Στο σημείο αυτό, πρέπει να υπογραμμισθεί ότι το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο, το οποίο αμφισβητεί και παραβιάζει απροκάλυπτα η Τουρκία, έχει επικυρωθεί από όλες τις χώρες - μελή της ευρωπαϊκής Ενώσεως, αλλά και από την ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο. Αποτελεί δηλαδή μέρος του Ευρωπαϊκόυ κεκτημένου και η υπεράσπιση του από την ευρωπαϊκή Ένωση, οπού και όταν παραβιάζεται, θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη και αυτονόητη.
Εξαίρεση αποτέλεσε ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, εξέφρασε, με σαφήνεια, τη Γαλλική θέση. "Να είμαστε συνεπείς", τόνισε, "με τις αποφάσεις που πήραμε τον Οκτώβριο. Θέσαμε ορόσημα και είπαμε καθαρά τι περιμέναμε από την Τουρκία. Από κει και πέρα, μένει να περιγράψουμε τις συνέπειες. Πρέπει να υπερασπισθούμε την αλληλεγγύη προς τις χώρες - μελή της ευρωπαϊκής Ενώσεως, όπως και τη σταθερότητα ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή". Η ευθυγράμμιση όμως της Ισπανίας και της Ιταλίας, δυο μεγάλων Μεσογειακών χώρων, με τη Γερμανική θέση, διεμορφωσε ένα δυσμενή συσχετισμό. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε και από την παράδοξη στάση του Ελληνα Πρωθυπουργού πάνω στο θέμα της συγκλήσεως Διεθνούς Διασκέψεως για την Ανατολική Μεσόγειο, όπως θα δούμε παρακάτω, που έφερε αμηχανία και στη φιλική Γαλλική πλευρά. Για την Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική η στάση της γειτονικής Ιταλίας, η οποία εμπλέκεται και στην κρίση της Λιβύης. Η Ιταλική Κυβέρνηση υπέγραψε προσφάτως αμυντική συμφωνία με το καθεστώς Αλ Σαρατζ, Η συμφωνία υποτίθεται ότι αναφέρεται σε θέματα χαμηλής πολιτικής {εκπαίδευση, υγειονομική μεριμνά}, αλλά μπορεί να γίνει προκάλυμμα για ευρύτερη και σημαντικότερη στήριξη του καθεστώτος Αλ Σαρατζ από την Ιταλία.
Η ευρωπαϊκή κακοφωνία σε θέματα κοινής πολιτικής, ακόμη και σ' εκείνα που αναφέρονται στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο, είναι δείγμα μιας ανησυχητικής πορείας της ευρωπαϊκής Ενώσεως, που την απαξιώνει ως γεωπολιτικό και διεθνή παράγοντα. Στο κενό που δημιουργείται, ενθαρρύνεται εκ των πραγμάτων η Τουρκική επιθετικότητα και η αποτροπή και η ανάσχεση της αφήνεται στα θιγόμενα απ' αυτήν κράτη - μελή.
Στα Συμπεράσματα της Συνοδού, το θέμα των κυρώσεων παραπέμπεται, για άλλη μια φορά, στο μέλλον, στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου 2021. Προβάλλεται ως πρόσχημα γι' αυτό η αναμονή της αναλήψεως των καθηκόντων του από τον νέο Αμερικάνο Πρόεδρο, ώστε να υπάρξει συντονισμός μεταξύ ΗΠΑ και ευρωπαϊκής Ενώσεως στην πολιτική έναντι της Τουρκίας. Οι ΗΠΑ όμως, με την ευκαιρία της εγκρίσεως του αμυντικού προϋπολογισμού για το 2021, επέβαλαν κυρώσεις στην Τουρκία, με βάση τις πρόνοιες του νομού CAATSA, για την προμήθεια από τη Ρωσία του πυραυλικού συστήματος S - 400. Τα δυο μάλιστα Σώματα του Κογκρέσου το έπραξαν με πολύ μεγάλη πλειοψηφία, υπέρτερα των δυο τρίτων, που δεν αφήνει περιθώριο στον Πρόεδρο να προβάλει βέτο.
