Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Κοινοβουλευτική Εργασία
Εισαγωγικά, ελπίζουμε να έχει γίνει κατανοητή στο υπουργείο η διαφορά μεταξύ της γεωργικής παραγωγής και του γεωργικού εισοδήματος – το οποίο συμπεριλαμβάνει τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, ενώ είναι σχεδόν διπλάσιο, οπότε η πραγματική μας παραγωγή είναι ελάχιστη. Θα ξεκινήσουμε τώρα από την επικαιρότητα και από το ότι, τα 500 δις € των προβλεπομένων επιδοτήσεων της ΕΕ έγιναν ήδη 440 δις €, αφού τα 60 δις € θα αφορούν τις εγγυήσεις των κρατών μελών – ενώ δεν έχει καθορισθεί ακόμη ο τρόπος μοιράσματος τους και θα πρέπει να προηγηθεί η έγκριση των 27 κοινοβουλίων συν του ευρωπαϊκού.
Εκτός αυτού, θα υπάρχουν όροι – με την έννοια πως η κάθε χώρα οφείλει να ετοιμάσει ένα δικό της σχέδιο ανάκαμψης για τη χρήση τους που θα πρέπει να αξιολογηθεί και να εγκριθεί από την Κομισιόν.
Στη συνέχεια τα χρήματα αυτά θα εκταμιεύονται σταδιακά, ανάλογα με την πρόοδο του σχεδίου ανάπτυξης της κάθε χώρας – ενώ το κάθε κράτος θα συνεισφέρει κάποια ποσά στην ΕΕ, για την αποπληρωμή αυτών των 440 δις € που θα δανεισθεί η Κομισιόν από τις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, το συγκεκριμένο ποσόν θα πρέπει να αφαιρεθεί από την επιδότηση, αφού θα πληρωθεί πίσω – οπότε, ακόμη και αν είναι σωστό το ποσόν των 22,5 δις € που θεωρείται πως θα εισπράξει η Ελλάδα, θα είναι σημαντικά χαμηλότερο.
Όσον αφορά δε τα 250 δις €, από τα οποία δικαιούμαστε πιθανότατα 9,5 δις € θα είναι δάνεια – ενώ θα υιοθετηθούν μάλλον αυστηρές προϋποθέσεις, οπότε δεν είναι κάτι που πρέπει να συμπεριλαμβάνει κανείς. Είναι πολύ ενωρίς λοιπόν για θριαμβολογίες.
Αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει τώρα είναι το θέμα της ύφεσης που ίσως υπερβεί το 10%, εάν δεν εξελιχθεί θετικά η τουριστική σεζόν – γεγονός που θα σήμαινε πτώση του ΑΕΠ μας τουλάχιστον στα 170 δις €, οπότε άνοδο του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ στο 210%, χωρίς καν το νέο δανεισμό και το έλλειμμα του προϋπολογισμού.
Ανάλογη εξέλιξη θα είχε και ο ιδιωτικός τομέας, όσον αφορά κόκκινα χρέη του, τις εταιρικές χρεοκοπίες, την ανεργία κοκ. – με επακόλουθο να χρειαστούν οι τράπεζες νέα κεφάλαια, αφού το σχέδιο Ηρακλής δεν θα είναι σίγουρα αρκετό, ποτέ δενήταν.
Εάν διαμορφωθεί τώρα η ύφεση στο -10%, τότε το ΑΕΠ μας θα υποχωρήσει όπως αναφέραμε στα 170 δις € και τα έσοδα του δημοσίου θα μειωθούν τουλάχιστον κατά 5 δις € – ενώ οι δαπάνες θα αυξηθούν κατά 14 δις €, εάν είναι τόσα τα δημοσιονομικά μέτρα που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, αλλά δεν μας τα έχει επιβεβαιώσει ποτέ, παρά τις συνεχείς ερωτήσεις μας
Επομένως το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα είναι της τάξης των 19 δις € ή στο 11% περίπου του ΑΕΠ των 170 δις €, θυμίζοντας πως με περίπου τόσο χρεοκοπήσαμε το 2010 – δηλαδή, θα είναι σχεδόν όση η επιδότηση που θα πάρουμε στα επόμενα τέσσερα χρόνια από το «Ταμείο Ανασυγκρότησης» που όμως, όπως τονίσαμε, θα είναι χαμηλότερη εάν αφαιρεθεί η συμμετοχή μας.
