Τον τελευταίο καιρό υπάρχει πληθώρα άρθρων στον ειδικό αλλά και στον λοιπό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, καθώς και στα περισσότερα μέσα ενημέρωσης (εθνικής ή τοπικής εμβέλειας), και στα οποία υπάρχει πληθώρα αναλύσεων σχετικά με τη διαδικασία εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία –αν και υπάρχουν αρκετές ενστάσεις– ήταν και επιβεβλημένη, αλλά και κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Από: defence-point.gr
Γράφει ο Σώζων Λεβεντόπουλος
Το γεγονός όμως της επάνδρωσης όλων αυτών των μέσων – αλήθεια, υπάρχει όρος στις αγορές για το μέγιστο δυνατό αυτοματισμό στα νέα οπλικά συστήματα, όπως για παράδειγμα η διαφορά στις απαιτήσεις επάνδρωσης μεταξύ του PzH2000GR και των Μ109Α2/3/5 – αλλά και της γενικότερης γήρανσης και μείωσης του ελληνικού πληθυσμού, είτε αναφέρεται εξαιρετικά επιδερμικά, είτε δεν αναφέρεται καθόλου.
Η πραγματικότητα όμως είναι εδώ και είναι αμείλικτη, απειλώντας την ίδια την υπόσταση του ελληνικού έθνους και της κρατικής οντότητας. Αν λέγαμε ότι η Ελλάδα σε μερικά χρόνια κινδυνεύει να γίνει “χώρα ολίγων γερόντων”, δεν θα κάναμε και μεγάλο λάθος.
Γράφει ο Σώζων Λεβεντόπουλος
Το γεγονός όμως της επάνδρωσης όλων αυτών των μέσων – αλήθεια, υπάρχει όρος στις αγορές για το μέγιστο δυνατό αυτοματισμό στα νέα οπλικά συστήματα, όπως για παράδειγμα η διαφορά στις απαιτήσεις επάνδρωσης μεταξύ του PzH2000GR και των Μ109Α2/3/5 – αλλά και της γενικότερης γήρανσης και μείωσης του ελληνικού πληθυσμού, είτε αναφέρεται εξαιρετικά επιδερμικά, είτε δεν αναφέρεται καθόλου.
Η πραγματικότητα όμως είναι εδώ και είναι αμείλικτη, απειλώντας την ίδια την υπόσταση του ελληνικού έθνους και της κρατικής οντότητας. Αν λέγαμε ότι η Ελλάδα σε μερικά χρόνια κινδυνεύει να γίνει “χώρα ολίγων γερόντων”, δεν θα κάναμε και μεγάλο λάθος.
Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία (η πηγή εδώ), ο πληθυσμός της Ελλάδας, όχι μόνο μειώνεται σε απόλυτους αριθμούς, αλλά ο δείκτης γήρανσης, δηλαδή ο “αναλογών αριθμός ατόμων άνω των 65 ετών ως προς 100 άτομα ηλικίας 0-14 ετών”, ένας κρίσιμος παράγοντας για την ευρωστία της χώρας, συνεχώς αυξάνεται. Αυτή τη στιγμή (2021) τουλάχιστον ένας στους πέντε, είναι άνω των 65 ετών.
Το συγκεκριμένο γεγονός, έχει τεράστιες και δυνητικά καταστροφικές προεκτάσεις, καθώς δημιουργεί θέματα τόσο σε ζητήματα περίθαλψης, συντάξεων, παραγωγικότητας, κλπ.
Το συγκεκριμένο γεγονός, έχει τεράστιες και δυνητικά καταστροφικές προεκτάσεις, καθώς δημιουργεί θέματα τόσο σε ζητήματα περίθαλψης, συντάξεων, παραγωγικότητας, κλπ.
Τα πράγματα ενδεχομένως να μην ήταν τόσο επικίνδυνα, αν ο πληθυσμός της Τουρκίας – η οποία έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους την πρόθεσή της να συρρικνώσει σημαντικά την Ελλάδα – όχι μόνο δεν περιορίζεται, αλλά εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα σχεδόν 100 εκατομμύρια πληθυσμού σε μερικά χρόνια, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα, την αντίστοιχη χρονική περίοδο, θα προσπαθεί να φτάσει τα 10 εκατομμύρια!
Ακόμα και σήμερα, η αναλογία είναι 1 προς 8 εις βάρος της Ελλάδας, ενώ η Τουρκία απολαμβάνει και το πλεονέκτημα του πιο νεανικού πληθυσμού. Το γεγονός λοιπόν αυτό έχει σημαντικές και δραματικές άμεσες προεκτάσεις στην άμυνα της χώρας.
