...υπονομεύεται από την εσωτερική ενδοτική κατολίσθηση
dimitrisvetsikas1969 / Pixabay
Οι τελευταίες απαξιωτικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν για την Ελλάδα και την Κύπρο, οι δηλώσεις προηγουμένως του Τούρκου υπουργού Αμύνης Ακάρ και του Τούρκου Αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι, κατά την επίσκεψη του στην κατεχόμενη Κύπρο, δίνουν μια εικόνα του πως αντιλαμβάνεται η Τουρκική πλευρά τις εν εξελίξει, υποτίθεται, διερευνητικές Ελληνο - Τουρκικές συνομιλίες και την προετοιμαζόμενη για τον Μάρτιο η Απρίλιο άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη για το Κυπριακό.
Περικλής Νεάρχου
Πρέσβυς ε.τ.
Ο Τούρκος Πρόεδρος κάλεσε τον Ελληνα Πρωθυπουργό "να συνειδητοποιήσει τα όρια του", ν' αντιληφθεί δηλαδή ότι είναι πολύ μικρός για να τα βάζει με τη "μεγάλη" Τουρκία. Αναφερόμενος ειδικότερα στο Κυπριακό, δήλωσε προκλητικά ότι "σας αρέσει, δεν σας αρέσει, θα δεχθείτε δύο κράτη στην Κύπρο... Η συζήτηση για ομοσπονδία τελείωσε". Ο Ακάρ επανέλαβε τις καταγγελίες για στρατιωτικοποίηση από την Ελλάδα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι επιδίδεται σε εξοπλισμούς που στρέφονται κατά της Τουρκίας. Ο Αντιπρόεδρος Οκτάι κάλεσε τους Έλληνες της Κύπρου "να ξεχάσουν την Αμμόχωστο" και πρόσθεσε προκλητικά: "Περαστικά σας".
Η ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Κύπρου, ως απάντηση στις παραπάνω δηλώσεις, περιορίσθηκε στα γνωστά ανούσια στερεότυπα ότι η Κύπρος, παρ' όλα αυτά, είναι έτοιμη ν' ανταποκριθεί στην πρόσκληση του Γ Γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες και να συμβάλει στις προσπάθειες για την εξεύρεση "λύσεως" στο Κυπριακό. Ο ΓΓ όμως του ΟΗΕ, συμπεριφερόμενος ως ευήκοος ανταποκριτής της Βρετανικής πολιτικής, δεν θυμάται καθόλου, στη διεκπεραίωση των "κάλων του υπηρεσιών", ούτε το δεσμευτικό πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Κυπριακό ούτε την υποτιθέμενη κοινή βάση, πάνω στην οποία συγκαλείται η νέα άτυπη Πενταμερής. Δήλωσε, αντιθέτως, επανειλημμένα ότι η κάθε πλευρά μπορεί να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ότι θέλει. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι η Τουρκική πλευρά θα μπορούσε να θέσει στη Διάσκεψη την ίση κυριαρχία και τα δυο κράτη που διεκδικεί.
Το θέμα δεν είναι καθόλου αμελητέο. Ακόμα και η συζήτηση περί ίσης κυριαρχίας σε μια Πενταμερή Διάσκεψη, στην οποίαν η Κύπρος δεν αντιπροσωπεύεται ως Κυπριακή Δημοκρατία, υποσκάπτει τα ψηφίσματα 541 και 550 για το Κυπριακό του Συμβουλίου Ασφαλείας. Τα τελευταία καταδικάζουν την ανακήρυξη του ψευδοκράτους και ζητούν από όλα τα κράτη - μέλη του ΟΗΕ ούτε να αναγνωρίσουν ούτε να έχουν οποιαδήποτε σχέση με αυτό. Υποσκάπτει επίσης την ίδια την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τι θα πάει να συζητήσει στη Διάσκεψη η Ελληνική πλευρά; Την ίση κυριαρχία και τη συνομοσπονδία, που είναι το ψευδώνυμο των δυο κρατών; Την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας; Το μόνιμο επιχείρημα που επιστρατεύεται σ' αυτές τις περιπτώσεις, που μοιάζει με άλλοθι, είναι η επίδειξη καλής θελήσεως και η ανταπόκριση στις πρωτοβουλίες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ακόμη και όταν είναι πασιφανές ότι οι πραγματικοί αρχιτέκτονες των πρωτοβουλιών του είναι άλλοι, όπως στην περίπτωση του Σχεδίου Ανάν, εμνευστής και αρχιτέκτονας του οποίου ήταν ο λόρδος Χάνεϋ. Αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής ήταν να καταγράφεται, σε κάθε γύρο συνομιλιών, και μια νέα Ελληνική υποχώρηση και να δημιουργείται, σε βάρος της Ελληνικής πλευράς, ένα ολοένα αυξανόμενο αρνητικό κεκτημένο.