Σε μία τέτοια περίπτωση το έλλειμμα των 19 δις € μπορεί να καλυφθεί από τα διαθέσιμα των οργανισμών του δημοσίου – οπότε, εάν δεν δανεισθούμε άλλα χρήματα από τις αγορές, το ακαθάριστο χρέος ως προς το ΑΕΠ μας θα παραμείνει στο 210%, με την αύξηση όμως του καθαρού. Καθαρό δε είναι εάν αφαιρεθούν τα διαθέσιμα των 37 δις € που διαθέταμε στις 31.12.2019, από το τότε χρέος των 356 δις €.
Ακόμη όμως και εάν το δημόσιο χρέος μας παραμείνει στο 210% του ΑΕΠ, είναι δυνατόν να επιβιώσουμε; Δεν θα κριθεί αντίστοιχα από τις εταιρείες αξιολόγησης και δεν θα μας επαναφέρουν στο βαθμό «σκουπίδια», δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στα ομόλογα, στις τράπεζες και στις επιχειρήσεις μας, όσον αφορά τα επιτόκια δανεισμού και τη βιωσιμότητα τους;
Σε σχέση με το αμέσως επόμενο πρόβλημα μας, είναι το πότε θα εισπράξουμε τις επιδοτήσεις από το «Ταμείο Ανασυγκρότησης» της ΕΕ και πώς θα διαθέσουμε τόσο αυτές, όσο και το νέο ΕΣΠΑ – εάν υποθέσουμε πως θα επιβιώσουμε από την ύφεση και δεν θα μας δημιουργηθούν προβλήματα από το χρέος του 210% ως προς το ΑΕΠ.
Εν προκειμένω, η μοναδική λογική χρήση τους είναι η διάθεση τους στην αλλαγή του αποτυχημένου οικονομικού μας μοντέλου που μας οδήγησε στη χρεοκοπία, καθώς επίσης στο σημερινό χάος – η διόρθωση δηλαδή του τουριστικού μας μοντέλου με την αύξηση των κατά κεφαλή εσόδων, κυρίως όμως η ανάπτυξη των άλλων κλάδων.
Με απλά λόγια, δεν πρέπει να διενεργηθούν καθόλου νέες επενδύσεις στον τουρισμό – αλλά στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση και στη βιομηχανία όπως στην αμυντική, χωρίς όμως να ξεπουληθούν οι σημαντικές ενεργειακές μας επιχειρήσεις που θα στηρίξουν αυτούς τους τομείς.
Στο νομοσχέδιο τώρα, στην πρώτη επιτροπή αναφέραμε πως αποτελεί ένα είδος συρραφής διαφόρων τροπολογιών – ότι δεν έχει κανένα όραμα και καμία πρόταση για πραγματική ανάπτυξη!
Τονίσαμε πως για την Ελληνική Λύση ο πρωτογενής τομέας είναι πολύ σημαντικός. Δυστυχώς όμως, για κάθε 1 ευρώ που λαμβάνουν από την πώληση των προϊόντων τους οι αγρότες μας, τα 0,90 € περίπου οδηγούνται εκτός της χώρας – όπως για παράδειγμα τα παρακάτω, σύμφωνα με μία παλαιότερη μελέτη:
(1) Σπόροι: Εισάγονται σχεδόν στο σύνολο τους από τις Ολλανδία, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ισραήλ, Ιταλία, Γαλλία.
(2) Φυτοχώματα: Εισάγονται από τις Λιθουανία, Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία.
(3) Αγροτικά μηχανήματα και ανταλλακτικά: Εισάγονται από τις Ιταλία, Γερμανία, Ολλανδία, ΗΠΑ.
(4) Αυτοματισμοί και συστήματα ελέγχου περιβάλλοντος: Εισάγονται από τις Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία.