Είναι γεγονός ότι οι περισσότερες μονάδες στην Τουρκία έχουν επάνδρωση ίση ή και μεγαλύτερη του 100%. Αυτό σημαίνει ότι δεν βασίζονται σε καμία μορφής επιστράτευση για να ξεκινήσουν επιχειρήσεις, σε αντίθεση με τις ελληνικές.
Σίγουρα, η Τουρκία δεν μπορεί να κινητοποιήσει και τα 80 εκατομμύρια σε κάποια δυνητική πολεμική επιχείρηση, μπορεί όμως – και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο – να προβεί σε οποιαδήποτε πολεμική επιχείρηση επιθυμεί, χωρίς να βασίζεται στην πρόσκληση εφέδρων, οι οποίοι και επιπρόσθετη εκπαίδευση απαιτούν, αλλά και χρειάζεται χρονικό διάστημα για τη μετάπτωσή τους σε “στρατιωτική λειτουργία” (συμπεριλαμβανομένου και του ψυχολογικού παράγοντα).
Το ανωτέρω, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει παραχωρήσει, λόγω και του αμυντικού δόγματος που εφαρμόζει, την επιλογή του τόπου και του χρόνου εκδήλωσης μιας επίθεσης στην απέναντι πλευρά, θα πρέπει να λαμβάνονται εξαιρετικά σοβαρά.
Ένα άλλο γεγονός που επιβαρύνει την κατάσταση, όπως έχει αυτή δημιουργηθεί, είναι ότι ο μέση ηλικία – ειδικά στο Στρατό Ξηράς – συνεχώς αυξάνεται, με αποτέλεσμα να βλέπουμε προσωπικό με ηλικίες άνω των 40 ετών, το οποίο καλείται να εκτελέσει καθήκοντα τα οποία, από άποψης φυσικής κατάστασης τουλάχιστον, απευθύνονται σε μικρότερες ηλικίες.
Η ορθή πρακτική ορίζει πως σε μικρότερες ηλικίες ένας στρατιωτικός θα εμπλακεί με ενέργειες που απαιτούν περισσότερους “μύες” από “μυαλό”, και όσο ο στρατιωτικός κτίζει εμπειρία και γνώσεις, οι ενέργειες που καλείται να αντιμετωπίσει αντιστρέφονται.
Επιπρόσθετα, η μη δημιουργία εναλλακτικών (π.χ. αμυντική βιομηχανία), ή η κατάλληλη σχετική προετοιμασία (μέσω εκπαιδεύσεων, κλπ.) , σε συνδυασμό με την οικονομική στενότητα και ελλείψεων στην προσφορά εργασίας, οδηγεί τους στρατιωτικούς στην επιλογή (και απαίτηση) παραμονής όσο το δυνατόν περισσότερο στο στράτευμα. Αυτή η επιλογή, η οποία φυσικά δεν είναι κατακριτέα, οδηγεί μαθηματικά σε ένα στράτευμα που θα του λείπει η ζωτικότητα και η ενεργητικότητα.
Μια άλλη παράμετρος που επίσης δεν αναφέρεται συχνά, είναι ότι χώρες με νεανικό πληθυσμό έχουν την πολυτέλεια επιλογής εκείνου του προσωπικού το οποίο μπορεί και θέλει να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες της στρατιωτικής ζωής. Η δεξαμενή δηλαδή από όπου οι Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να αντλήσουν ανθρώπινο δυναμικό είναι πολλή μεγαλύτερη στην περίπτωση της Τουρκίας, από ότι είναι στην περίπτωση της Ελλάδας.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι, ακόμα και στη σύγχρονη εποχή, ο ρόλος του πεζού στρατιώτη είναι κρίσιμος για την κατοχή και διατήρηση του εδάφους. Όλα τα υπόλοιπα είναι υποστηρικτικά σε αυτήν την απλή αποστολή, η οποία θα πρέπει να είναι και η κεντρική.
Η άρνηση θαλάσσιας πρόσβασης, η αεροπορική υπεροχή και κυριαρχία, η κυριαρχία σε μια μονομαχία πυροβολικού, όλα είναι προσανατολισμένα στην υποστήριξη αυτών που μάχονται στην πρώτη γραμμή, μέσα στη λάσπη, στο θόρυβο από τις εκρήξεις, στην ψυχολογική κόπωση, στην εξάντληση, και στο αίμα.
Είναι σαφές ότι η γήρανση του πληθυσμού θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά, τόσο σε γενικότερο πλαίσιο, όσο και ειδικότερα για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Μια χώρα, απλά για να διατηρήσει τον πληθυσμό της σταθερό, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 2,1 γεννήσεις.
