Βρισκόμαστε πλέον στον ένατο χρόνο της συριακής σύγκρουσης, η οποία αρχικά ξεκίνησε ως ένας υποδαυλιζόμενος από ξένες μυστικές υπηρεσίες εμφύλιος και σχετικά σύντομα εξελίχθηκε σε μια αναμέτρηση με ακραίους εξτρεμιστές του ισλάμ από δεκάδες χώρες. Ωστόσο είναι φανερό πως μετά το σπάσιμο της πολιορκίας του Ντέιρ Εζόρ και την εκκαθάριση της Δαμασκού, της Γκούτα, της Ντούμα και της Σουέιντα, ο πόλεμος έχει εισέλθει σε μια νέα αλλά περισσότερο σύνθετη φάση.
Του Στρατή Μαζίδη
Η ρωσική εμπλοκή με τα σύγχρονα αεροπλάνα και η παροχή προηγμένου εξοπλισμού στο συριακό στρατό μαζί με την αξιοποίηση της "πληροφορίας" απέδειξαν στον πόλεμο το βασικό: ότι οι άγριοι κατσαπλιάδες απέναντι σε μια οργανωμένη μηχανή δεν έχουν τύχη. Ως εκ τούτου αρχής γενομένης από τα τέλη του 2015 με το σπάσιμο της πολιορκίας της βάσης του Κουβέιρες στο Χαλέπι και με τελικό ορόσημο τις παραπάνω εξελίξεις, η Δαμασκός επιβεβαίωσε την κυριαρχία της, ελέγχει το συντριπτικό τμήμα της πλειοψηφίας του πληθυσμού, προχωρά τάχιστα την ανοικοδόμηση και ήδη οι πρώτες πρεσβείες έχουν ανοίξει και πάλι.
Το πρόβλημα του συριακού πολέμου εστιάζεται σήμερα σε τρία σημεία.
Το πρώτο είναι οι παρκαρισμένοι από τα διάφορα μέτωπα που κατά καιρούς έκλειναν, του Ιντλίμπ. Αρκετές χιλιάδες ισλαμιστών, μελών της πρώην Αλ Νούσρα βρίσκονται στην περιοχή χωρίς άλλη οδό διαφυγής. Η Τουρκία δεν επιθυμεί με τίποτε να τους δει από την πάνω πλευρά των συνόρων. Επιπλέον χρησιμοποίησε αρκετούς εξ αυτών στην Αφρίν και πιθανότατα τους προετοιμάζει για μια τρίτη εισβολή στα ανατολικά του Ευφράτη.
Βέβαια οι διαμάχες έχουν επί της ουσίας επανεκκινήσει. Αργά αλλά σταθερά με στοχευμένους βομβαρδισμούς Σύριων και Ρώσων, οι τζιχαντιστές μετρούν απώλειες σε έμψυχο δυναμικό. Οι μετακινήσεις τους είναι πλέον επικίνδυνες αφού τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τους εντοπίζουν τακτικά και η συνέχεια είναι γνωστή.
Σε απλά λόγια το μέτωπο αυτό παραμένει σε εξέλιξη με μια ταχύτητα αργής φθοράς των τρομοκρατών. Τροχοπέδη της φθοράς αποτελεί η παροχή εξοπλισμού από την Αγκυρα η οποία δεν επιθυμεί την κυβέρνηση Ασαντ στη Συρία.
Το δεύτερο σημείο εντοπίζεται στην έρημο της Συρίας, Μπαντίγια και τη ζώνη του αλ Τανφ. Στη Μπαντίγια, ανάμεσα δηλαδή σε Χομς-Παλμύρα-Σούκνα και Ντέιρ Εζόρ βρίσκονται διάσπαρτοι πυρήνες του απομειναριού του ISIS ενώ στη ζώνη της αλ Τανφ ο αμερικανικός θύλακας για τον οποίο λέγεται ότι αποτελεί ταυτόχρονα εκπαιδευτήριο και ορμητήριο εξτρεμιστών του ισλάμ. Η Μόσχα ευθέως κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι χρησιμοποιούν ισλαμιστές που εκπαιδεύουν για να αποσταθεροποιούν άλλα σημεία της χώρας.
Εν ολίγοις αυτή η ζώνη χρειάζεται αυστηρότερη επιτήρηση και περισσότερες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ISIS. Φαίνεται όμως ότι αρκετές δυνάμεις έχουν δεσμευθεί στη ζώνη του Ιντλίμπ.
