Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Επικαιρότητα
Με τον πληθωρισμό στη χώρα να επιταχύνεται για 5ο συνεχή μήνα, ιδιαίτερα όσον αφορά τις τιμές των τροφίμων (γράφημα), με τα Σούπερ Μάρκετ να τοποθετούν αντικλεπτικό ακόμη και στα παιδικά γάλατα, με την τιμή του πετρελαίου να αυξάνεται με αποτέλεσμα την επιδείνωση του, καθώς επίσης με τις εκροές ξένων κεφαλαίων να κλιμακώνονται, ήταν αναμενόμενη η αύξηση των επιτοκίων εκ μέρους της κεντρικής της τράπεζας – όπου όμως κανένας δεν περίμενε την άνοδο ύψους 200 μονάδων βάσης, από το 17% στο 19%.
Εξέλιξη πληθωρισμού στα τρόφιμα
Ειδικά αφού η λίρα έχει ανατιμηθεί σε σχέση με το Νοέμβριο απέναντι στο δολάριο, από σχεδόν 1:8,50 που εάν παρέμενε θα ήταν θανατηφόρο για τις τράπεζες, καθώς επίσης για πολλές υπερχρεωμένες σε δολάρια επιχειρήσεις, στο 1:7,20.
Εξέλιξη της ισοτιμίας της λίρας ως προς το δολάριο
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας βέβαια γνώριζε πως ήταν αντιμέτωπος με το γνωστό «εμπρός γκρεμός και πίσω ρέμα» – με την έννοια πως εάν δεν αύξανε τα επιτόκια δεν θα μπορούσε να συγκρατήσει τον πληθωρισμό, ενώ εάν τα αύξανε θα προκαλούσε ύφεση. Έχοντας δε απέναντι του έναν δικτάτορα που δεν θέλει ούτε πληθωρισμό, ούτε ύφεση, αλλά την αποφυγή και των δύο με έναν μαγικό τρόπο που δεν υπάρχει, ήταν δεδομένη η αντικατάσταση του – ενώ είναι ο τρίτος κατά σειρά που απολύθηκε μέσα σε λιγότερα από δύο χρόνια.
Ο πρώην υπουργός οικονομικών λοιπόν της χώρας που διορίσθηκε επικεφαλής της κεντρικής της τράπεζας το Νοέμβριο του 2020, απολύθηκε τα μεσάνυχτα προς το Σάββατο – έχοντας αντικατασταθεί από έναν καθηγητή οικονομικών που πιστεύει (α) πως η κεντρική τράπεζα δεν πρέπει να επιμείνει στην πολιτική των υψηλών επιτοκίων, (β) ότι πολλές χώρες με εγχώρια ή με εισαγόμενα προβλήματα έχουν αρνητικά πραγματικά (=εάν αφαιρεθεί ο πληθωρισμός) επιτόκια όπως η Τουρκία, οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς επίσης (γ) πως οι αυξήσεις των επιτοκίων τροφοδοτούν έμμεσα τον πληθωρισμό, όπως πιστεύει ο δικτάτορας ενάντια σε κάθε οικονομική λογική.
Ακόμη χειρότερα, ο νέος κεντρικός τραπεζίτης είναι υπέρμαχος της πολιτικής των αποθεματικών που εφαρμόσθηκε από το 2018 έως το 2020 – όπου η Τουρκία άρχισε να ξοδεύει τα συναλλαγματικά της αποθέματα, για να στηρίξει τη λίρα σε περιόδους αστάθειας. Όπως έχει ισχυρισθεί, η χρησιμοποίηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της κεντρικής τράπεζας βοήθησε στον περιορισμό του πληθωρισμού, των επιτοκίων και της ισοτιμίας του νομίσματος.
Εν τούτοις, δεν υπάρχει τίποτα πιο σίγουρο από το ότι, ο υπερβολικός πληθωρισμός που καταστρέφει ένα νόμισμα και την οικονομία του, ελέγχεται μόνο με την αύξηση των επιτοκίων – κάτι που έχει διαπιστωθεί ακόμη και στις Η.Π.Α. τη δεκαετία του 1980, υπό την ηγεσία του P. Volcker στη Fed. Επομένως, δεν πρόκειται για ένα αμφιλεγόμενο θέμα που θα πίστευε ή δεν θα πίστευε κανείς – αλλά για μία ξεκάθαρη πραγματικότητα.
Συνεχίζοντας, με δεδομένες τις αντιλήψεις του νέου κεντρικού τραπεζίτη που είναι απόλυτα συμβατές με αυτές του δικτάτορα, είναι πολύ πιθανή η αντιστροφή της αύξησης των επιτοκίων – η οποία θα προκαλούσε πανικό στη χώρα, αυξάνοντας τα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της λόγω των μαζικών εκροών ξένων κεφαλαίων, πιέζοντας την ισοτιμία της λίρας και εκτοξεύοντας τον πληθωρισμό στα ύψη.
Η χώρα θα χάσει έτσι το τελευταίο ίχνος της αξιοπιστίας της και η οικονομία της θα κινδυνεύσει με την πλήρη κατάρρευση της – γεγονότα που συνήθως οδηγούν σε κοινωνικές αναταραχές και σε εμφυλίους πολέμους, με οδυνηρά επακόλουθα για τους Πολίτες. Υπενθυμίζουμε εδώ πως η Τουρκία είχε παραπλανήσει στα τέλη του 2020 τους ξένους επενδυτές, υποσχόμενη πως θα επιστρέψει στην οικονομική ορθοδοξία – με αποτέλεσμα τότε να επενδύσουν χρήματα που θα κινδυνεύσουν πια να χάσουν, αφού ο δικτάτορας τους τράβηξε ξαφνικά το χαλί κάτω από τα πόδια.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, είναι φανερό πως οι ξένοι κερδοσκόποι θα αυξήσουν το «σορτάρισμα» στην τουρκική λίρα, αναμένοντας την αντιστροφή της αύξησης των επιτοκίων – τη μείωση τους δηλαδή. Επομένως τις προσδοκίες τους να κερδίσουν τεράστια ποσά, τοποθετούμενοι στην πτώση της ισοτιμίας της – οπότε θα επιταχύνουν τις εξελίξεις.
Στα πλαίσια αυτά, το γεωπολιτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, ως μία περιοχή σταθερότητας – ελπίζοντας να το εκμεταλλευθεί κατάλληλα η κυβέρνηση, η οποία όμως, με την πολιτική των αλλεπάλληλων και απρογραμμάτιστων κλειδωμάτων που καταστρέφουν τόσο την υγεία, όσο και την οικονομία, των θηριωδών ελλειμμάτων που προκαλούν και του συνεχιζόμενου δανεισμού, οδηγεί ξανά τη χώρα μας στο χάος.
Αρκεί να σημειώσουμε εδώ πως όσον αφορά την υγεία, το 2020 είχαμε τελικά 12.000 νεκρούς περισσότερους από άλλες χρονιές, εκ των οποίων οι 5.000 περίπου από τον Covid και οι 7.000 από άλλες ασθένειες – επειδή λόγω των προβλημάτων του συστήματος υγείας που έχουν προκληθεί από τα μνημόνια, οι ασθενείς δεν μπορούσαν να νοσηλευθούν στα νοσοκομεία.