Τα Συμπεράσματα της Συνοδού, για να τηρηθούν τα προσχήματα, ως φύλλο συκής, διευρύνουν τις προσχηματικές κυρώσεις, που είχαν επιβληθεί στην Τουρκία για την παραβίαση της Κυπριακής ΑΟΖ, από τρία σε πέντε άτομα. Μέσα στο κλίμα αυτό, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Άγκυρα θα επανέλθει γρήγορα στις ίδιες πρακτικές και προκλήσεις. Όπως η ίδια ισχυρίζεται, σχεδιάζει τρισδιάστατες έρευνες στην περιοχή του Καστελλοριζου και ενδεχομένως να επιχειρήσει παραβίαση και της οριοθετημενης με την Αίγυπτο Ελληνικής ΑΟΖ, εάν εκτιμήσει ότι η Ελλάδα θα τηρήσει την ίδια παθητική στάση που τήρησε κατά την παραβίαση της Ελληνικής υφαλοκρηπιδος στο σύμπλεγμα του Καστελλοριζου.
Σε ο,τι άφορα την Αμερικάνικη πολιτική και ειδικότερα της νέας Προεδρίας, δεν είναι ακόμη σαφές ποια στάση θα τηρήσει ο νέος Πρόεδρος. Αναμφισβήτητα, οι κυρώσεις που επεβλήθησαν από το Κογκρέσο συνιστούν ένα σημαντικό δεδομένο. Θα πρέπει όμως να αναμείνουμε να δούμε ποια πρόσωπα θα επιβεβαιωθούν στις θέσεις - κλειδιά και πως θα διαμορφωθεί η συνολική Αμερικάνικη πολιτική και στρατηγική έναντι της Τουρκίας. Προφανώς, τα μηνύματα που θα αποσταλούν από την Αθηνά και οι εκτιμήσεις που θα γίνουν από την Αμερικάνικη πλευρά για την προθυμία προσαρμογής και την εύκολη χειραγώγηση της Ελληνικής πολιτικής, θα παίξουν ρόλο στη διαμόρφωση της Αμερικάνικης πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα και την Τουρκία. Δεν πρέπει όμως να αναμένονται ανατροπές στη γνωστή Αμερικάνικη πολιτική. Οι πάγιες και βασικές συντεταγμένες της σπάνια ανατρέπονται από αλλαγές προσώπων στην κορυφή.
Οι διαπιστώσεις που προκύπτουν από τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής Συνοδού Κορυφής, αλλά και από τις περιορισμένες και αβέβαιες προσδοκίες από την Αμερικάνικη πολιτική, επιβάλλουν στην Ελλάδα την άμεση ενίσχυση της αποτροπής και των συμμαχιών της, εκείνων συγκεκριμένα, από τις οποίες μπορεί να υπολογίζει ουσιαστική αλληλεγγύη και στήριξη. Η Ελλάδα συμμετέχει στο ΝΆΤΟ και την ευρωπαϊκή Ένωση. Οι συνασπισμοί όμως αυτοί έχουν συγκεκριμένα όρια, πέρα από τα οποία η Ελλάδα δεν μπορεί να προσδοκά στήριξη και κάλυψη της ασφάλειας της. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από συμπληρωματικές συμμαχίες και από πνεύμα εθνικής αυτονομίας και ανεξάρτητης πολιτικής για την υπεράσπιση της εθνικής της ακεραιότητας και των ζωτικών εθνικών της συμφερόντων. Στο πνεύμα αυτό και ενώπιον της αμεσότητας των κίνδυνων, η Ελλάδα πρέπει κατεπειγόντως να ξαναδεί το θέμα της στρατηγικής αμυντικής συμφωνίας με τη Γαλλία, με τη μορφή ενός αμυντικού σύμφωνου, που θα προνοεί αμυντική συνδρομή. Η υπογραφή ενός τέτοιου σύμφωνου δεν θα ενισχύσει μόνο άμεσα την Ελληνική αποτροπή, αλλά θα στείλει, ταυτόχρονα, προς κάθε κατεύθυνση, μήνυμα αποφασιστικότητας, ότι η Ελλάδα δεν θα συρθεί, με πιέσεις και απειλές, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως απαιτεί η Άγκυρα, για να διαπραγματευθεί τις αυθαίρετες αξιώσεις της.
