Η εγκατάλειψη – προδοσία για άλλους – της Κύπρου συντελέστηκε, χωρίς αμφιβολία, στις κρίσιμες μέρες μεταξύ της 15ης και 20ης Ιουλίου 1974. Τις ημέρες αυτές από τη μια ο Μακάριος ζητούσε τη συνδρομή των «εγγυητριών δυνάμεων» και από την άλλη κάποιοι στην Αθήνα επιχειρήσουν να διασκεδάσουν την αίσθηση περί επικείμενης τουρκικής εισβολής στη μεγαλόνησο, με κάθε, διαθέσιμο, τρόπο. Η Ελλάδα έπρεπε με κάθε τρόπο να «πειστεί» ότι δεν μπορεί να πολεμήσει τους Τούρκους στην Κύπρο. Αυτό υποστηρίχθηκε ουσιαστικά τόσο από την χουντική στρατιωτική ηγεσία που διαχειρίστηκε το γεγονός, όσο και από την πολιτική ηγεσία που ανέλαβε την αρχή κατόπιν.
Από: history-point.gr
Απάντηση δίνει το υπερασπιστικό υπόμνημα του γνωστού δικηγόρου Αθηνών κ. Γεωργίου Αλφαντάκη το οποίο αναφέρει τα εξής:
«Ενώπιον πάσης αρμοδίας Αρχής:
Εξώδικος Αναγγελία αξιοποίνων πράξεων του κ. Γεωργίου Αλφαντάκη, Δικηγόρου Αθηνών, υπερασπιστού κατηγορούμενων αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων συνεπεία των τελευταίων καταμηνύσεων και διώξεων αυτών, συμφώνως το άρθρο 40 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Προς τον Αξιότιμο κ. Προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Αθηνών.
Κατ’ εντολή πελατών μου, ανωτέρων και ανωτάτων αξιωματικών, κατηγορουμένων και συκοφαντούμενων εσχάτως εν χορώ, εκ διαφόρων κατευθύνσεων και συνεπεία της αδυναμίας αυτών όπως προβώ σε νέες δημοσίας δηλώσεις, σας αναγγέλλω τα κάτωθι:
1) Εις προγενεστέρας δηλώσεις μου, δημοσιευθείσας μόνον από μίαν πρωινή εφημερίδα των Αθηνών «Ελεύθερος Κόσμος» της 27/10 που αφορούν το Κυπριακό θέμα εζήτησα από την Κυβέρνηση να πει την αλήθεια στον Ελληνικό λαό για την κυπριακή τραγωδία. Εζήτησα επίσης να απομακρύνει πάραυτα τους εν ενεργεία εισέτι ανωτάτους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίοι κατά το δεκαήμερο από 15 έως 23 Ιουλίου 1974 επρόδωσαν την Κύπρο, κατά την έννοια του άρθρου 26 εδάφιο β’ του στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, γινόμενοι περαιτέρω υπαίτιοι, ως κατωτέρω θέλει καταδεχθεί και άλλων στρατιωτικών αδικημάτων.
2) Παρήλθε έκτοτε εν δεκαήμερο και ουδέν ηκούσθη σε απάντηση των δηλώσεων αυτών, τόσον από επισήμου κυβερνητικής πλευράς όσον και από πλευράς των ευκρινώς διαφαινομένων τότε ως καταγγελλομένων. Επιθυμούν καταδήλως την συσκότιση περί το Κυπριακό και την παραπλάνηση του Ελληνικού Λαού.
3) Υπεσχέθην τότε, ότι θα επανέλθω με πλήρως αποκαλυπτικά στοιχεία εάν δεν ετύγχανον προσοχής. Εδέχθην ανωνύμους απειλάς και πιέσεις να απόσχω πάσης περαιτέρω συνεχείας. Μου δημιούργησαν την συναίσθηση κινδύνου, και δια αυτό θεωρώ πλέον ιερά μου υποχρέωση να αποκαλύψω τα όσα δύνανται αυτήν την στιγμήν να λεχθούν. Και ειδικότερα :
4) Μετά την ενέργεια κατά του Μακαρίου, ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος, προειδοποιήθηκε και ενημερώθηκε αρκούντως δια την επικειμένη τουρκική εισβολή και δη:
α) Διά επανειλημμένων αποκαλυπτικών σημάτων, του βοηθού Στρατιωτικού ακολούθου της Ελληνικής Πρεσβείας του Λονδίνου (από 15 έως 19 Ιουλίου) Ταγματάρχου κ. Αθανασίου Περδίκη.