Αυτό το νούμερο στην χώρα μας έχει πέσει προ πολλού κάτω από το 2, αλλά και η ηλικία που επιλέγουν οι περισσότεροι να γίνουν γονείς όλο και αυξάνεται, καθώς παράγοντες όπως η οικονομική κατάσταση, οι σπουδές, η επαγγελματική αποκατάσταση επιδρούν αρνητικά στην σχετική απόφαση.
Επιπρόσθετα, οι Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να στραφούν σε δραστικές λύσεις, τόσο από οργανωτική άποψη (ενδεικτικά μπορεί να εξεταστεί ο τρόπος που το Ισραήλ αντιμετωπίζει το θέμα), όσο και στην επιλογή οπλικών συστημάτων, τα οποία θα πρέπει είτε να είναι μη επανδρωμένα, είτε να απαιτούν όσο το δυνατόν λιγότερη επάνδρωση (μεγαλύτερος αυτοματισμός). Δραστικές κινήσεις θα πρέπει επίσης να γίνουν στην περίπτωση της εφεδρείας, η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί πολλαπλώς.
Το 1453, λίγο πριν την Άλωση, η Κωνσταντινούπολη ήταν απλώς σκιά του εαυτού της, όπου μεγάλες οικιστικές εκτάσεις εντός των τειχών είχαν μετατραπεί σε αγροκτήματα και καλλιέργειες! Είναι γεγονός ότι παρόλο που η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης κράτησε αρκετές ημέρες, δεν υπήρξε κάποια αναφορά για σημαντικές ελλείψεις σε τρόφιμα ή νερό.
Η κατάληψή της δεν ήταν γεγονός μόνο του ανώτερου οπλισμού (βομβάρδες) που έφεραν οι Οθωμανοί μπροστά στα τείχη της, αλλά και της συντριπτικής υπεροχής σε στρατεύματα, ηλικιακά νεότερα από αυτά που υπερασπίζονταν την Πόλη. Είναι ενδεικτικό ότι το σώμα ιππικού των Βυζαντινών απαρτιζόταν από μεγάλους σε ηλικία ιππείς, των οποίων τα λευκά μακριά μαλλιά, τρόμαζαν τους Οθωμανούς, καθώς τους θεωρούσαν φαντάσματα.
Ακόμα και σήμερα, η αναλογία είναι 1 προς 8 εις βάρος της Ελλάδας, ενώ η Τουρκία απολαμβάνει και το πλεονέκτημα του πιο νεανικού πληθυσμού. Το γεγονός λοιπόν αυτό έχει σημαντικές και δραματικές άμεσες προεκτάσεις στην άμυνα της χώρας.
Είναι γεγονός ότι οι περισσότερες μονάδες στην Τουρκία έχουν επάνδρωση ίση ή και μεγαλύτερη του 100%. Αυτό σημαίνει ότι δεν βασίζονται σε καμία μορφής επιστράτευση για να ξεκινήσουν επιχειρήσεις, σε αντίθεση με τις ελληνικές.
Σίγουρα, η Τουρκία δεν μπορεί να κινητοποιήσει και τα 80 εκατομμύρια σε κάποια δυνητική πολεμική επιχείρηση, μπορεί όμως – και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο – να προβεί σε οποιαδήποτε πολεμική επιχείρηση επιθυμεί, χωρίς να βασίζεται στην πρόσκληση εφέδρων, οι οποίοι και επιπρόσθετη εκπαίδευση απαιτούν, αλλά και χρειάζεται χρονικό διάστημα για τη μετάπτωσή τους σε “στρατιωτική λειτουργία” (συμπεριλαμβανομένου και του ψυχολογικού παράγοντα).
Το ανωτέρω, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει παραχωρήσει, λόγω και του αμυντικού δόγματος που εφαρμόζει, την επιλογή του τόπου και του χρόνου εκδήλωσης μιας επίθεσης στην απέναντι πλευρά, θα πρέπει να λαμβάνονται εξαιρετικά σοβαρά.
Ένα άλλο γεγονός που επιβαρύνει την κατάσταση, όπως έχει αυτή δημιουργηθεί, είναι ότι ο μέση ηλικία – ειδικά στο Στρατό Ξηράς – συνεχώς αυξάνεται, με αποτέλεσμα να βλέπουμε προσωπικό με ηλικίες άνω των 40 ετών, το οποίο καλείται να εκτελέσει καθήκοντα τα οποία, από άποψης φυσικής κατάστασης τουλάχιστον, απευθύνονται σε μικρότερες ηλικίες.
Η ορθή πρακτική ορίζει πως σε μικρότερες ηλικίες ένας στρατιωτικός θα εμπλακεί με ενέργειες που απαιτούν περισσότερους “μύες” από “μυαλό”, και όσο ο στρατιωτικός κτίζει εμπειρία και γνώσεις, οι ενέργειες που καλείται να αντιμετωπίσει αντιστρέφονται.