Mετα την ευρωπαϊκή Σύνοδο του Οκτωβρίου, διακινήθηκαν ελπίδες και προσδοκίες ότι, με Γερμανική διαμεσολάβηση, θα άρχιζαν "διερευνητικές συνομιλίες", μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, για "αποκλιμάκωση" και "διάλογο". Η επιλογή αυτή απέτρεψε ενδεχομένως τον Ελληνα Πρωθυπουργό να προχωρήσει στο αμυντικό σύμφωνο με τη Γαλλία, όπως αναμενόταν. Είναι γνωστό τι έγινε στη συνεχεία. Η Άγκυρα ενδιαφέρεται για "διερευνητικές συνομιλίες" μόνο αν αυτές σημαίνουν πραγματικές διαπραγματεύσεις, με βάση τους γνωστούς Τούρκικους ορούς, πάνω δηλαδή στις αυθαίρετες Τούρκικες διεκδικήσεις, εκτός του πλαισίου του διεθνούς θαλάσσιου δίκαιου. Δεν ενδιαφέρεται επίσης για αποκλιμάκωση, γιατί χρησιμοποιεί ακριβώς την ένταση και την κρίση ως όπλο για να εκβιάσει την Ελληνική πλευρά να έρθει σ' ένα τούρκικων προδιαγραφών τραπέζι διαπραγματεύσεων. Επανάληψη των ίδιων υποσχέσεων και πιέσεων από τη Γερμανική πλευρά, που καλύπτει στρατηγικά την Άγκυρα, δεν έχει και δεν πρέπει λογικά να έχει για την Ελληνική πλευρά κανένα νόημα. Πιέσεις του είδους αυτού, υποδηλουν, στην πραγματικότητα, πρόσκληση στην Ελληνική πλευρά για υποχωρήσεις.
Στην πρόσφατη όμως Σύνοδο Κορυφής, ανελπιστως και απροσδοκητως και σε διάσταση μάλιστα με το Υπουργείο Εξωτερικών, ο Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης έσπευσε να συμφωνήσει με την ιδέα της οργανώσεως από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκόυ Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μιας Διεθνούς Διασκέψεως για την Ανατολική Μεσόγειο. Το Υπουργείο Εξωτερικών, με τη σύμφωνη γνώμη, προφανώς, του Πρωθυπουργού, είχε ενημερώσει προηγουμένως τους Ευρωπαίους εταίρους ότι η Ελλάδα δεν έβλεπε σε τι θα χρησίμευε και τι ακριβώς θα συζητούσε μια τέτοια Διεθνής Διάσκεψη. Για το λόγο αυτό, καθιστούσε σαφές ότι δεν υπεστήριζε την ιδέα αυτή και δεν θα συμμετείχε. Τι άλλαξε και οδήγησε σε ανατροπή της θέσεως αυτής και τι σημαίνει η αλλαγή θέσεως; Είναι φανερό ότι έχει διαμορφωθεί στο Μάξιμου ένας άλλος πόλος αποφάσεων, που εμπνέεται από παλαιές, χρεωκοπημενες, ενδοτικές πολιτικές Σημίτη, όπως αυτή, π. χ., της μετατροπής δήθεν των Ελληνο - Τούρκικων προβλημάτων σε Τούρκο - Ευρωπαικα. Είναι προφανές ότι με τέτοιες θεωρίες, θα φαινόταν λογικό να δώσουμε στην ευρωπαϊκή Ένωση, που βλέπουμε τι κυρίαρχη πολιτική έχει έναντι της χωράς μας, ρόλο επιδιαιτησίας στις σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας.
Μια τέτοια πολιτική είναι φανερό που μπορεί να οδηγήσει. Είναι επίσης φανερό ότι η ιδέα της Διεθνούς Διασκέψεως για την Ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε να γίνει μπουμεραγκ για τα Ελληνικά συμφέροντα, γιατί θα έθετε εκ των πραγμάτων στο κέντρο της τις Τούρκικες διεκδικήσεις και την αμφισβήτηση της Ελληνικής ΑΟΖ. Υπάρχει κάτι, που πρέπει να διευκρινισθεί, σε σχέση με την ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου; Δεν ρυθμίζεται το θέμα αυτό επαρκώς από το υπάρχον διεθνές θαλάσσιο δίκαιο; Συμμετέχουμε εμείς οι ίδιοι σε ενέργειες που υποσκάπτουν την εφαρμογή του διεθνούς θαλάσσιου δίκαιου στην περίπτωση της Ελλάδος και της Κύπρου; Το λάθος αυτό δεν πρέπει να γίνει, γιατί θα ήταν ολέθριο και γιατί θα υπέσκαπτε επίσης και θα διεμβολιζε τις περιφερεικες μας συμμαχίες.
