ακροδεξιό Κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, ζήτησαν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων με τα οποία να απαγορεύεται στον Πρόεδρο της Γερμανίας να προχωρήσει στην υπογραφή του νόμου που επικυρώνει την Απόφαση του Συμβουλίου για τους ίδιους πόρους της ΕΕ. Μια Απόφαση η οποία για να τεθεί σε ισχύ σε επίπεδο ΕΕ απαιτείται να έχει κυρωθεί και να επικυρωθεί και από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό στις 26/3/2021 το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας εξέδωσε προσωρινή διαταγή «βάζοντας στον πάγο το Ταμείο Ανάκαμψης» (capital.gr 26/3/2021) καθώς απαγόρευσε προσωρινά στον Σταϊνμάγιερ να υπογράψει τον γερμανικό νόμο για τη Συμφωνία για τους ίδιους πόρους της ΕΕ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παγώσουν κυριολεκτικά στις Βρυξέλλες αλλά και στις πρωτεύουσες των κρατών μελών της ΕΕ καθώς έβλεπαν να δημιουργούνται νέα προβλήματα στη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και στις επικείμενες χρηματοδοτήσεις. Σε λιγότερο όμως από ένα μήνα το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας εξέδωσε την από 15/4/2021 υπ΄ αρίθμ 2 BvR 547/21 απορριπτική του απόφαση επί της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων την οποία δημοσίευσε στις 21/4/2021 ανάβοντας έτσι το πράσινο φως για το Ταμείο Ανάκαμψης (www.kathimerini.gr 22/4/2021).
Η απόφαση όμως όπως επισημαίνει το ίδιο το Δικαστήριο είναι προσωρινή και δεν προδικάζει την τελική απόφαση του Δικαστηρίου επί της κυρίας αιτήσεως αντισυνταγματικότητας. Γεγονός που σημαίνει ότι στο μέλλον το Δικαστήριο θα μπορούσε ενδεχόμενα να κηρύξει αντισυνταγματικό τον γερμανικό κυρωτικό νόμο για τους ίδιους πόρους της ΕΕ τινάζοντας το Ταμείου Ανάκαμψης κυριολεκτικά στον αέρα. Το πιο πιθανό βέβαιο είναι ότι στην επικείμενη απόφασή του το Δικαστήριο αναμένεται να θέσει σκληρούς όρους στη γερμανική κυβέρνηση και στο γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο να παρακολουθούν την λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης διατηρώντας σε τελική ανάλυση το δικαίωμα αρνησικυρίας όπως ήδη συμβαίνει με τη λειτουργία και τα δάνεια που δίνει ο ESM. Επιπλέον το Συνταγματικό δικαστήριο αναμένεται να τονίσει έντονα τον προσωρινό χαρακτήρα του Ταμείου Ανάκαμψης, διαφωνώντας με όποια ενδεχόμενη μονιμοποίησή του όπως θα ήθελαν οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Ομοίως αναμένεται να τονίσει με έμφαση τη γερμανική αντίθεση σε αμοιβαιοποίηση των ευρωπαϊκών χρεών και σε κάθε σκέψη για ευρωομόλογο. Επιπλέον στους σκληρούς γερμανικούς όρους αναμένεται να συμπεριληφθούν η τήρηση των σχετικών μνημονικών αιρεσιμοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης που δεν είναι άλλες από την τήρηση και εφαρμογή σκληρών μνημονιακών αντικοινωνικών μεταρρυθμίσεων.