Το τρίτο σημείο είναι η περιοχή ανατολικά του Ευφράτη. Οι κουρδικές SDF έχουν βρεθεί να ελέγχουν μια πολύ μεγαλύτερη ζώνη από εκείνη που κατοικείται από Κούρδους. Επίσης η κυβέρνηση διατηρεί σημαντικό θύλακα σε Χάσακα και Καμισλί στα πλαίσια του ιρανικού δόγματος του τετραγώνου, ήτοι το κράτος να είναι παρόν στα τέσσερα άκρα της χώρας.
Μετά τις χειμωνιάτικες μη εξελίξεις στην Ιεράπολη, είναι προφανές ότι οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν μια συμφωνία ανάμεσα στους Συροκούρδους και τη Δαμασκό. Οι συνομιλίες έχουν παγώσει. Οι δε Κούρδοι φαίνεται πως δε διδάχθηκαν το μάθημα της Αφρίν, η οποία ακόμη και σήμερα λεηλατείται. Οι αμερικάνοι δεν επιθυμούν να φύγουν, όχι τουλάχιστον πριν βρεθούν πρόθυμοι αντικαταστάτες. Στον αντίποδα η Τουρκία συνεχίζει να συγκεντρώνει δυνάμεις και να διατηρεί μια παρουσία στα σύνορα ανατολικά του Ευφράτη.
Μια πιθανή εισβολή είναι λύση και πρόβλημα ταυτόχρονα για Δαμασκό και Μόσχα. Λύση διότι από την ώρα που οι Κούρδοι δε φαίνεται να επιθυμούν ιδιαίτερα μια συμφωνία με τη Δαμασκό και καθώς εξοπλίζονται από τις ΗΠΑ, μια εξουδετέρωσή τους από τρίτα χέρια και με "δική τους υπαιτιότητα" θα έλυνε το κουρδικό ζήτημα. Πρόβλημα όμως καθώς οι Τούρκοι είναι ανεπιθύμητοι για τους Σύριους, οι οποίοι δεν επιθυμούν να κυματίσει η τουρκική σημαία σε συριακή εδάφη, αλλά η νόμιμη σημαία της χώρας.
Το τι θα συμβεί ανατολικά του Ευφράτη είναι το πλέον περίπλοκο θέμα. Το μόνο δεδομένο με τα σημερινά ισχύοντα είναι ότι εκτός Ισραήλ, καμία γειτονική χώρα δεν επιθυμεί μια ξεχωριστή κρατική κουρδική οντότητα στη βορειοανατολική Συρία ή έστω πρόπλασμα αυτής.
Η κατάσταση ανατολικά του Ευφράτη ως έχουν τα πράγματα σήμερα είτε θα λυθεί με έναν αιματηρό πόλεμο Τούρκων-Κούρδων (οι Σύριοι δεν επιθυμούν να έρθουν σε αντιπαράθεση με τους Κούρδους παρά τα εκατέρωθεν παράπονα) είτε θα πρέπει κι οι δύο πλευρές να νερώσουν το κρασί τους μη αφήνοντας Μόσχα και Ουάσινγκτον να το πυκνώνει.
Το βασικό ερώτημα για ένα διάλογο Δαμασκού και Κούρδων θα έπρεπε να είναι αν επιθυμούν μια αιματηρή κατάσταση με την Τουρκία στη γη τους, η πρώτη αν προτιμά τις τουρκικές σημαίες αντί για τις κουρδικές μαζί με τις συριακές και οι δεύτεροι αν είναι πρόθυμοι να ρισκάρουν την επανάληψη των φρικαλεοτήτων της Αφρίν. Μια Τουρκία με αρκετά ανοικτά μέτωπα σε Αιγαίο, Κύπρο και βόρειο Ιράκ.
Μια συμφωνία των δύο πλευρών θα ήταν καταλύτης εξελίξεων για τη συνέχεια. Το ότι δυνάμεις από την άλλη πλευρά του ωκεανού την παρεμποδίζουν, θα πρέπει να μας προβληματίζει για τη συνέχεια και τα ευρύτερα σχέδιά τους.
Λέγεται ότι σκοπός του πολέμου δεν είναι οι δαπανηρές μάχες αλλά μια μακροχρόνια ειρήνη. Στη Συρία απέχουμε μακράν από μια κοινή θεώρηση αυτής της τελευταίας προοπτικής.
Λέγεται ότι σκοπός του πολέμου δεν είναι οι δαπανηρές μάχες αλλά μια μακροχρόνια ειρήνη. Στη Συρία απέχουμε μακράν από μια κοινή θεώρηση αυτής της τελευταίας προοπτικής.