Η πικρή εμπειρία της τελευταίας Συνοδού πρέπει, επιτελούς, να μας διδάξει ότι η πολλή προθυμία για συμβιβασμό η ακόμη η πλειοδοσία σε κούφιο Ευρωπαισμο και σε υποτιθέμενες κοινές πολιτικές, πληρώνεται ακριβά από την Ελληνική πλευρά. Αντιθέτως, η υπεράσπιση, με, θάρρος, ζωτικών εθνικών συμφερόντων, προκαλεί σεβασμό και ουσιαστική διαπραγμάτευση. Το παράδειγμα της Ουγγαρίας και της Πολωνίας είναι εύγλωττο. Έγινε προσπάθεια από τις Βρυξέλλες να επιβληθεί εκβιαστικά στις δυο αυτές χώρες μια απαράδεκτη μεταναστευτική πολιτική, με το έωλο επιχείρημα ότι αυτή συνδέεται δήθεν με το Ευρωπαϊκό κράτος δίκαιου. Χρησιμοποιήθηκε ως μοχλός εκβιασμού ο αποκλεισμός των δυο χώρων από το Ταμείο Ανακάμψεως, που ενεκρίθη από την ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας του κορωναιου. Ουγγαρία και Πολωνία είπαν όχι στον εκβιασμό και προέβαλαν βέτο στην έγκριση του όλου πακέτου. Οι Βρυξέλλες αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν και ν' αναζητήσουν λογικό συμβιβασμό.
Κατά τον ίδιο τρόπο, η Ελλάδα δεν χρειάζεται να παρακαλεί μόνο για κυρώσεις. Μπορεί ν' αναλάβει και η ίδια πρωτοβουλία, επιφυλασσομένη για τη σύμφωνη θέση της πάνω σε θέματα που έχουν ζωτική σημασία για την Τουρκία. Ένα παράδειγμα είναι η Τελωνειακή Ένωση ευρωπαϊκής Ενώσεως - Τουρκίας. Γιατί η Ελλάδα να συγκατατίθεται σε μια τέτοια συμφωνία, όταν η Τουρκία δεν σέβεται την αυτονόητη προϋπόθεση των κάλων και φιλικών σχέσεων; Ένα άλλο παράδειγμα είναι η διατήρηση από την Άγκυρα, για προφανείς σκοπιμότητες και συμφερντα, του προενταξιακου καθεστώτος, παρά το γεγονός ότι ακολουθεί πλέον άλλους προσανατολισμούς και έχει αναγάγει την Ισλαμιστική ιδεολογία σε κρατική ιδεολογία;
Γιατί η Ελλάδα να εμμένει στην πολιτική της εντάξεως της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή Ένωση και στη διατήρηση του προενταξιακου καθεστώτος; Ένα τρίτο παράδειγμα είναι η εφαρμογή από την Ελλάδα της περιβόητης ευρωπαϊκής Οδηγίας για το Άσυλο, που καταλήγει πρακτικά σε ανοικτά σύνορα με την Τουρκία, ακόμη και όταν αυτή συγκεντρώνει Σομαλους στις ακτές της για να τους στείλει στα Ελληνικά νησιά. Γιατί η Ελλάδα να έχει ανοικτά σύνορα με μια χωρά, που την απειλεί με πόλεμο και χρησιμοποιεί τους μετανάστες για γεωπολιτικούς και διπλωματικούς σκοπούς; Η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίσει την εθνική της ασφάλεια. αναστέλλοντας επ' αόριστον την ευρωπαϊκή αυτή Οδηγία, για λογούς εκτάκτων συνθηκών και εθνικής ασφάλειας.
Τα Συμπεράσματα της τελευταίας Συνοδού Κορυφής επιβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχουν για την Ελλάδα και την Κύπρο εύκολες λύσεις και ότι η τελεσφόρα αντιμετώπιση των προβλημάτων τους επαφίεται, πρωτ' απ ' όλα, στον πατριωτισμό, την ευθυκρισία και την αποφασιστικότητα.