Κατά την άποψή μας το γεγονός ότι το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας πάγωσε έστω και για περίπου ένα μήνα τη διαδικασία της επικύρωσης της Απόφασης του Συμβουλίου της ΕΕ για τους ίδιους πόρους της Ένωσης αρκούσε για να σταλεί το μήνυμα από το Βερολίνο προς τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου αλλά και της ανατολικής Ευρώπης ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αμοιβαιοποίηση χρεών καθώς και οποιαδήποτε μελλοντική διαγραφή των δανείων που θα λάβουν τα κράτη μέλη στα πλαίσια του Ταμείου Ανάκαμψης. Επιπλέον το μήνυμα που στάλθηκε από το Βερολίνο είναι ότι ως νέος ανθύπατος η γερμανική καγκελαρία και το γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο θα επιβλέπουν όχι μόνο την τήρηση των αντικοινωνικών μεταρρυθμίσεων αλλά και το κατά πόσο τα κονδύλια του Ταμείου θα πάνε σε επενδύσεις για τους στόχους του Ταμείου που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της Γερμανίας καθώς προβλέπονται επενδύσεις αυστηρά στην πράσινη ανάπτυξη και την ψηφιοποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών. Στόχοι που όπως ήδη αναλύσαμε σημαίνει ότι στην πράξη το μεγαλύτερο μέρος των επιχορηγήσεων θα επιστρέψει στις πλούσιες και βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες του Βορρά για αγορά νέων τεχνολογιών, λογισμικού (software), εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως ανεμογεννήτριες, ηλιακά πάνελ, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, κλπ.
Η Κομισιόν ετοιμάζεται να βγει «στη γύρα» για δανεικά
Όμως η αβεβαιότητα γύρω από την λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης συνεχίζεται καθώς υπολείπονται μέχρι στιγμής 10 ακόμη κράτη μέλη για την κύρωση της σχετικής Απόφασης του Συμβουλίου για τους ίδιους πόρους της ΕΕ. Σ΄ αυτές συμπεριλαμβάνεται η Ολλανδία αλλά και η Πολωνία η οποία έχει ανοικτούς λογαριασμούς με τις Βρυξέλλες.
Παρά ταύτα η Κομισιόν ήδη ανακοίνωσε ότι έχει ολοκληρώσει τις σχετικές προετοιμασίες για έξοδο στις αγορές προκειμένου να ξεκινήσει το δανειοδοτικό της πρόγραμμα. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η Κομισιόν θα αναζητά κάθε χρόνο δανειοδότηση 150 δις ευρώ αρχής γενομένης από το 2021 (www.naftemporiki.gr 14/4/2021). Στόχος της να δανειστεί μέχρι το 2026 το ποσό των 800 δις ευρώ σε τρέχουσες τιμές καθώς το ποσό των 750 δις ευρώ που αποφασίστηκε για τη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης είναι σε τιμές 2018, όπερ σημαίνει ότι στην πράξη η Κομισιόν θα προικοδοτήσει το Next Generation EU με δανεικά ύψους 800 δις ευρώ. Από τα 750 δις ευρώ σε τιμές 2018, όπως έχουμε επισημάνει 672,5 δις ευρώ σε τιμές 2018 θα πάνε στο Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RFF) και τα υπόλοιπα σε άλλες δράσεις του Next Generation EU. Επίσης από το ποσό των 672,5 δις ευρώ του RFF 360 δις ευρώ θα δοθούν ως δάνεια στα κράτη μέλη και 312,5 δις ευρώ ως επιχορηγήσεις.
Για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου τα ποσά μόνο των επιχορηγήσεων είναι 69,5 δις ευρώ για την Ισπανία, 68,9 δις ευρώ για την Ιταλία, 17,8 δις ευρώ για την Ελλάδα και 13,9 δις ευρώ για την Πορτογαλία.
