Ενώ ο Πρόεδρος της ΤουρκίαςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται αποφασισμένος να αψηφήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και να αποκτήσει τα βλήματα S-400 από τη Ρωσία, οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες ενδέχεται να πληγωθούν από τα αμερικανικά μέτρα που θα μπορούσαν να ξεκινήσουν με τον αποκλεισμό από την παραγωγή των F-35 και να επεκτείνουν τις κυρώσεις που θα πλήξουν κι άλλα έργα άμυνας και πολιτικής αεροπορίας.
Αhvalnews.com - Hale Akay
Απόδοση Freepen.gr
Σε επιστολή που απέστειλε στον Τούρκο υπουργό Άμυνας Hulusi Akar πριν από δύο εβδομάδες, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Patrick Shanahan καθόρισε την 31η Ιουλίου ως την προθεσμία για την Άγκυρα να εγκαταλείψειτα σχέδια για την απόκτηση των ρωσικών πυραύλων ή να αποβληθεί από το πρόγραμμα F-35 για το οποίο η Τουρκία παράγει 6 έως 7 τοις εκατό των τμημάτων. Το ΝΑΤΟ αναφέρει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους S-400 για να συλλέξει ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με τις άμυνες του F-35 εάν η Τουρκία διαθέτει και τα δύο συστήματα όπλων.
Η Υφυπουργός Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για την Απόκτηση και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Ellen Lord, δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι αρχές των ΗΠΑ είχαν εξετάσει ενδεχόμενες κυρώσεις εναντίον ευρύτερου φάσματος τουρκικών εταιρειών στο πλαίσιο του Αμερικανικού Νόμου CAATSA. Το Πεντάγωνο σκοπεύει να τερματίσει τον κατασκευαστικό ρόλο της Τουρκίας στο έργο από τις αρχές του επόμενου έτους, ανέφερε το Reuters.
Η επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας στον τομέα της άμυνας είναι ένας από τους κύριους στόχους του Ερντογάν για την 100ή επέτειο από την ίδρυση της δημοκρατίας το 2023. Η υπάρχουσα αμυντική στρατηγική της Τουρκίας στηρίζεται σε συμφωνίες συμπαραγωγής και μεταφορές τεχνολογίας που ελπίζει ότι εγκαίρως θα την απελευθερώσει από την εξάρτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Οι στρατιωτικές δαπάνες της Τουρκίας αυξήθηκαν κατά 65% μεταξύ 2009 και 2018 σε 19 δισ. Δολάρια. Πέρυσι, η Τουρκία πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες, ούσα μεταξύ των 15 πρώτων χωρών παγκοσμίως σε στρατιωτικές δαπάνες με αύξηση κατά 24%, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης. Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Αμυνας και Αεροναυπηγικής της Τουρκίας (SASAD) δήλωσε ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας στον τομέα της άμυνας αυξήθηκαν κατά 17% το 2018 σε σύγκριση με το 2017 στα 2 εκατομμύρια δολάρια, με 698 εκατομμύρια εξαγωγές στις Ηνωμένες Πολιτείες και 521 εκατομμύρια δολάρια προς τις ευρωπαϊκές χώρες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να επιβολής κυρώσεων από τις ΗΠΑ λόγω των στρατιωτικών της προμηθειών, δήλωσε ο Sıtkı Egeli, συνεργάτης - επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Σμύρνης και πρώην διευθυντής εξωτερικών σχέσεων της τουρκικής επιτροπής για τις αμυντικές βιομηχανίες.
Το 2013, η απόφαση της Τουρκίας να επιλέξει μια κινεζική εταιρεία για την προμήθεια ενός πυραυλικού συστήματος μεγάλης εμβέλειας ύψους 3,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων έθεσε παρόμοιες ανησυχίες στους δυτικούς συμμάχους της. Ως εκ τούτου, οι τουρκικές εταιρείες αντιμετώπισαν κυρώσεις.
"Η Τουρκία γνώρισε από πρώτο χέρι τις απροσδόκητες συνέπειες αυτού. Για παράδειγμα, η μεγαλύτερη αμυντική εταιρεία της Τουρκίας βρήκε άρνηση να λάβει υπηρεσίες από ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα των ΗΠΑ για δημόσια προσφορά", ανέφερε ο Egeli.