β) Υπό του Έλληνα Ταξιάρχου κ. Σωτηριάδου, υπηρετούντος εις το Αρχηγείο του ΝΑΤΟ Σμύρνης, όστις ενημερώθηκε υπό του Αμερικανού Στρατηγού – Διοικητού των Δυνάμεων ΝΑΤΟ Νοτίου Ευρώπης, περί της πραγματοποιήσεως τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, εντός 48 ωρών, με την εντολή όπως ενημερώσει τον Έλληνα Αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο Ταξίαρχος κ. Σωτηριάδης, έσπευσε στην Ελλάδα και ενημέρωσε την 18.7.74 τον κ. Μπονάνο.
γ) Υπό Του ΓΕΕΦ Κύπρου, όπερ από του παρελθόντος έτους είχε ενημερωθεί λεπτομερειακώς από Βρετανό ανώτατον αξιωματικό περί του Τουρκικού σχεδίου εισβολής, όπερ και πράγματι εφαρμόστηκε υπό των εισβολέων τελικώς.
δ) Υπό την Ναυτική Διοίκηση Κύπρου από της 10ης νυκτερινής της 19ης Ιουλίου ’74 ήτις δια του Διοικητού αυτής Αντιπλοιάρχου κ. Γ. Παπαγιάννη, ειδοποίησε τον κ. Μπονάνο περί κατευθύνσεως της τουρκικής αρμάδας προς τας ακτές της Κερύνειας.
ε) Από το ΓΕΕΦ και την Ναυτική Διοίκηση Κύπρου τις πρώτες πρωινές ώρας της 20.7.1974 με την πολεμική κραυγή “ευρίσκονται εις απόσταση 20 μιλίων, πλησιάζουν 15… 10… 5… μίλια…”
5) Παρά ταύτα το Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων, αγνόησε την προειδοποίηση και δεν ενίσχυσε την Κυπριακή Εθνοφρουρά κατά το πενθήμερο 15 έως 20 Ιουλίου και δέχτηκε την αντικατάσταση 700 εμπείρων ανδρών της ΕΛΔΥΚ την 18 έως 19 Ιουλίου 1974 υπό απείρων κληρωτών αγνοούντων και τις τοπικές Κυπριακές συνθήκες.
6) Οι Αρχηγοί Ενόπλων Δυνάμεων και Αρχηγείου Στρατού Μπονάνος και Γαλατσάνος όταν πέραν των άνω προενημερώσεων ειδοποιήθηκαν την πρωία της 20.7.1974 παρά του ΓΕΕΦ ότι ρίπτονται Τούρκοι αλεξιπτωτιστές και ενώ προηγουμένως η τουρκική αεροπορία είχε βομβαρδίσει αγρίως το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ δεν διέταξαν τις Ελληνικές Κυπριακές δυνάμεις να αρχίσουν το πυρ. Δεν διέταξαν πυρ, μέχρι της 08.50 πρωινής της 20.7.1974. Την 8.50 ως άνω πρωινή, ο μόνος αφιχθείς εις την αίθουσα επιχειρήσεων του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων Αντισυνταγματάρχης κ. Λούκουτος προσωπικώς είπε τηλεφωνικώς εις τον Διοικητή του ΓΕΕΦ Ταξίαρχο Γεωργίτσην «κτυπάτε διό όλων των μέσων». Έτσι κατόρθωσαν να προγεφυρωθούν ένιοι μονάδες των ρηθέντων Τούρκων αλεξιπτωτιστών.
7) Επίσης ιδία πρωτοβουλία των Ελληνοκυπριακών μονάδων Κυρηνείας επλήγη το πρώτον κύμα της τουρκικής αποβάσεως, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να έχουν 2.000 – 3.000 νεκρούς και τραυματίας.
8) Η Κυβέρνηση και η Επανάσταση (σ.ε. χούντα Ιωάννιδη) της 25.11.1973 απεφάσισαν και διέταξαν Γενική Επιστράτευση την 20.7.1974, ήτις ήρξατο εφαρμοζομένη από της 9ης πρωινής ώρας. Αυτή απαιτούσαν οι περιστάσεις και τα στρατιωτικά δεδομένα. Ο στρατηγός Μπονάνος μετά των επιτελών του, την 11ην πρωινή της αυτής ημέρας(20.7.1974) ανακάλεσε την γενική επιστράτευση, για άλλους λόγους.
9) Την 21.7.1974 ημέρα Κυριακή, συνήλθε υπό την Προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Γκιζίκη το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Χώρας. Η Ηγεσία του Έθνους κατά τις στιγμές εκείνες. Συμμετέσχον οι κ.κ. Γκιζίκης, Ανδρουτσόπουλος, Μπονάνος, Γαλατσάνος, Αραπάκης, Παπανικολάου και ο Ταξίαρχος τότε κ. Δημήτριος Ιωαννίδης.