Σκληροί μνημονιακοί όροι και αιρεσιμότητες
Όμως παρά τους πανηγυρισμούς το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνοδεύεται με φόρους, λιτότητα, βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή και πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
Και αυτό γιατί το νέο ευρωπαϊκό πακέτο του Ταμείου Ανάκαμψης σύμφωνα με τον Κανονισμό 2021/241 συνδέθηκε με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις άσκησης πολιτικής καθώς και με πλήρη συμμόρφωση στις επιταγές του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου το οποίο προβλέπει επιβολή δομικών μεταρρυθμίσεων, απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, ευελιξία στην αγορά εργασίας, εκ περιτροπής και μερική απασχόληση, άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, «υγιή δημόσια οικονομικά», μείωση κόκκινων δανείων, μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, καθώς και άλλα συνοδευτικά μέτρα τα οποία σε μεγάλο βαθμό ο Ελληνικός λαός τα βίωσε κατά τα πέτρινα μνημονιακά χρόνια. Επίσης σύμφωνα με τον εν λόγω Κανονισμό τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να σεβαστούν και τους κανόνες της Συνθήκης της ΕΕ για τα υπερβολικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος και για τον λόγο αυτόν θα συντάσσονται από τις Βρυξέλλες σύμφωνα με σχετική Ανακοίνωση της Κομισιόν και οι σχετικές εκθέσεις αρχής γενομένης από την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ισπανία. Έτσι παρά την προσωρινή χαλάρωση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας για τα ελλείμματα η Κομισιόν επισημαίνει ότι σε μεσοπρόθεσμη βάση θα πρέπει να τηρηθούν οι κανόνες για τα υπερβολικά ελλείμματα και τα χρέη και τα κράτη οφείλουν στο τέλος του οικείου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής να έχουν διασφαλίσει υγιή δημόσια οικονομικά γεγονός που ενόψει της επικείμενης βαθιάς ύφεσης σημαίνει ότι τα κράτη της ΕΕ θα υποχρεωθούν να λάβουν μέτρα λιτότητας και βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής προκειμένου μεσοπρόθεσμα να μην έχουν υπερβολικά ελλείμματα και χρέη.
Απορρύθμιση αγοράς εργασίας και Σύμφωνο για το Ευρώ+
Η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η παράνομη μετανάστευση αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη μείωση των μισθών που τόσο πολύ επιθυμούν οι ευρωπαϊκοί πολυεθνικοί όμιλοι προκειμένου να μπορέσουν να αυξήσουν τα υπερκέρδη τους και να ανταγωνιστούν την Κίνα και την Ινδία. Έτσι η κινεζοποίηση των ευρωπαϊκών μισθών αποτελεί την τελευταία δεκαπενταετία τη βασική επιδίωξη των Βρυξελλών που έχουν αναλάβει εργολαβικά τη δουλειά για λογαριασμό της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Καθώς λοιπόν εντεινόταν ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για την κατάκτηση νέων αγορών, η πολιτική ηγεσία της ευρωζώνης υπό την καθοδήγηση της Άγκελα Μέρκελ αποφάσισε να προχωρήσει στην κινεζοποίηση της ευρωζώνης μέσα από την υιοθέτηση ενός Ευρωπαϊκού Μνημονίου. Αυτό σήμαινε μείωση των μισθών και των συντάξεων, περιορισμό του σκληρού πυρήνα του κοινωνικού κράτους σε όλη την ευρωζώνη και κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων. Με τον τρόπο αυτόν η Άγκελα Μέρκελ εκτιμούσε ότι η ευρωζώνη θα μπορούσε να μειώσει το κόστος εργασίας και να πετύχει μια συνακόλουθη μείωση της τελικής τιμής του προϊόντος το οποίο παράγεται στην Ευρώπη προκειμένου να αντιμετωπιστεί με επιτυχία ο ανταγωνισμός από τις αναδυόμενες δυνάμεις της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής (Κίνα. Ινδία, Βραζιλία).
Το συνολικό πακέτο έλαβε τον τίτλο «Σύμφωνο για το ευρώ+» και έγινε δεκτό μετά βαΐων και κλάδων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου 2011.
Στο Σύμφωνο για το Ευρώ+ συμμετείχαν εκτός από τις χώρες της ευρωζώνης και η Βουλγαρία, η Δανία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Ρουμανία.
Σύμφωνα με τη ρητορική της ευρωζώνης το Σύμφωνο για το Ευρώ+ έχει ως στόχο την ενίσχυση του οικονομικού πυλώνα της νομισματικής ένωσης, τη βελτίωση της ποιότητας όσον αφορά το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών στη ζώνη του ευρώ και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, ώστε να επιτευχθεί υψηλότερος βαθμός σύγκλισης.
Κινεζοποίηση των ευρωπαϊκών μισθών
Βασικό εργαλείο για την επιτυχή λειτουργία του Συμφώνου για το Ευρώ+ αποτελεί η «ενιαία αγορά». Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε ότι τα «συμμετέχοντα κράτη μέλη δεσμεύονται πλήρως για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, η οποία θα συμβάλει καίρια στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ. Η σχετική διαδικασία θα είναι απόλυτα σύμφωνη με τη Συνθήκη. Το σύμφωνο θα σέβεται πλήρως την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς».