(5) Λιπάσματα: Εισάγονται από τις Γερμανία, Ισραήλ, Ιταλία, ΗΠΑ.
(6) Θερμοκήπια: Εισάγονται κατά ένα μεγάλο μέρος τους από τις Ολλανδία, Ισραήλ, Γαλλία, Ιταλία, ενώ διαθέτουμε ελάχιστα – κάτω από 50.000 στρέμματα, όταν μόνο η Almeria στην Ισπανία, με τη μισή έκταση της Πελοποννήσου, διαθέτει 680.000 στρέμματα.
(7) Δίχτυα σκίασης: Εισάγονται από την Ιταλία και το Ισραήλ
(8) Συγκροτήματα άντλησης, προϊόντα προστασίας φυτών, τεχνικός εξοπλισμός, επαγγελματικά οχήματα και άλλα μέσα μεταφοράς, υλικά συσκευασίας, εξοπλισμός άρδευσης, ζυγοί, συσκευαστήρια, ψυγεία, ζωοτροφές, ζωικό κεφάλαιο αναπαραγωγής κοκ. – σχεδόν στο σύνολο τους εισαγόμενα από άλλες χώρες.
Ακόμη και η μισθωτή εργασία στη γεωργική παραγωγή είναι εισαγόμενη, αφού απασχολούνται συνήθως μετανάστες από την Αλβανία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τα Σκόπια, το Πακιστάν, την Ινδία, το Ιράκ, την Αίγυπτο κοκ.- εξάγοντας ένα μέρος των εισοδημάτων τους στις πατρίδες τους, εις βάρος της οικονομίας μας.
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα δε των αγροτών που είναι ανίκανο να επιλύσει το κράτος είναι το ότι, οι περισσότεροι μετανάστες δεν έχουν χαρτιά και δεν μπορούν να δηλωθούν νόμιμα, οπότε πληρώνονται με μαύρα χρήματα – με αποτέλεσμα το δημόσιο να χάνει τεράστια ποσά, ενώ οι αγρότες να φορολογούνται υψηλότερα, αφού το κέρδος τους είναι θεωρητικά μεγαλύτερο λόγω των δήθεν μικρότερων εξόδων.
Συνεχίζοντας ο πρωτογενής τομέας στην Ελλάδα, έχει τεράστιες προοπτικές κερδοφόρων επενδύσεων και ανάπτυξης. Εν προκειμένω, το πλησιέστερο στην Ελλάδα παράδειγμα προς μίμηση είναι το Ισραήλ, το οποίο πριν το 1960 δεν παρήγαγε απολύτως τίποτα, ενώ η έλλειψη νερού που είχε καθιστούσε απίθανη τη χρήση του για τις καλλιέργειες – οι οποίες ήταν φυσικά ελάχιστες λόγω της εδαφικής του δομής, καθώς επίσης των κλιματολογικών συνθηκών του.
Λίγες δεκαετίες όμως αργότερα κατάφερε να παράγει στην άμμο με τη βοήθεια των σύγχρονων θερμοκηπίων, καθώς επίσης των διχτύων σκίασης – τα οποία εμποδίζουν να παθογόνα έντομα, ενώ επιτρέπουν μόνο ένα μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας να εισέλθει.
Έχει δε λύσει το πρόβλημα του νερού από τη θάλασσα, μέσω των μονάδων αφαλάτωσης, ενώ παράγει πλέον τα πάντα – αν και επικεντρώνεται σε ορισμένους κωδικούς, διαθέτοντας ένα αποτελεσματικό δίκτυο διανομής και πωλήσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Φυσικά υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός εκ μέρους της κυβέρνησης του Ισραήλ, η οποία εγγυάται ελάχιστες τιμές ανά προϊόν στους αγρότες – ενώ τους επιτρέπει να κερδίζουν μόνοι τους τα όποια ποσά υπερβαίνουν τις ελάχιστες τιμές, παρέχοντας τους σωστά κίνητρα για επενδύσεις και ανάπτυξη.
Στα πλαίσια αυτά, οι Έλληνες αγρότες θα μπορούσαν να πετύχουν θαύματα εάν εκσυγχρονίζονταν και δεν εμποδίζονταν από το πελατειακό κράτος.