Αυτή τη φορά η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει μόνο τον κίνδυνο κυρώσεων, αλλά και πιθανή κατάρρευση των συμμαχιών που έχει συνάψει με τη Δύση και που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την αμυντική της βιομηχανία. Τα υπάρχοντα αμυντικά προϊόντα της Τουρκίας και η κατασκευαστική και τεχνολογική υποδομή της είναι πλήρως δομημένα γύρω από τις συμμαχίες της με τη Δύση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του SASAD, περίπου το 40% των ενδιάμεσων αμυντικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων σημαντικών τεχνολογιών, έχουν αγοραστεί από το εξωτερικό. Η εγκατάλειψη δεκαετιών συνεργασίας και προμηθειών από τις δυτικές εταιρείες και η αναδιάρθρωση της βιομηχανίας με άλλους παραγωγούς με διαφορετικά πρότυπα θα ήταν μια πολύ οδυνηρή διαδικασία, ανέφερε ο Egeli.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες μείωσαν τη συμμετοχή της Τουρκίας στο κοινό πρόγραμμα παραγωγής F-35 τον Απρίλιο. Οκτώ τούρκοι εργολάβοι που κατασκευάζουν 937 τεμάχια για το μαχητικό θα επηρεαστούν άμεσα από την απόφαση. Πρόκειται για τις Alp Aviation, Ayesas, Havelsan, Roketsan και Tubitak-SAGE, τουρκικές αεροδιαστημικές βιομηχανίες (TAI), Kale Aerospace και Fokker Elmo. Η παραγωγή ενός εξελιγμένουκαθοδηγούμενου πυραύλου ακριβείας, στην οποία εμπλέκονται ειδικότερα οι Roketsan και Tubitak-SAGE, θεωρείται ως ένα κρίσιμο έργο για τον τουρκικό αμυντικό τομέα.
"Οι τουρκικές επιχειρήσεις στο πρόγραμμα F-35 αναμένεται να χάσουν το καθένα τουλάχιστον το 30% των ετήσιων κύκλων εργασιών τους και ανησυχούν για το γεγονός ότι άλλα έργα προμηθειών στον τομέα της άμυνας με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα επηρεαστούν σύντομα" δήλωσε στέλεχος τουρκικής αμυντικής εταιρείας στο Ahval. "Οι εταιρείες επί του παρόντος εξετάζουν όλες τις άλλες επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της μετακίνησης της παραγωγής σε άλλες χώρες", δήλωσε ο αξιωματούχος.
Το CAATSA περιλαμβάνει την απαγόρευση των δανείων και την παροχή βοήθειας από την τράπεζα εξαγωγών-εισαγωγών, τους περιορισμούς στην προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών και την άρνηση χορήγησης θεωρήσεων. Ο νόμος παρέχει επίσης στις αρχές των ΗΠΑ τη δυνατότητα να αρνηθούν τις άδειες εξαγωγής και να επιβάλουν περιορισμούς στις τραπεζικές πληρωμές.
Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες επεκτείνουν τις κυρώσεις, άλλες κοινά σχέδια συμπαραγωγής με την Τουρκία θα μπορούσαν να τερματιστούν ή να ανασταλούν. Για παράδειγμα, η TAI, η οποία προμηθεύει τις κεντρικές ατράκτους του F-35 και άλλα μέρη, υπέγραψε σύμβαση με τον κατασκευαστή των ΗΠΑ Sikorsky το 2014 για να παράγει ελικόπτερα T70, με βάση το Black Hawk, με συμφωνία για περίπου 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με τη σύμβαση, η TAI θα παραδώσει επίσης ίσο αριθμό βασικών ελικοπτέρων S-70i Black Hawk για εξαγωγή στο Sikorsky για περισσότερα από 30 χρόνια. Η ΤΑΙ είναι επίσης ο υπεργολάβος του αεροπορικού προγράμματος έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου της Τουρκίας για την πολεμική αεροπορία που προωθεί η Boeing. Το 2009, η Raytheon επέλεξε τη Roketsan ως τον πρώτο σημαντικότατο διατλαντικό προμηθευτή για τις συστοιχίες Patriot και το 2014 οι δύο εταιρείες υπέγραψαν μια νέα σύμβαση σύμφωνα με την οποία η Roketsan παράγει μονάδες ελέγχου για τα πυραυλικά συστήματα GEM-T της Patriot.