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας θα στηριχθεί αποκλειστικά στη βίαιη μείωση των μισθών στην ευρωζώνη.
Για το λόγο αυτόν δημιουργήθηκε ένα ασφυκτικό πλαίσιο ελέγχου της εξέλιξης των μισθών οι οποίοι θα πρέπει να προσαρμόζονται κάθε φορά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Έτσι για «την αξιολόγηση του κατά πόσον η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα, θα παρακολουθείται το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (ΚΕΑΜΠ) επί ορισμένο χρονικό διάστημα, συγκρινόμενο με τις εξελίξεις σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ και στους κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους».
Αυτό σημαίνει ουσιαστικά διασύνδεση του ύψους των μισθών της ευρωζώνης με τους αντίστοιχους μισθούς που ισχύουν στην Κίνα, τη Βραζιλία και την Ινδία.
Άλλωστε όπως καθορίζει ρητά το Σύμφωνο για το Ευρώ+ «μεγάλες και διαρκείς αυξήσεις μπορούν να οδηγήσουν στη διάβρωση της ανταγωνιστικότητας, ιδίως εάν συνδυάζονται με αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών και συρρίκνωση του μεριδίου στην αγορά όσον αφορά τις εξαγωγές».
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό σε κάθε χώρα θα ελέγχεται το ΚΕΑΜΠ όχι μόνο για το σύνολο της οικονομίας αλλά και «για κάθε μείζονα κλάδο (μεταποίηση, υπηρεσίες, καθώς και κλάδοι διεθνώς εμπορεύσιμων και μη αγαθών)». Μάλιστα εκεί που οι μισθοί παρουσιάζονται υψηλοί σε σχέση με το ΚΕΑΜΠ θα λαμβάνονται μέτρα για τη μείωσή τους.
Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι «η εξέλιξη του κόστους συμβαδίζει με την παραγωγικότητα», θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την «επανεξέταση του τρόπου καθορισμού μισθών και ημερομισθίων και, εφόσον απαιτείται, του βαθμού συγκέντρωσης της διαπραγματευτικής διαδικασίας και των μηχανισμών τιμαριθμοποίησης». Με άλλα λόγια κατάργηση των ΣΣΕ και της ΑΤΑ που ισχύει σε ορισμένα κράτη μέλη της ευρωζώνης.
Ταυτόχρονα το Σύμφωνο για το Ευρώ+ προωθεί μειώσεις των μισθών στο δημόσιο τομέα. Η σχετική διατύπωση επιχειρήθηκε να γίνει με κομψό τρόπο και είχε ως εξής: «μέριμνα ώστε οι μισθολογικές συμφωνίες στον δημόσιο τομέα να στηρίζουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται στον ιδιωτικό τομέα ως προς την ανταγωνιστικότητα (λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής ψυχολογικής επίδρασης των μισθών του δημόσιου τομέα)».
Το Σύμφωνο για το Ευρώ+ προβλέπει επίσης άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, μειώσεις στις συντάξεις, στις παροχές υγειονομικής περίθαλψης και στις κοινωνικές παροχές και νέο σκληρό ασφαλιστικό.
Η ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ευρωζώνης δεν μπορεί βεβαίως να στηριχθεί στη μείωση των μισθών και στην κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους. Πρόκειται για μια αδιέξοδη επιλογή αφού η ευρωζώνη δεν μπορεί να μειώσει το επίπεδο των μισθών στα αντίστοιχα επίπεδα των χωρών της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής προκειμένου να τις ανταγωνιστεί. Αντίθετα η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωζώνης πρέπει να στηριχθεί στην ποιότητα των προϊόντων, στην καινοτομία, στο σχεδιασμό, στην ενσωμάτωση τεχνολογίας, στην παραγωγή προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον και στην ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης. Τη γραμμή αυτή του Σύμφωνου για το Ευρώ+ αξιοποιούν πλέον οι Βρυξέλλες με αφορμή και την πανδημία.