Η συνεχής ενδοτική διολίσθηση των Ελληνικών θέσεων, έφθασε στο σημείο να καθιστά Ελληνικές θέσεις τις Τουρκικές, τις οποίες η Τουρκική πλευρά εγκατέλειπε για να προχωρήσει σε νέες. Κλασική περίπτωση η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, την οποία προβάλλει τώρα η Ελληνική πλευρά ως δική της θέση. Η Τουρκοποίηση αυτή των Ελληνικών θέσεων δείχνει το μέγεθος των υποχωρήσεων, στις οποίες έχει προβεί η Ελληνική πλευρά, αλλά και το μέτρο της συγχύσεως, η οποία έχει εμφιλοχωρήσει στις τάξεις της, σχετικά με το πραγματικό περιεχόμενο της λεγόμενης διζωνικής ομοσπονδίας "με πολιτική ισότητα".
Η τελευταία έχει σαφώς νόημα και περιεχόμενο συνομοσπονδίας, το οποίο συγκαλύπτεται ρητορικά και παραπλανητικά ως δήθεν ομοσπονδία. Η Τουρκική πλευρά έχει γι' αυτό την ευχέρεια, ενώ προβάλλει τώρα την ίση κυριαρχία και τα δυο κράτη, να "υποχωρήσει" στη συνομοσπονδία, που είναι γι' αυτήν ακόμη πιο συμφέρουσα, γιατί θα διεσφάλιζε τον Τουρκικό γεωπολιτικό έλεγχο πάνω σε ολόκληρη την Κύπρο.
Η απόρριψη από τον Κυπριακό λαό του Σχεδίου Ανάν και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έδωσε στην Ελληνική πλευρά την ευκαιρία να απεγκλωβισθει από την ολέθρια αυτή πολιτική, επιτομή της οποίας ήταν το Σχέδιο Ανάν. Η Κύπρος, ως χώρα - μέλος πλέον της ΕΕ, μπορούσε και έπρεπε να επιμείνει απαρέγκλιτα στο Ευρωπαικο κεκτημένο, ως βάση αναφοράς για την εσωτερική συνταγματική πτυχή του Κυπριακού. Για τη διεθνή πτυχή του, ενισχυμένη από το γεγονός ότι και η κατεχόμενη Κύπρος, ως μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι Ευρωπαικό έδαφος, θα έπρεπε να εντείνει τον διπλωματικό της αγώνα κατά της Τουρκικής εισβολής και κατοχής, που είναι η ουσία του προβλήματος.
Η πολιτική των ηγεσιών των δύο κομμάτων ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, που υπερ' ίσχυσε στις εκλογές του 2008, σε βάρος του αείμνηστου Τασσου Παπαδ' οπουλου, οδήγησε σταδιακά στον πλήρη επανεγκλωβισμό του Κυπριακού στο ίδιο παλαιό πλαίσιο. Ακ' ομη χειρότερα, ως αποτέλεσμα της ιδεοληπτικής πολιτικής του ΑΚΕΛ, που παρουσιάζει την "επαναπροσέγγιση" με τους Τουρκοκυπρίους ως το "κλειδί" για τη "λύση" του Κυπριακού, οι υποχωρήσεις επιταχύνθηκαν, ώστε να επιτευχθεί η "προσέγγιση" και η υποτιθέμενη σύμπνοια με τους Τουρκοκυπρίους. Οι τελευταίοι όμως, ακ' ομη και αν η πλειοψηφία τους το ήθελε, δεν θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οποιοδήποτε αυτόνομο ρόλο, γιατί αυτό, που είναι πρωταρχικό για την Άγκυρα είναι ο στρατηγικός έλεγχος της Κύπρου και όχι, ασφαλώς, η τύχη η η βούληση των Τουρκοκυπρίων. Οι έποικοι στην κατεχόμενη Κύπρο είναι ήδη πλειοψηφία σε σχέση με τους Τουρκοκυπρίους.
Η ανεδαφική και αυτοκαταστροφική αυτή πολιτική υποστηρίζεται παρασκηνιακά από τον ξένο, Βρετανικό κυρίως, παράγοντα. Ο τελευταίος, σε συνέχεια παλαιών του πολίτικων και στρατηγικών, πρωτοστατεί σκανδαλωδώς πάλι για την επιβολή "λύσεως", που να βασίζεται στον εδαφικό διαχωρισμό και στην αναγνώριση και νομιμοποίηση των τετελεσμένων.