Ενημερώθηκαν:
α) Υπό του Α/ΓΕΝ, Αντιναυάρχου κ. Αραπάκη ειπόντες: “Ευρίσκομαι προ των ακτών της Κερύνειας με δύο υποβρύχια (Γερμανικά) εξοπλισμένα δια 14 τορπιλών έκαστον. Έχω τα 11 τουρκικά πλοία της αποβάσεως εις τα περισκόπια και τα σκόπευτρα. Λογικώς και μαθηματικώς δεν δύναται να εκφύγει ουδέν τουρκικό πλοίο. (Κυβερνήτες των υποβρυχίων ήταν γνωστοί πλωτάρχες του πολεμικού ναυτικού.) Έχω λάβει πρόνοια και δια τον υπόλοιπο τουρκικό στόλο».
β) Υπό του Αρχηγού Αεροπορίας κ. Παπανικολάου ειπόντος: «Τα Phantom ευρίσκονται εις την Κρήτη και φέρουν βόμβας – πυραύλους εκ των οποίων δεν δύναται να γλυτώσουν τα τουρκικά πλοία».
Δύο λεπτομέρειες: Ο Τούρκοι δεν είχαν μέσα ανασχέσεως ούτε των δύο υποβρυχίων ούτε των Ελληνικών Phantom διότι:
αα) Τα εν λόγω υποβρύχια πλέοντα εις βάθος 200 μέτρων και με 21 – 22 κόμβους ωριαίως υπό την επιφάνεια της θαλάσσης – κοινό μυστικόν – δεν δύνανται να επισημανθούν υπό των τουρκικών αντιτορπιλικών – καταστροφέων. Διότι τα ηχοληπτικά όργανα αυτών μετά την ταχύτητα των 18 μιλίων δεν λειτουργούσαν.
ββ) Οι Τούρκοι στερούνταν Phantom και ουδέν έτερον μέσο ανασχέσεως των Ελληνικών Phantom διέθεταν.
γγ) Υπό του Αρχηγού Στρατού κ. Γαλατσάνου ειπόντος: «εις τον Έβρο είμεθα έτοιμοι δια βολές πυροβολικού. Η άμυνα αυτού είναι πλήρως και μαθηματικώς εξασφαλισμένη. Οι Τούρκοι δεν δύνανται να περάσουν».
10) Απόφαση και διαταγή της Ηγεσίας του Έθνους (Γκιζίκη): «κ. Αραπάκη την πρωία της Δευτέρας 22.7.1974 ότε θέλει αρχίσει η κυρία απόβαση των Τούρκων, βυθίσατε τα προ του λιμένος Κερύνειας ευρισκόμενα εις συγκέντρωση, τουρκικά αποβατικά και λοιπά σκάφη του εχθρού. Κύριε Παπανικολάου κατά την αυτήν ώρα αποστείλατε έξι (6) Phantom από Κρήτη εις Κυρήνεια (διάρκεια πτήσεως Κρήτη – Κύπρος 9′) και πλήξατε τα τουρκικά σκάφη. Κύριε Γαλατσάνε αρχίσατε βολές πυροβολικού στον Έβρον για αντιπερισπασμό. Όχι άλλη επιθετική ενέργεια κατά του τουρκικού εδάφους. Κύριε Μπονάνε εποπτεύσατε την εκτέλεση των διαταγών».
11) Μετά ταύτα λύθηκε η συνεδρίαση του Έθνους χωρίς καμία διαταγή να αλλάξει.
12)Την πρωία της Δευτέρας 22.7.1974:
α) Ο κ. Αραπάκης διέταξε προσωπικά τα δύο υποβρύχια να επιστρέψουν εκ Κύπρου καταλειπόντα τον εχθρό ελεύθερον και ανενόχλητο να πραγματοποιήσει την στρατιωτικά αστεία απόβασή του.
β) Ο κ. Παπανικολάου σταμάτησε τα 6 Phantom εις την Κρήτη, με αποτέλεσμα οι Ελληνοκυπριακαί δυνάμεις να σφυροκοπούνται ανελέητα υπό της απαιδεύτου τουρκικής αεροπορίας και λοιπά λέγων απευθυνόμενος και προς κατωτέρους, αξιωματικούς «πώς να στείλω Phantom, οι Βούλγαροι είναι έτοιμοι να μας επιτεθούν, έχουν συγκεντρωθεί εις τα σύνορα, θα πάθουμε συμφορά». Ενώ τούτο ήτο απολύτως ανακριβές.
γ) Ο κ. Γαλατσάνος δεν επέτρεψε τις βολές πυροβολικού.