Ο Αντικοινωνικός Αρμαγεδδώνας του Ταμείου Ανάκαμψης
Καθώς λοιπόν πλησιάζει η 30η Απριλίου 2021, ημερομηνία ορόσημο κατά την οποία σύμφωνα με τον Κανονισμό του Ταμείου Ανάκαμψης τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλλουν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας προκειμένου να μπορέσουν να πάρουν τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου, στις πρωτεύουσες των κρατών μελών της ΕΕ επικρατεί αναβρασμός. Έτσι τα κράτη μέλη ετοιμάζουν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στα οποία εκτός από τους τομείς των επενδύσεων που προτείνουν οφείλουν να συμπεριλάβουν και τις απαραίτητες αντικοινωνικές μεταρρυθμίσεις.
Και αυτές δεν είναι άλλες από τη διάλυση του κοινωνικού κράτους, την μείωση μισθών και συντάξεων μέσω της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και της αναδιάρθρωσης του ασφαλιστικού.
Έτσι σε όλη τη Γερμανική Ευρώπη αναμένεται να εφαρμοστεί το υπερμνημόνιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ιδιαίτερα στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου οι αλλαγές που προγραμματίζονται θα είναι σαρωτικές.
Το υπερμνημόνιο του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα ξεκίνησε
Όπως έχουμε ήδη αναλύσει σε σχέση με την Πατρίδα μας οι αντικοινωνικές αλλαγές του υπερμνημονίου του Ταμείου Ανάκαμψης συμπεριλαμβάνουν σειρά μέτρων τα οποία επικεντρώνονται με ιδιαίτερη έμφαση τόσο στο νέο νομοσχέδιο για την απορρύθμιση των εργασιακών και την κατάργηση του οκταώρου όσο και στη διάλυση του ασφαλιστικού.
Ειδικότερα ο οδοστρωτήρας του Ταμείου Ανάκαμψης συμπυκνώνεται στις αποφάσεις του Eurogroup της Καθαράς Δευτέρας 15 Μαρτίου 2021 για Ασφαλιστικό, εργασιακά, πλειστηριασμούς και ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα. Αυτό προκύπτει μετά την έγκριση από τους υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης της 9ης Έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας για την Ελλάδας την οποία εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 24/2/2021 (COM(2021) 97final) (ec.europa.eu 24/2/2021). Η εν λόγω Έκθεση συντάχθηκε σύμφωνα με τον Κανονισμό 472/2013 και ελέγχει την τήρηση και εφαρμογή εκ μέρους της Ελλάδας των όρων που επέβαλε το Eurogroup της 22ας Ιουνίου 2018.
1.Σε σχέση με τα δημοσιονομικά η παραπάνω Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας στη σελίδα 16 αφού επισημαίνει με νόημα τη δέσμευση για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμη βάση στη συνέχεια αναφέρεται στο δημοσιονομικό έλλειμμα του 2021 που εκτιμάται από τον προϋπολογισμό σε 3,9% του ΑΕΠ έναντι 3,4% του ΑΕΠ που είναι η εκτίμηση της Επιτροπής. Η επισήμανση της δέσμευσης πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμη βάση σε συνδυασμό και με την παραπάνω απόφαση του Eurogroup της Καθαράς Δευτέρας προμηνύει μετά τη λήξη της πανδημίας σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία και μέτρα λιτότητας.
Άλλωστε οι υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης και προκειμένου να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία για το τι θα συμβεί μετά τη λήξη της πανδημίας, στο σημείο 7 της Δήλωσης του Eurogroup επισήμαναν με νόημα ότι «άπαξ και δρομολογηθεί σταθερά η ανάκαμψη, τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα αυξημένα επίπεδα δημόσιου χρέους εφαρμόζοντας βιώσιμες μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές στρατηγικές, με έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων οικονομικών…..».
Με αλλά λόγια δηλαδή επιστροφή στη λιτότητα και στη βίαιη δημοσιονομική πειθαρχία.
Και όλα αυτά ενώ το ΑΕΠ της χώρας από 183,6 δις ευρώ το 2019 έπεσε στα 168,5 δις ευρώ το 2020 (Εφημερίς Δημοπρασιών 6-7/3/2021, σελ. 1).