Συνεχίζοντας, θα επαναλάβουμε τις εξής προτάσεις μας για τη σημερινή κρίση:
(1) Επιδότηση των αγροτών για την αγορά σπόρων και άλλων πρώτων υλών, έτσι ώστε να διατηρηθεί τουλάχιστον η υφιστάμενη παραγωγή τους.
(2) Επιδότηση για επενδύσεις σε θερμοκήπια και διχτυοκήπια που έχει απόλυτη ανάγκη η Ελλάδα, για να μην εξαρτάται η αγροτική της παραγωγή από τις καιρικές συνθήκες.
(3) Διάθεση ενός ακόμη ποσού που είναι απαραίτητο, για να εκμεταλλευθούν οι αγρότες μας όλα τα ΕΣΠΑ – ενώ η κυβέρνηση δρομολόγησε μόλις 150 εκ. € για τον πρωτογενή τομέα, όταν για τη γνωστή απάτη των voucher σχεδόν 200 εκ. €. Είναι δυνατόν να μιλάμε έτσι για ανάπτυξη στην Ελλάδα και για αλλαγή του αποτυχημένου οικονομικού μας μοντέλου;
(4) Συνδρομή της Πολιτείας στην εύρεση εργαζομένων κατά τη συγκομιδή, ενδεχομένως από τους ανέργους του τουριστικού κλάδου ή από άλλους εγγεγραμμένους στον ΟΑΕΔ – χωρίς να χάνουν τα επιδόματα τους, λόγω της εποχιακής εργασίας.
(5) Ίδρυση ενός κεντρικού οργανισμού διευκόλυνσης και διάθεσης των προϊόντων των αγροτών – ο οποίος θα ενημερώνεται καθημερινά, όσον αφορά τις ποσότητες παραγωγής, με εξειδικευμένο λογισμικό.
(6) Επιβολή δασμών σε ομοειδή προϊόντα τρίτων χωρών, όπως της Τουρκίας, πείθοντας την ΕΕ να μας το επιτρέψει – κάτι που θα αύξανε το ΑΕΠ μας κατά 3 δις € περίπου, ενώ θα μείωνε το εμπορικό μας έλλειμμα που αποτελεί το μεγάλο μας πρόβλημα.
Θα θέλαμε να τονίσουμε εδώ πως το εμπορικό έλλειμμα δεν είναι θέμα μόνο των εξαγωγών και της ανταγωνιστικότητας αλλά, κυρίως, των εισαγωγών.
Η μείωση των εισαγωγών δε που αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα μας, ενώ δεν απαιτεί καθόλου εξυπνάδα, προϋποθέτει την αγορά ελληνικών προϊόντων από τους Έλληνες – μέσω της οποίας διενεργούνται εγχώριες επενδύσεις, αυξάνεται το ΑΕΠ μας και τα έσοδα του δημοσίου.
Δυστυχώς όμως, οι υπουργοί οικονομικών στην Ελλάδα ενεργούν ως λογιστές και εισπράκτορες φόρων – όχι ως οικονομολόγοι. Το ίδιο ισχύει για τις κυβερνήσεις γενικότερα που δεν κυβερνούν τη χώρα – αλλά συμπεριφέρονται ως διαχειριστές.
Εν προκειμένω, ενώ βρήκαν χρήματα και τρόπους για να διαφημίσουν το «μένουμε σπίτι» με επιτυχία, γιατί δεν βρίσκουν χρήματα και δεν διαφημίζουν ανάλογα το «αγοράζουμε ελληνικά προϊόντα από ελληνικές επιχειρήσεις;». Χρειάζεται θέληση ή απλά σωστή αντίληψη, αποτελεσματικότητα και αγάπη προς την Ελλάδα;
(7) Κίνητρα στις τουριστικές επιχειρήσεις για την κάλυψη των αναγκών τους με ελληνικά προϊόντα – με αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ μας πάνω από 10 δις €, των δημοσίων εσόδων κατά 3 δις € περίπου, καθώς επίσης την ακόμη μεγαλύτερη μείωση του εμπορικού μας ελλείμματος.
