Κατά περίεργο τρόπο στην ιστορία της φιλοσοφίας, η πιο απλή αντίληψη ήρθε τελευταία, ενώ αυτές που απαιτούν διανόηση και πνευματική συνθετική ανάπτυξη παρουσιάστηκαν από τα χαράματα της φιλοσοφικής ιστορίας.
Οι διερευνούμενες απόψεις του προβλήματος είναι αν οι συλλογισμοί και οι παραγόμενες ιδέες έρχονται απ' έξω και εγκαθίστανται μέσα στον άνθρωπο ή αν παράγονται μέσα στον άνθρωπο και πηγαίνουν από το εσωτερικό του προς τον εξωτερικό κόσμο, διαμορφώνοντας και πλάθοντας τον σύμφωνα με τις εσωτερικές αντιλήψεις και προθέσεις.
Το τελευταίο στάδιο είναι η μετάβαση από τις σκέψεις στην πράξη και η εκλογή της πορείας από κάθε ατομική συνείδηση.
Το τελευταίο αυτό στάδιο, όσο κι αν φαίνεται στενά συνδεδεμένο με το προηγούμενο, μπορεί να χωριστεί και να δώσει την αξία που θέλουμε στο πρόβλημα ελπίζοντας από τη διερεύνηση αυτού του σταδίου, ότι θα οδηγηθούμε και θα ομολογήσουμε ότι αυτή η προσέγγιση ή δεν έγινε στο παρελθόν ή κι αν έγινε, πραγματοποιήθηκε χωρίς συνέχεια και ιδιαίτερη εκτίμηση της σημασίας της θέσης, που μπορούσε να έχει στη δομή του προβλήματος.
Στη φάση αυτή που δημιουργείται η σκέψη προσπάθησαν να ανακαλύψουν το μηχανισμό και να λύσουν τον κόμβο, πλην όμως ο χαρακτήρας του αντικειμένου είναι τόσο απρόσφορος στην έρευνα αυτή, ώστε όσο κι αν πάσχιζαν οι άνθρωποι θα ήταν πολύ δύσκολο να κατέληγαν σε συμφωνία, γιατί και η λειτουργία αυτή, ενώ δεν διαφέρει από τις λοιπές σωματικές λειτουργίες, για να γίνει αποδεκτή μια τέτοια αλήθεια θα έπρεπε να αποδειχθεί με τον ίδιο τρόπο που αποδείχθηκαν και οι άλλες σωματικές λειτουργίες.
Αυτό επιβάλλει την μετατόπιση του κόμβου σ' άλλα σημεία πιο πρόσφορα και ικανά, για να συλληφθεί η αλήθεια του αντικειμένου που αγνοούμε και μας απασχολεί. Η άλλη πλευρά του ίδιου αυτού κεντρικού προβλήματος είναι η αξία.
Η μόνιμη αξία που απαιτούμε να έχει ο ανθρώπινος διαλογισμός, γιατί αφαιρώντας τις ενστικτώδεις παρορμήσεις,παρατηρούμε εύκολα ότι ο ανθρώπινος νους βρέθηκε μπροστά σε σταυροδρόμια, που το λανθασμένο πέρασμα θα μπορούσε να του στοιχίσει την παραπλάνηση, το μόχθο και το χαμό.
Επρεπε ο άνθρωπος να εκλέξει και να αποφασίσει να βασίσει τις αποφάσεις του σε αρχές και σε αλήθειες με μόνιμη ανώτερη αξία. Ζήτησε ο άνθρωπος τη βεβαιότητα και τη σταθερότητα από τις γνώσεις και την εσωτερική εμπειρία σε βαθμό που να μη διέφερε κατά την αξία που του παρείχε η εσωτερική εμπειρία για τα φυσικά φαινόμενα και γεγονότα.
Επιδιώχθηκε απ' όλες τις φιλοσοφίες η θεμελίωση των αληθειών, των αξιών και των γνώσεων γενικά με τον ίδιο τρόπο, όπως στη νεότερη εποχή πραγματοποιήθηκε η θεμελίωση του θετικού λόγου και οικοδομήθηκε η σύγχρονη επιστημονική πρόοδος, με τις ακλόνητες αλήθειες και το κύρος των αληθειών που παρουσιάζουν οι φυσικές επιστήμες.
Το βέβαιο είναι ότι το τέρμα της νοητικής διαδικασίας είναι η η ηθική της συμπεριφοράς, που κατάγεται από το βιολογικό κλάδο που όσο κι αν απομακρύνθηκε με την νοητική εξέλιξη, δεν έπαυσε να ανήκει και να αναφέρεται στην προέλευση αυτή.