Καθώς δε το δημόσιο χρέος της χώρας στα τέλη του 2020 έφτασε στα 374 δις ευρώ (http://www.pdma.gr/ 10/3/2021) είναι προφανές ότι το άγρυπνο μάτι των δανειστών θα συνεχίσει να θέτει στο μικροσκόπιο τις δαπάνες του Ελληνικού δημοσίου. Πολύ δε περισσότερο καθώς η Κριστίν Λαγκάρντ αρνείται κάθε συζήτηση για διαγραφή εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας των δημοσίων χρεών που δημιουργήθηκαν λόγω πανδημίας (capital.gr 7/2/2021) απορρίπτοντας την έκκληση 100 οικονομολόγων που μετ΄ επιτάσεως ζητούν τη διαγραφή δημοσίων χρεών που διακρατά η ΕΚΤ (naftemporiki.gr 5/2/2021).
2.Στην ίδια Έκθεση η Κομισιόν ζητά μερική επαναφορά των πλειστηριασμών (new money 24/2/2021) καλώντας την κυβέρνηση να μην παρατείνει το γενικό πάγωμα των πλειστηριασμών μετά τις 15 Μαρτίου 2021 (protothema 24/2/2021).
3.Στη σελ. 9 της παραπάνω Έκθεσής της η Κομισιόν επισημαίνει καθυστερήσεις «στον εκσυγχρονισμό του Εργατικού Κώδικα» και παρατηρεί στη σελ. 37 ότι το Μάρτιο 2021 θα κατατεθεί σχετική νομοθεσία η οποία θα ψηφιστεί τον Απρίλιο 2021. Για τον λόγο λοιπόν αυτόν στο πεδίο των εργασιακών η κυβέρνηση προχωρά στην κατάθεση νομοσχεδίου για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας ξηλώνοντας ουσιαστικά το οκτάωρο, αυξάνοντας το ανώτατο ετήσιο όριο υπερωριών στις 120 ώρες, επιβάλλοντας ηλεκτρονική ψηφοφορία για απεργίες κλπ (www.sofokleousin.gr 16/3/2021). Νομοσχέδιο που έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και αναμένονται κινητοποιήσεις μετά το Πάσχα.
4.Σε σχέση με το ασφαλιστικό όπως έχουμε ήδη αναλύσει το Υπουργείο Εργασίας έδωσε ήδη το εναρκτήριο λάκτισμα για σκληρές αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση (real.gr 11/3/2021) αναφερόμενο στην «Υψηλή συνταξιοδοτική δαπάνη» και στις «Υψηλές μεταβιβάσεις από τον προϋπολογισμό» για να συμπληρώσει ότι στη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση των επικουρικών συντάξεων μεταξύ άλλων «αντί οι εισφορές των νέων να χρησιμοποιούνται για την πληρωμή της επικουρικής σύνταξης των σημερινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται» (Ανακοίνωση Τύπου Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων https://www.taxheaven.gr 11/3/2021).
Επίσης εκτός από τις αλλαγές που έρχονται στην επικουρική ασφάλιση αναμένεται άμεσα η ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της υπ΄ αρίθμ. 2020/1512 Απόφασης του Συμβουλίου ΕΕ για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ενώ δεν αποκλείεται το παζλ των αλλαγών να συμπληρωθεί και με μείωση κατά 20% των κύριων και επικουρικών συντάξεων κατ΄ εντολήν των Βρυξελλών προκειμένου να εγκριθεί το ελληνικό εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και η συνακόλουθη αποδέσμευση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
5.Στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων πέραν των άλλων ετοιμάζεται επέλαση στη δημόσια ακίνητη περιουσία και ήδη σύμφωνα με τη σελ. 39 της Έκθεσης αναμένονται εξελίξεις στον τομέα αυτό στα τέλη Μαρτίου 2021.