Επιπρόσθετα, η μη δημιουργία εναλλακτικών (π.χ. αμυντική βιομηχανία), ή η κατάλληλη σχετική προετοιμασία (μέσω εκπαιδεύσεων, κλπ.) , σε συνδυασμό με την οικονομική στενότητα και ελλείψεων στην προσφορά εργασίας, οδηγεί τους στρατιωτικούς στην επιλογή (και απαίτηση) παραμονής όσο το δυνατόν περισσότερο στο στράτευμα. Αυτή η επιλογή, η οποία φυσικά δεν είναι κατακριτέα, οδηγεί μαθηματικά σε ένα στράτευμα που θα του λείπει η ζωτικότητα και η ενεργητικότητα.
Μια άλλη παράμετρος που επίσης δεν αναφέρεται συχνά, είναι ότι χώρες με νεανικό πληθυσμό έχουν την πολυτέλεια επιλογής εκείνου του προσωπικού το οποίο μπορεί και θέλει να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες της στρατιωτικής ζωής. Η δεξαμενή δηλαδή από όπου οι Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να αντλήσουν ανθρώπινο δυναμικό είναι πολλή μεγαλύτερη στην περίπτωση της Τουρκίας, από ότι είναι στην περίπτωση της Ελλάδας.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι, ακόμα και στη σύγχρονη εποχή, ο ρόλος του πεζού στρατιώτη είναι κρίσιμος για την κατοχή και διατήρηση του εδάφους. Όλα τα υπόλοιπα είναι υποστηρικτικά σε αυτήν την απλή αποστολή, η οποία θα πρέπει να είναι και η κεντρική.
Η άρνηση θαλάσσιας πρόσβασης, η αεροπορική υπεροχή και κυριαρχία, η κυριαρχία σε μια μονομαχία πυροβολικού, όλα είναι προσανατολισμένα στην υποστήριξη αυτών που μάχονται στην πρώτη γραμμή, μέσα στη λάσπη, στο θόρυβο από τις εκρήξεις, στην ψυχολογική κόπωση, στην εξάντληση, και στο αίμα.
Είναι σαφές ότι η γήρανση του πληθυσμού θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά, τόσο σε γενικότερο πλαίσιο, όσο και ειδικότερα για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Μια χώρα, απλά για να διατηρήσει τον πληθυσμό της σταθερό, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 2,1 γεννήσεις.
Αυτό το νούμερο στην χώρα μας έχει πέσει προ πολλού κάτω από το 2, αλλά και η ηλικία που επιλέγουν οι περισσότεροι να γίνουν γονείς όλο και αυξάνεται, καθώς παράγοντες όπως η οικονομική κατάσταση, οι σπουδές, η επαγγελματική αποκατάσταση επιδρούν αρνητικά στην σχετική απόφαση.
Επιπρόσθετα, οι Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να στραφούν σε δραστικές λύσεις, τόσο από οργανωτική άποψη (ενδεικτικά μπορεί να εξεταστεί ο τρόπος που το Ισραήλ αντιμετωπίζει το θέμα), όσο και στην επιλογή οπλικών συστημάτων, τα οποία θα πρέπει είτε να είναι μη επανδρωμένα, είτε να απαιτούν όσο το δυνατόν λιγότερη επάνδρωση (μεγαλύτερος αυτοματισμός). Δραστικές κινήσεις θα πρέπει επίσης να γίνουν στην περίπτωση της εφεδρείας, η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί πολλαπλώς.
Το 1453, λίγο πριν την Άλωση, η Κωνσταντινούπολη ήταν απλώς σκιά του εαυτού της, όπου μεγάλες οικιστικές εκτάσεις εντός των τειχών είχαν μετατραπεί σε αγροκτήματα και καλλιέργειες! Είναι γεγονός ότι παρόλο που η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης κράτησε αρκετές ημέρες, δεν υπήρξε κάποια αναφορά για σημαντικές ελλείψεις σε τρόφιμα ή νερό.
Η κατάληψή της δεν ήταν γεγονός μόνο του ανώτερου οπλισμού (βομβάρδες) που έφεραν οι Οθωμανοί μπροστά στα τείχη της, αλλά και της συντριπτικής υπεροχής σε στρατεύματα, ηλικιακά νεότερα από αυτά που υπερασπίζονταν την Πόλη. Είναι ενδεικτικό ότι το σώμα ιππικού των Βυζαντινών απαρτιζόταν από μεγάλους σε ηλικία ιππείς, των οποίων τα λευκά μακριά μαλλιά, τρόμαζαν τους Οθωμανούς, καθώς τους θεωρούσαν φαντάσματα.