Η Γερμανία σήμερα

birgl / pixabay

ΒΕΡΟΛΙΝΟ: Η παραμονή μου τούτες τις ημέρες στο Βερολίνο, μου έδωσε τη δυνατότητα συνομιλιών με αγγλομαθείς συναδέλφους μου και ως εκ τούτου μια πιο αυθεντική προσέγγιση της πολιτικής κατάστασης της Γερμανίας, καθόσον οι συνομιλητές μου δεν είχαν λόγο να εκτεθούν απέναντί μου σε παραπληροφόρηση ή σε λάθος εκτιμήσεις. Υπ’ όψιν δε ότι ουδείς εξ αυτών (κατά δήλωσή τους), είναι οργανωμένο μέλος κάποιου κόμματος, ώστε να θέλει να «περάσει» άποψη στο συνομιλητή του. Με τούτη την προδιάθεση υπ’ όψιν τα εξής:

του Πέτρου Μηλιαράκη* 

Πράγματι η Angela Merkel έχει υποστεί απροσδόκητες γι’ αυτήν ήττες, που σημαίνει ότι παρά την πολιτική της οξυδέρκεια δεν είχε αντιληφθεί ότι η κοινωνική κρίση στη Γερμανία παρά την οικονομική οντότητα της χώρας αυτής, όχι μόνο βαθαίνει αλλά και δημιουργεί ρήγματα στην κοινωνική συνοχή, με κυρίως αναφορά τη δημιουργία «ακροδεξιού ρεύματος» λίαν επικίνδυνου για τις πολιτικές εξελίξεις… Η Καγκελάριος Angela Merkel δεν έχει αντιληφθεί εγκαίρως ότι το οικονομικό περίσσευμα της Γερμανίας δεν αντικρίζει τον τρόπο διαβίωσης του μέσου Γερμανού και του Γερμανού των κατώτατων στρωμάτων, όπως δεν έχει αντιληφθεί ότι η εν γένει πολιτική της λιτότητας, σε συνδυασμό με την κρίση του προσφυγικού-μεταναστευτικού επιφέρει πλήγμα στο εσωτερικό της χώρας της, και αφήνει περιθώρια λαϊκισμού και «ακροδεξιού ρεύματος».

Κοινός τόπος βεβαίως όλων είναι ότι ο Wolfgang Schäuble συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που στήριξαν την Angela Merkel και υπερθεμάτισαν στις πολιτικές που αμοιβαίως είχαν προσδιορισθεί. Ανεξαρτήτως δε, των διαφωνιών που κατά καιρούς προέκυπταν μεταξύ του Schäuble και της Merkel, η πολιτική που ελάμβανε χώρα ήταν ενιαία και ειδικότερα έναντι της λιτότητας.

Η πολιτική της λιτότητας που δεν αφορούσε πλέον χώρες του Νότου, αλλά είχε και αντανακλάσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας, σε συνδυασμό με το προσφυγικό-μεταναστευτικό, πράγματι μετατόπισαν δυνάμεις από το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα CDU προς τα δεξιότερα, με συνέπεια να έχει πληγεί το κύρος της Merkel ενδεχομένως και ανεπανορθώτως. Έτσι κατέστη αναπόφευκτη ως εξέλιξη, η αδήριτη ανάγκη παραίτησης της Merkel και αντικατάστασή της. Προς την κατεύθυνση αυτή, στο προσκήνιο αλλά και στο παρασκήνιο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο Wolfgang Schäuble.

Στις συζητήσεις που γίνονται φαίνεται ότι (στον παρόντα χρόνο) προτάσσεται ως ευνοούμενος του Schäuble, ο Friedrich Merz. Αναφορικώς με τον Friedrich Merz γίνονται πολλές συζητήσεις γύρω από την προσωπικότητά του και τις δραστηριότητές του.

Ο Friedrich Merz ως επικεφαλής της Black Rock Germany θεωρείται ενεργός καπιταλιστής, πολύ φιλικός προς τις επιχειρήσεις, ενώ ταυτοχρόνως η ιδιωτική του ζωή δεν μένει ασχολίαστη λόγω της ιδιαιτερότητας με την οποία επιδιώκει να εμφανίζεται. Είναι δεδομένο ότι ζει πολυτελή ζωή, ότι διαθέτει δύο (2) ιδιωτικά αεροσκάφη, στα οποία μάλιστα ο ίδιος είναι χειριστής, και ότι αποσύρεται στην πολυτελέστατη εξοχική κατοικία του. Παραλλήλως είναι γνωστό ότι είναι εραστής του ακριβού κόκκινου κρασιού και των ακριβών πούρων Αβάνας. Στις συζητήσεις ασφαλώς που γίνονται, τα χαρακτηριστικά αυτά μπορεί να κριθούν ως «αρνητικά» από τους εργαζόμενους, ενώ ελάχιστα ή καθόλου ωφελούν για την αύξηση του κύρους του στη γερμανική ελίτ.