(8) Έλεγχο στις πωλήσεις αντιγράφων ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό – οπότε την αύξηση των εξαγωγών μας, τη μείωση του εμπορικού μας ελλείμματος και την άνοδο του ΑΕΠ.
(9) Κίνητρα για την ανάπτυξη ιχθυοκαλλιεργειών σε βραχονησίδες στο Αιγαίο, μέσω των οποίων θα προστατευόταν ο θαλάσσιος χώρος μας και η ΑΟΖ μας – ενώ θα αυξανόταν το ΑΕΠ μας κατά 4 περίπου δις € .
(10) Κίνητρα σε παραμεθόριες περιοχές, όπως στον Έβρο και στα νησιά μας – όπως είναι η μείωση του ΦΠΑ και η απλοποίηση των διαδικασιών.
Εάν δεν έχουν κίνητρα οι Έλληνες στις παραμεθόριες περιοχές, αντιμέτωποι με δεκάδες προβλήματα, όπως είναι η τουρκική επιθετικότητα και η παράνομη μετανάστευση, γιατί να μείνουν εκεί; Κοινή λογική και πολιτική βούληση χρειάζεται, καθόλου εξυπνάδα.
(11) Αύξηση των εγχώριων αγροεφοδίων – όπου αυτή τη στιγμή έως και το 90% διαφεύγει στο εξωτερικό.
Τέλος, προσθέσαμε πως πρέπει να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε τη γεωργία και γενικότερα τον πρωτογενή μας τομέα με την παραδοσιακή του μορφή – αφού πραγματοποιείται σήμερα κυριολεκτικά μία επανάσταση σε τεχνολογικό επίπεδο.
Με την εφαρμογή της προηγμένης τεχνολογίας της γεωργίας ακριβείας, με τη χρήση υπολογιστικών μεθόδων για τη διαχείριση καλλιεργειών, με την παρακολούθηση μέσω δορυφόρων και drone, με αυτόνομα συστήματα κλπ.
Το γεγονός αυτό απαιτεί ουσιαστικά τη δραστηριοποίηση πρόσθετων κατηγοριών επιστημόνων στη γεωργία, τους οποίους οι κυβερνήσεις μας διώχνουν στο εξωτερικό – όπως μαθηματικούς, μηχανικούς πληροφορικής, μηχανολόγους, ηλεκτρολόγους, οικονομολόγους, ειδικούς πωλήσεων, γεωπόνους, βιολόγους, χημικούς κλπ.
Όλα αυτά και αρκετά άλλα προς την ίδια κατεύθυνση, συναποτελούν το όραμα που δυστυχώς δεν βλέπουμε να έχει η ελληνική κυβέρνηση, όπως άλλωστε όλες οι προηγούμενες – με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ανάπτυξη στην Ελλάδα, καθώς επίσης να παραμένουμε προσδεδεμένοι στο ίδιο οικονομικό μοντέλο που μας χρεοκόπησε και θα μας χρεοκοπήσει ξανά.
Στους δύο επικίνδυνους προκυκλικούς και εντάσεως κεφαλαίου πυλώνες της οικονομίας μας, στον τουρισμό και στη ναυτιλία – οι οποίοι είναι οι πρώτοι που καταρρέουν παταγωδώς σε περιόδους κρίσεων. Φαίνεται λοιπόν πως δεν έχουμε διδαχθεί τίποτα από τις οδυνηρές εμπειρίες μας – γεγονός που θεωρείται ως το βασικό χαρακτηριστικό των ανόητων.
Λυπόμαστε που το λέμε τόσο καθαρά, αλλά ήρθαμε στη Βουλή για να λέμε την αλήθεια – αφού μόνο η αλήθεια μπορεί να κινητοποιήσει τους εξαιρετικά ικανούς Πολίτες μας, τους Έλληνες που πληρώνουν συνεχώς και πανάκριβα το λογαριασμό των ανεπαρκών και χωρίς εθνικό όραμα κυβερνήσεων τους. Ανεπαρκών και χωρίς όραμα!