δ) Ο κ. Μπονάνος συνετόνισε τας ενεργείας των τριών Αρχηγών των Επιτελείων του δια να προληφθεί η πλήρης και δια ελληνικών θυσιών καταστροφή των τουρκικών δυνάμεων εισβολής.
Μερικές λεπτομέρειες:
α) Ο Ελληνικός στρατός ουδέποτε ήταν καλύτερον οπλισμένος μέχρι της 20.7.1974.
β) Πολεμοφόδια και υλικά υπήρχαν άφθονα παρά τις επείγουσες από εχθρικές για τη χώρα αντίθετες πληροφορίες.
γ) Οι Τούρκοι είχαν αεροναυμαχήσει μεταξύ τους και είχαν: 1) Καταβυθίσει ένα αντιτορπιλικό, 2) είχαν αχρηστεύσει έτερα δύο, 3) είχαν τα πληττόμενα αντιτορπιλικά καταρρίψει δύο δικά τους αεροσκάφη και 4) το ελληνικό πυροβολικό – όχι επάκτιο – είχε αχρηστεύσει έτερα δύο τουρκικά αντιτορπιλικά στην Κυρήνεια.
δ) Ο Αμερικανός Υφυπουργός κ. Σίσκο, τον οποίον αρνούνταν να δεχθούν πλέον – 20.7.74 και εντεύθεν – ο κ.κ. Γκιζίκης και Ανδρουτσόπουλος, ως επιτηρητή των Τουρκοαμερικανών συναντάτο την 21.7.74 μετά την ως άνω σύσκεψη της Ηγεσίας του Έθνους, τουλάχιστον με τους κ. Μπονάνο και Αραπάκη. Στο γραφείον του κ. Μπονάνου – άγνωστο ποίος τον πήγε – ακούστηκε να λέει: «σταματήστε τον στόλο και την αεροπορία σας και σας και υπόσχομαι να υποχρεώσουμε τους Τούρκους να επιστρέψουν στην Τουρκία».
15) Ο Αντιστράτηγος κ. Λάμπρος Σταθόπουλος, Διοικητής της Κ.Υ.Π. τότε, ανέφερε εις την ηγεσία, ότι είχε την πληροφορία ότι υπήρχε συγκέντρωση βουλγαρικού στρατού εις τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα και αεροσκαφών τύπου MiG. Οι επιτελείς του στρατηγού κ. Γαλατσάνου υποψιασθέντος δολία προέλευση της πληροφορίας ρώτησαν σχετικώς τα αρμόδια κλιμάκια της ΚΥΠ τα οποία την διέψευδαν. Επικοινώνησαν με τα 2α γραφεία των ταγμάτων της Ελληνοβουλγαρικής μεθορίου και ταύτα όχι μόνον διέψευσαν την πληροφορία του κ. Σταθοπούλου, αλλά είπαν ότι οι Βούλγαροι είχαν αραιώσει εσχάτως τις μεθοριακές φρουράς. Ο κ. Σταθόπουλος την πληροφορία είχε από αγγλο-αμερικανικές πηγές.
16) Ο Αντιστράτηγος κ. Αγαμέμνων Γκράτσιος Διοικητής ΑΣΔΕΝ τότε συνέδραμε με τους κ.κ. Σταθόπουλον και Παπανικολάου στο θέμα των Βουλγάρων, λέγων ενώπιον αξιωματικών κατά την 21ην, 22αν Ιουλίου: «Οι Βούλγαροι θα μας πάρουν την Θεσσαλονίκη. Ο στρατός μας δεν αντέχει. Οι επίστρατοι είναι διαλυμένοι και δεν έχουν ηθικό». Ότε και ηρωτήθη από Ταγματαρχών του Γεν. Επιτελείου πώς δύναται να λέγη τοιαύτας ανακριβείας όταν έχει και ο ίδιος επιστράτους εις την ΑΣΔΕΝ ενώ πάντα ταύτα ήσαν ανακριβή. (…) (…) Θα αναμείνω, ελπίζω όχι πάλιν επί ματαίω και εκ νέου κυβερνητική ενέργεια δια την επιβεβαίωση των ανωτέρω, δια την απόδοση του δικαίου και εξύψωση των Ενόπλων Δυνάμεων της Πατρίδος…”.
Η Κύπρος προδόθηκε και διχοτομήθηκε γιατί απλά οι Έλληνες δικτάτορες, οι στρατιωτικοί ταγοί, αλλά και οι κατόπιν πολιτικοί ταγοί δεν ήθελαν να πολεμήσουν για αυτή. Όλα τα άλλα είναι προφάσεις εν αμαρτίες και τίποτα άλλο.