Ο Ντράγκι επιβάλει σκληρό μνημόνιο στην Ιταλία
Όπως προκύπτει από τη σελίδα 29 του ιταλικού εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σχεδιάζεται η κατάργηση των ευνοϊκών συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων που εγκαινιάστηκαν το 2019 (huffingtonpost.it 23/4/2021). Έτσι στο τέλος του έτους καταργείται το ισχύον δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 62 έτη με 38 χρόνια ασφάλισης το επονομαζόμενο και Quota 100 (la Republicca 23/4/2021). To ισχύον σύστημα θα αντικατασταθεί με σκληρότερα μέτρα από το σύστημα Quota 102 που θα καθιερώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 64 και κατ΄ άλλους στα 64,3 έτη με 38 χρόνια ασφάλισης, ενώ θα συνεχίσει να ισχύει και ο γενικός κανόνας συνταξιοδότησης στα 67 έτη με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης τα 20 έτη. Και έπεται συνέχεια καθώς ο υφυπουργός Οικονομίας Claudio Durigon της Λέγκας του Σαλβίνι δήλωσε ότι λόγω πανδημίας για τη χορήγηση συντάξεων πρέπει να καθιερωθούν πλέον 41 έτη ασφάλισης (la Republicca 23/4/2021) και να θεσμοθετηθούν επιπλέον ρήτρες ευελιξίας στο όλο συνταξιοδοτικό σύστημα.Έτσι ο πολύς Σαλβίνι προτιμά παρά τα παχιά δήθεν αντισυστημικά λόγια να είναι στο παιχνίδι όταν η Ιταλία θα ενθυλακώνει τα 191,5 δις ευρώ των ευρωπαϊκών κονδυλίων στα οποία θα προστεθούν και άλλα 30 δις ευρώ του εθνικού συμπληρωματικού ταμείου, ήτοι εν συνόλω 221,5 δις ευρώ (la Republicca 23/4/2021) «παρά να είναι στην απ΄ έξω».
Πάντως τα συνδικάτα εκφράζουν τις ενστάσεις τους σε σχέση με το ιταλικό εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας καθώς ο Ντράγκι σε πρώτη φάση αρνήθηκε να τους δώσει αντίγραφο του σχεδίου αυτού, ενώ κανόνισε και συνάντηση με τα συνδικάτα μετά την πρωτομαγιά δηλαδή αφού θα έχει ήδη στείλει στις Βρυξέλλες το σχέδιο (pmi.it/economia 21/4/2021) δημιουργώντας έτσι τετελεσμένα. Τα συνδικάτα ζητούν πάντως μετ΄ επιτάσεως να λάβουν μέρος στο σχεδιασμό του εθνικού σχεδίου το οποίο θα πρέπει σύμφωνα με τα συνδικάτα να επικεντρώνεται στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για τους νέους, τις γυναίκες καθώς και για τη νότια Ιταλία.
Σκληρά αντεργατικά μέτρα στην Ισπανία από την κυβέρνηση Σοσιαλιστών-Podemos
Στο ίδιο μήκος και η κυβέρνηση συνεργασίας Σοσιαλιστών- Podemos στην Ισπανία καθώς προετοιμάζει εκτεταμένες παρεμβάσεις στα εργασιακά και στο ασφαλιστικό. Βλέποντας το που πηγαίνει πλέον το ζήτημα ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και επικεφαλής των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας «την έκανε με ελαφρά πηδηματάκια» από την κυβέρνηση και επιχειρεί πλέον να εκλεγεί κυβερνήτης της Περιφέρειας της Μαδρίτης.
Οι πιέσεις των Βρυξελλών στην Ισπανική κυβέρνηση για σκληρές αντεργατικές μεταρρυθμίσεις είναι πλέον ασφυκτικές με αποτέλεσμα να καθυστερεί η τελική υποβολή του ισπανικού εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Μάλιστα εντείνονται οι διαπραγματεύσεις Μαδρίτης-Βρυξελλών με επισκέψεις της δεύτερης αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Nadia Calviño και της τρίτης αντιπροέδρου Yolanda Díaz, στις Βρυξέλλες για διαβουλεύσεις με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις (www.lavanguardia.com 23/4/2021).
Μάλιστα η Yolanda Díaz, σε δηλώσεις της παραδέχθηκε ότι έθεσε υπόψη του Ντομπρόφσκις όλο το πακέτο των μεταρρυθμίσεων στα εργασιακά και υπήρξε και σχετική συμφωνία, γεγονός προφανώς όχι ιδιαίτερα ευχάριστο για τους Ισπανούς εργαζόμενους. Και για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις η Díaz, διάνθησε τις δηλώσεις της με διάφορες αοριστίες για τα περίφημα ευρωπαϊκά κοινωνικά δικαιώματα (www.ibercampus.es 23/4/2021).