• MΕΡΙΚΑ ΑΛΛΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ FRIEDRICH ΜΕRΖ

Απ ό,τι φαίνεται η σχέση της Angela Merkel και του Friedrich Merz στο CDU δεν ήταν πάντοτε η καλύτερη –ίσως να ήταν και εχθρική. Έτσι το 2002 η Καγκελάριος Merkel ανάγκασε το «στέλεχος Merz» να αποχωρήσει από το κόμμα, πράγμα που του έδωσε την ευκαιρία να ασχοληθεί με τις επιχειρήσεις. Έτσι, η δήλωση της Merkel ότι αποχωρεί από την ηγεσία του CDU επανέφερε το δικαίωμα στον Merz να επιστρέψει στο κόμμα και μάλιστα δηλώνοντας υποψηφιότητα για τη διαδοχή εκείνης που τον εξανάγκασε να αποχωρήσει.

Η επανάκαμψη αυτή βρίσκει ισχυρά ερείσματα στο εσωτερικό του κόμματος αλλά και στις πολιτικές που επαγγέλλεται η λεγόμενη «Φιλελεύθερη Κεντροδεξιά». Η «επανεμφάνιση» αυτή δεν θα ήταν τόσο ισχυρή, εάν δεν είχε την απόλυτη στήριξη του πρώην Τσάρου της γερμανικής οικονομίας και νυν Προέδρου της Budestag, Wolfgang Schäuble. Έτσι, η εκλεκτή της Merkel την οποία ακολουθεί το προσωνύμιο «μικρή Merkel», η Annegret Kramp-Karrenbauer υπολείπεται ουσιωδώς του Friedrich Merz σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

• ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Η Γερμανία σήμερα δεν είναι μόνο μια σημαντικότατη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά λόγω και της οικονομικής της ευρωστίας, καταλαμβάνει «δεσπόζουσα θέση» στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Παρ’ όλα αυτά (για να είμαστε ακριβείς), η συμμετοχή της στο παγκόσμιο ΑΕΠ δεν είναι τόσο σημαντική όσο μπορεί να της αποδίδεται. Βεβαίως, οι αμετάκλητες νομισματικές ισοτιμίες και η δυναμική της οικονομίας της Γερμανίας συσσώρευσαν πλούτο σε βάρος των κρατών-μελών του Νότου, και της έδωσαν προβάδισμα στη λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, καλό θα είναι αυτή η διαδικασία να μην μετασχηματίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια οριστική σχέση «Μητρόπολης-Περιφέρειας», αλλά ούτε να δημιουργήσει και επιφαινόμενο πολλών ταχυτήτων, καθόσον μια τέτοια εξέλιξη αποτρέπει την ολοκλήρωση μιας Ευρωπαϊκής Συμπολιτείας.

• ΥΠ’ ΌΨΙΝ ΚΑΙ ΤΑ ΕΞΗΣ:

Συνομιλώντας με γερμανούς νομομαθείς γίνεσαι αποδέκτης της άποψης ότι πράγματι στο πλαίσιο της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει «δημοκρατικό έλλειμμα». Συνεπώς εγείρεται ζήτημα εμβάθυνσης των δημοκρατικών διαδικασιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναποφεύκτως γίνεται δεκτό ότι θα πρέπει να επανατοποθετηθεί η γερμανική ελίτ στο πώς εννοείται η Αρχή της Αλληλεγγύης στα κρίσιμα ζητήματα της λιτότητας και της αντιμετώπισης του προσφυγικού-μεταναστευτικού, όχι μόνο ως προς τις συνέπειες τους, αλλά και ως προς τις αιτίες που δημιουργούν τις καταστάσεις αυτές.

Παραλλήλως θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα (που κατ’ αρχήν εξυπηρετεί την οικονομία της Γερμανίας), χωρίς συναπόφαση υπεράσπισης κοινών συνόρων δεν νοείται, ενώ ο «ευρωσκεπτικισμός» μετασχηματιζόμενος μέσω του λαϊκισμού σε ακροδεξιό πολιτικό λόγο (πολιτική πρακτική και ενδεχομένως σε ακτιβισμό), κινδυνεύει να οδηγήσει την Ευρώπη σε απροσδιόριστες καταστάσεις. 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

“ο «ευρωσκεπτικισμός» μετασχηματιζόμενος μέσω του λαϊκισμού σε ακροδεξιό πολιτικό λόγο, κινδυνεύει να οδηγήσει την Ευρώπη σε απροσδιόριστες καταστάσεις”

--------------------------------------------

 * Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).