Χριστός Ανέστη! Η ώρα που ξεκίνησα να γράφω αυτό το άρθρο είναι η 6η πρωινή της 20/4/2020, ΛαμπροΔευτέρα και τα συμπεράσματα και οι προβλέψεις που θα παρουσιάσω αφορούν στα δεδομένα μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Ζαχαρίας Μυτιληνιός
Όπως ίσως γνωρίζετε πριν από λίγες ώρες οι Πρόεδροι Τραμπ και Ερντογκάν είχαν τηλεφωνικές συνομιλίες. Σύμφωνα με τον επίσημο κυβερνητικό τύπο (προπαγάνδα) της Τουρκίας εστίασαν στα θέματα οικονομίας και του κινεζικού ιού.
Έχετε σίγουρα διαβάσει τις τελευταίες ημέρες ότι υπάρχει μεγάλη πίεση της Τουρκίας για να ζητήσει τη βοήθεια του ΔΝΤ αφού η οικονομία της είναι σε μαύρα χάλια. Ο Ερντογκάν σε μια κίνηση ευφυούς τρίπλας παρακάμπτει τους διεθνείς οργανισμούς και ζητάει οικονομική βοήθεια απευθείας από την Αμερική, χωρίς καν να στραφεί στον κολλητό του Πούτιν (που αυτή τη στιγμή δεν έχει μαντήλι να κλάψει λόγω ισοπέδωσης των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου).
Σημάδι απόγνωσης θα μπορούσαν να πουν κάποιοι, εγώ το λέω το ονομάζω καταρχήν διπλωματική ικανότητα, αλλά και απόδειξη των ισχυρών ερεισμάτων που έχει απευθείας στον Τραμπ ο Ερντογκάν. Μην ξεχνάμε πως άλλοι "ηγέτες" (όνομα και μη χωριό, παρακαλάνε για μήνες για 20 δευτερόλεπτα στο τηλέφωνο ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος απλά σηκώνει το ακουστικό και ζητάει).
Η Τουρκία βρίσκεται σε μια δεινή οικονομικά θέση.
Παρότι είχαμε αυτή τη συνομιλία των Προέδρων η Τουρκική Λίρα δεν ανέκοψε την πτωτική της τάση. Αυτή τη στιγμή (περίπου 10 το πρωί) η τιμή της λίρας προς το δολάριο είναι στα 6,87/1 δλδ στη χειρότερη ισοτιμία ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ. Θυμίζουμε ότι στον νομισματικό/οικονομικό πόλεμο Αμερικής Τουρκίας του 2018 η χειρότερη ισοτιμία έφθασε στο 6,5/1.
Η πορεία της οικονομίας δείχνει μια σαφή τάση προς τον όλεθρο. Με αμιγώς μαθηματικά στοιχεία (δεν ισχύουν στην Τουρκία θα εξηγήσω πιο κάτω γιατί) η Τουρκία μέχρι τον Ιούλιο θα βρεθεί σε κατάσταση πλήρους οικονομικής κατάρρευσης (χρεοκοπία), ενώ οι πολίτες της θα βιώνουν την ραγδαία πτώση από τα τέλη Μαΐου (ενδεικτικό διάστημα 21-29/5).
Όμως τα μαθηματικά μοντέλα δεν ισχύουν για την Τουρκία...
Και αυτό γιατί η Τουρκία :
α) είναι απόλυτα αυτάρκης στα προϊόντα κατανάλωσης (δλδ δεν θα πεινάσουν εύκολα), με ποσοστό που μπορεί να φθάσει ακόμα και το 125%
β) εν μέσω παγκόσμιας κρίσης καταφέρνει όχι μόνο να μην μειώσει αλλά να αυξήσει το ΑΕΠ της, να αυξήσει τις εξαγωγές κατά 10% στο τρίμηνο 2020 (αν και είχε -18% τον Μάρτιο) περίπου και να διατηρήσει το 80% των θέσεων εργασίας. Νούμερα που αν δεν έχει πέσει ανατολίτικη μαγειρική θα είναι πρωτοφανή για την τρέχουσα παγκόσμια συγκυρία..
Μέσα στο δυσάρεστο πραγματικά οικονομικό κλίμα, που τις επόμενες εβδομάδες θα ζήσουν οι Τούρκοι πολίτες καλά στο πετσί τους, ο Τούρκος Πρόεδρος έχει μόνο μια λύση για να μην τον πάρουν με τις πέτρες.
Να αυξήσει κάθετα τον εθνικισμό.
Κλασσική τακτική καθεστωτικών θα μου πείτε. Δοκιμασμένη και επιτυχημένη τακτική θα απαντήσω...
Όμως ο εθνικισμός έχει δύο μεγάλους σκοπέλους.
Ο πρώτος είναι οι αποτυχημένες και συνάμα πανάκριβες επιχειρήσεις γεωτρήσεων στην Κύπρο. Τεράστιο πρόβλημα που επιτείνει η παγκόσμια μείωση των τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου (η εξόρυξη υδρογονανθράκων με πλωτές εξέδρες είναι πανάκριβη όταν αυτή τη στιγμή το πετρέλαιο με το ζόρι πιάνει τα 20 δολάρια και το φυσικό αέριο τα 1,6) οπότε καθίσταται απαγορευτική και συνάμα επικίνδυνη για την ίδια την πολιτική υπόσταση του Ερντογκάν σε περίπτωση νέων αποτυχιών.
Ο δεύτερος λέγεται μεταναστευτικό πρόβλημα. Το μεταναστευτικό μπορεί να είναι ο δούρειος ίππος όμως αυτή τη στιγμή είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για την Τουρκία, πόσο μάλλον όταν θέλει να ανεβάσει το εθνικό φρόνημα, αλλά η Ελλάδα του χάλασε τα σχέδια τόσο στον Έβρο όσο και στο Αιγαίο. Αυτή η αποτυχία ήταν τεράστια πολιτική ήττα του Ερντογκάν και επιπλέον πλημμύρισε την Κωνσταντινούπολη με στρατιές μεταναστών. Δηλαδή άνοιξε το λάκκο και έπεσε μέσα ο ίδιος.
Τι έχουμε να περιμένουμε λοιπόν;
Μια ποσοτική και συνάμα ποιοτική αναβάθμιση των προκλήσεων τις επόμενες εβδομάδες. Ποσοτική ως προς τη χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων στις προκλήσεις (και όχι μόνο με τις άσκοπες υπερπτήσεις) και ποιοτική ως προς το μεταναστευτικό (τόσο με τη χειραγώγηση των μεταναστών εντός Ελλάδας, όσο και με την προώθηση μεταναστών προς την Ελλάδα).