Από την άλλη πλευρά στη συνάντηση της Nadia Calviño με τον Ντομπρόφκις εξετάστηκε το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που επίκεινται στο ασφαλιστικό στην Ισπανία (www.lavanguardia.com 23/4/2021) όπου αναμένονται επίσης νέες επώδυνες μεταρρυθμίσεις. Κάτι ήξερε λοιπόν ο Ιγκλέσιας που κούνησε μαντίλι στους συντρόφους του.
Έτσι η ισπανική ηγεσία παραδέχεται πλέον επί της ουσίας ότι επίκεινται σκληρά μέτρα στο πεδίο των εργασιακών και του συνταξιοδοτικού πλην όμως παίζει ιταλικό κατενάτσιο λίγο πριν να σαλπίσει ισπανική υποχώρηση στα τέλη Απριλίου.
Άλλωστε είναι πολλά τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ισπανία καθώς επιχορηγήσεις και δάνεια θα φτάσουν συνολικά 140 δις ευρώ.
Πρωταθλητισμός από Πορτογαλία
H Πορτογαλία από την πλευρά της κατάφερε τελικά να είναι η πρώτη από τις 27 χώρες μέλη της Ένωσης που κατάθεσε στις Βρυξέλλες το εθνικό της σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (www.rtp.pt. 22/4/2021). Μάλιστα το πανηγύρισε λες και είχε κατακτήσει το nations league με τυμπανοκρουσίες της αριστερής κυβέρνησης της Λισσαβώνας (www.noticiasaominuto.com/economia 22/4/2021) και υπό την έντονη κριτική της δεξιάς αντιπολίτευσης η οποία θεώρησε ότι η κυβέρνηση έριξε πάνω από το 60% των κονδυλίων στις δημόσιες επενδύσεις και άφησε μόλις το 30% των κονδυλίων για τον ιδιωτικό τομέα (noticiasaominuto-com 21/4/2021). Έτσι η Cecília Meireles του CDS-PP δήλωσε ότι έπρεπε να διατεθούν περισσότερα κονδύλια στον ιδιωτικό τομέα της Πορτογαλίας που όπως παρατήρησε δημιουργεί και το 80% της απασχόλησης, με τον Bruno Dias του Πορτογαλικού ΚΚ να ανταπαντά ότι οι πολυεθνικοί όμιλοι απαιτούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια προκειμένου αφού τα ενθυλακώσουν στη συνέχεια να τα διανείμουν σε μερίσματα. Πάντως σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις στο πεδίο των εργασιακών και του συνταξιοδοτικού από τις μέχρι σήμερα δηλώσεις δεν φαίνεται να υπάρχει απόκλιση κυβέρνησης και δεξιάς αντιπολίτευσης. Στο εθνικό της σχέδιο η Πορτογαλία προτείνει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που καλύπτουν όλο το ποσό των επιχορηγήσεων που ανέρχονται σε 13.944 εκατ. ευρώ, ενώ επιφυλάσσεται στο μέλλον να ζητήσει και τα 2,3 δις ευρώ που αφορούν στα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης (noticiasaominuto-com 21/4/2021).
Πάντως η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν έχασε την ευκαιρία να ευχαριστήσει την Πορτογαλία για την κατάθεση του εθνικού της σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας επιβεβαιώνοντας τον «πρωταθλητισμό» της Λισσαβώνας επισημαίνοντας: «Χαιρετίζω το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Πορτογαλίας, το πρώτο που υποβλήθηκε επίσημα στην Επιτροπή. Η υποβολή σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης στη διαδικασία υλοποίησης του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Επιτροπή προσβλέπει στην αξιολόγηση του πορτογαλικού σχεδίου, το οποίο εστιάζει στην ανθεκτικότητα, στην κλιματική και ψηφιακή μετάβαση και περιλαμβάνει έργα σε όλους σχεδόν τους εμβληματικούς ευρωπαϊκούς τομείς» (ec.europa.eu/commission 22/4/2021).