Τα χρηματοδοτικά μέτρα κατά της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας θα μπορούσαν επίσης να συμπεριλάβουν τους αερομεταφορείς και τις εταιρείες πολιτικής αεροπορίας. Επίσης, οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν θα θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο την επιχειρηματική τους δραστηριότητα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και, συνεπώς, θα μειώσουν τα κοινά αμυντικά σχέδια με την Τουρκία.
Μια μακέτα του πρώτου πολεμικού αεριωθούμενου της Τουρκίας, που αναπτύχθηκε από την TAI με τεχνολογική βοήθεια από τα BAE Systems της Βρετανίας, έκανε το ντεμπούτο της στο Air Show του Παρισιού τη Δευτέρα. Αλλά για να πετάξει, το αεροσκάφος χρειάζεται κινητήρα που θα αναπτυχθεί από τον Kale Group της Τουρκίας και την Rolls Royce, σύμφωνα με συμφωνία ύψους 133 εκατομμυρίων δολαρίων που υπογράφηκε το 2017. Ωστόσο, ο βρετανός κατασκευαστής κινητήρων ανακοίνωσε το Μάρτιο ότι υπαναχωρεί από το έργο , το οποίο για τον όμιλο Kale αποτελούσε επίσης σημαντικό βήμα προς την είσοδο στην αγορά της πολιτικής αεροπορίας.
Στην πολιτική αεροπορία, η TAI της Τουρκίας υπέγραψε πέρυσι μια νέα συμφωνία με τη Boeing για την παραγωγή εξαρτημάτων για το 737 MAX, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο πρώτος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας για πολιτικά αεροσκάφη και εξαρτήματα, σύμφωνα με το SASAD.
Εάν οι κυρώσεις των ΗΠΑ επεκταθούν σε έργα πολιτικής αεροπορίας, οι συνολικές εξαγωγές της Τουρκίας στον τομέα της άμυνας και της αεροπορίας μπορεί να μειωθούν κατά 50% ή κατά 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως, δήλωσε ο Egeli. Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τις στρατιωτικές δυνατότητες της Τουρκίας και να επηρεάσουν τα σχέδιά της για τα F-16, επιθετικά ελικόπτερα και drones που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στις στρατιωτικές της επιχειρήσεις, ανέφερε ο αναλυτής.
Η απόκτηση ρωσικών πυραύλων από την Τουρκία θα μπορούσε επίσης να κοστίσει θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με το SASAD, 67.000 άτομα απασχολούνταν στις τουρκικές εταιρείες άμυνας το 2018, 24% μηχανικοί. Η Τουρκία δεν έχει ήδη το ανθρώπινο κεφάλαιο που χρειάζεται για την επίτευξη κυβερνητικών στόχων, σύμφωνα με κάποια ανάλυση, ενώ μια κοινοβουλευτική κίνηση πέρυσι αποκάλυψε ότι 272 αξιωματούχοι της αμυντικής βιομηχανίας, κυρίως ανώτεροι μηχανικοί, έφυγαν για εργασία στο εξωτερικό.
Ορισμένοι αναλυτές ανέφεραν ότι η διαρροή εγκεφάλων της βιομηχανίας άμυνας σχετίζεται με την έλλειψη δικαιωμάτων, τους περιορισμούς στις ευκαιρίες έρευνας και ανάπτυξης και την εκκαθάριση της κυβέρνησης στους αντιπάλους μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Οι κυρώσεις των ΗΠΑ θα μπορούσαν τώρα να προστεθούν και στον κατάλογο των ανησυχιών. "Πολλοί άνθρωποι παραιτούνται από τις δουλειές τους και μετακινούνται στο εξωτερικό με τις οικογένειές τους λόγω ανησυχιών σχετικά με τους περιορισμούς των θεωρήσεων", δήλωσε ο αξιωματούχος της τουρκικής αμυντικής εταιρείας.