Η πολιτική ΑΚΕΛ έγινε, δυστυχώς, κοινός τόπος και για την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ΔΗΣΥ, παρά το γεγονός ότι τα δύο κόμματα είναι κατά τα αλλά αντίπαλα και ανταγωνιστικά. Έχουν όμως ως συνδετικό κρίκο την υποστήριξη, στο παρελθόν, του Σχεδίου Ανάν από τον ιδρυτή του ΔΗΣΥ Γλαύκο Κληρίδη και από τον σημερινό Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Υπενθυμίζεται όμως ότι η μεγάλη πλειοψηφία τόσο του ΔΗΣΥ όσο και του ΑΚΕΛ ψήφισαν κατά του Σχεδίου Ανάν.
Η χρεωκοπία και το τραγικό αδιέξοδο, στο οποίο έχει φτάσει η πολιτική αυτή, φαίνεται από την αμηχανία, με την οποίαν αντιμετωπίζεται το προκλητικό ξέσπασμα της Τουρκικής πλευράς και από την παθητική εμμονή στην ίδια πολιτική. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από το σκάνδαλο των λεγόμενων χρυσών διαβατηρίων. Το τελευταίο χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, και ως όπλο για την υπονόμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη στιγμή που επιχειρείται μια νέα έφοδος από την Τουρκική πλευρά και τούς συμμάχους της για την κατάλυση της.
Η δραματική αυτή εικόνα, στην οποία βρίσκεται σήμερα η Κύπρος δεν ήταν αναπόφευκτη. Είναι το αποτέλεσμα μιας μυωπικής, παράλογης και υποκινούμενης από ξένο παράγοντα πολιτικής. Είναι επίσης το αποτέλεσμα ανεδαφικών και επικίνδυνων ιδεοληψιών και αυταπατών ότι η Τουρκική πλευρά θα προσέλθει σε αποδεκτή "λύση", εάν η Ελληνική πλευρά προχωρήσει σε πολύ σημαντικές παραχωρήσεις. Έγιναν μεγάλες παραχωρήσεις, ανεπίτρεπτες και απαράδεκτες.
Η Άγκυρα όμως προέβαλλε κάθε φορά μεγαλύτερες απαιτήσεις και υπαναχωρούσε από υποσχέσεις για το εδαφικό που διεβίβαζε μέσω τρίτων. Στην πραγματικότητα, απεκάλυπτε σταδιακά το στρατηγικό της σχέδιο για την Κύπρο, το οποίο, για διπλωματικούς και προπαγανδιστικούς λόγους, δεν ήθελε να προβάλει εξαρχής.
Η Κύπρος δεν προώθησε την αμυντική της θωράκιση, για να μη διαταράξει δήθεν το κλίμα των διακοινοτικών συνομιλιών. Η Άγκυρα όμως δεν είχε κανένα πρόβλημα από την πλευρά της να ενισχύσει με νέα σύγχρονα όπλα τις κατοχικές δυνάμεις. Ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος Ελλάδος - Κύπρου, που δρομολογήθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου, υπονομεύθηκε και εγκατελειφθη από τον Κώστα Σημίτη. Αφέθηκε, με τον τρόπο αυτό, ένα μεγάλο πλεονέκτημα στην Τουρκική πλευρά, που το χρησιμοποιεί απροκάλυπτα για να επιβάλει την αναγνώριση και τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων.
Η διεθνής κατάσταση εξελίχθηκε ευνοϊκά για την Κύπρο. Ελλάδα και Κύπρος έχουν σήμερα ισχυρούς συμμάχους στην περιοχή, που, για παρόμοιους λόγους, αντιμάχονται τις Τουρκικές βλέψεις για ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συμμαχική σχέση της Ελλάδος με το Ισραήλ και την Αίγυπτο διευκολύνει σήμερα τα μέγιστα την αεροναυτική παρουσία της Ελλάδος στην Κύπρο, όπως και τα νέα μέσα που προμηθεύεται η Ελληνική Αεροπορία και το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.
Υπάρχουν σήμερα οι αναγκαίες προϋποθέσεις για μια άλλη στρατηγική, που μπορεί να καλύπτει επιχειρησιακά και τον ευρύ χώρο της Κ' υπρου και της Ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι προϋποθέσεις όμως αυτές δεν πρέπει να υπονομευθούν και να ανατραπούν από ενδοτικές πολιτικές στο εσωτερικό μέτωπο και μια δήθεν "λύση" του Κυπριακού, που θα διεμβόλιζε τις περιφερειακές συμμαχίες μας στην Ανατολική Μεσόγειο και θα έθετε ολόκληρη την Κύπρο υπό Τουρκικό γεωπολιτικό έλεγχο, με τη μορφή ενός δικέφαλου συνομοσπονδιακού κράτους.